1 - مشاهده دوزخ در قیامت و گرفتارى به عذاب آن، تهدیدى الهى و هشدارى تردیدناپذیر براى دلبستگان به امتیازات دروغین
لترونّ الجحیم
چنانچه «لترونّ الجحیم» جمله مستقلى باشد; بیانگر قطعى بودن رؤیت جهنم براى مخاطبان «ألهیکم التکاثر» خواهد بود سیاق آیه که بر تهدید اهل تکاثر دلالت دارد، نشانگر آن است که مراد از دیدن جهنم، گرفتارى به آن است; بنابر این حرف «ثمّ» در آیه آخر (ثمّ لتسئلنّ ...)، بر تراخى رتبى دلالت دارد; زیرا حسابرسى، پیش از گرفتارى به عذاب جهنّم است.
2 - سوگند خداوند براى تأکید بر حتمى بودن مشاهده جهنم در قیامت
لترونّ الجحیم
جمله «لترونّ...» یا جواب «لو» است و یا جواب قسم محذوف. برداشت یاد شده ناظر به احتمال دوم است.
3 - دوزخ، مکانى سوزان و داراى آتشى شعلهور و متراکم
لترونّ الجحیم
«جحیم»، به معناى آتشى است که سخت شعلهور بوده و زبانه کشد. هم چنین بر هر آتش متراکم و یا افروخته در گودال هاى عمیق و هر مکان پرحرارت اطلاق مى گردد. (قاموس)
4 - «جحیم»، از نام هاى دوزخ
لترونّ الجحیم
5 - مشاهده جهنم در قیامت، موجب آگاهى از نادرست بودن تفاخر و زیاده نمایى و سود نبخشیدن امتیازات مادى است.
سوف تعلمون ... لترونّ الجحیم
6 - دوزخ و آتش سوزان آن در دنیا براى اهل یقین، مشهود و غفلت ناپذیر است.
لو تعلمون علم الیقین ... لترونّ الجحیم
جمله «لترونّ الجحیم»، مى تواند جواب «لو» باشد; در این صورت آیه شریفه درباره مشاهده دوزخ در دنیا خواهد بود. از آن جا که حرف «لو» (در آیه قبل) براى امتناع بود; این مشاهده بر مخاطبان «لو تعلمون» ـ که اهل تکاثراند ـ محال و براى صاحبان یقین ـ به دلیل نون تأکید در «لترونّ» ـ قطعى است. فعل مضارع «لترونّ» ـ با دلالت بر استمرار ـ بیانگر آن است که دوزخ، همواره مد نظر اهل یقین است.
7 - جهنم و آتش سوزان آن، هم اکنون وجود دارد و قابل مشاهده است.
لترونّ الجحیم
[ نظرات / امتیازها ]
در ادامه آیات، خداى فرزانه هشدار را از سر مى گیرد و مى فرماید:
لَتَرَوُنَّ الْجَحِیمَ
به یقین شما دوزخ را خواهید دید.
به باور «مقاتل» آیه در قالب سوگند است و هشدار مى دهد که: به یقین آن گاه که دوزخ آشکار گردد، شما کفرگرایان و ظالمان پیش از وارد شدن به آتش، آن را خواهید دید.
[ نظرات / امتیازها ]