● حاجيه تقي زاده فانيد -
تفسیر اثنا عشری
1) بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحِیمِ
أَ لَم تَرَ کَیفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِأَصحابِ الفِیلِ (1)
أَ لَم تَرَ کَیفَ فَعَلَ رَبُّکَ: آیا ندیدی و علم نداری به اینکه چه کرد پروردگار تو، بِأَصحابِ الفِیلِ: به صاحبان فیل یعنی ابرهه و لشکریان او.
[ نظرات / امتیازها ]
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
2) أَ لَم یَجعَل کَیدَهُم فِی تَضلِیلٍ (2)
أَ لَم یَجعَل کَیدَهُم: آیا نگردانید و نیفکند مکر ایشان را که ترویج کنیسه خود و تخریب خانه خدا بود، فِی تَضلِیلٍ: در تضییع و تباهی و گمراهی که خود و اساس و بنیاد آنها را محو و نابود ساخت.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
4) تَرمِیهِم بِحِجارَةٍ مِن سِجِّیلٍ (4)
تَرمِیهِم بِحِجارَةٍ: میانداختند ایشان را به سنگی، مِن سِجِّیلٍ: از گل سنگ شده.
بیان- سجیل معرب سنگ گل و لذا إبن عباس گفته گل پخته شده یا از سجل به معنی سنگی که از جمله عذاب مکتوب و مدون بود. إبن مسعود نقل نموده که مرغان فریاد کردند و سنگها را انداختند. حق تعالی بادی سخت فرستاد که تمام سنگها را به سر و بدن قوم ریختند و از طرف دیگر بیرون رفت.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
5) فَجَعَلَهُم کَعَصفٍ مَأکُولٍ (5)
فَجَعَلَهُم کَعَصفٍ: پس گردانید ایشان را خدا بدان سنگها مانند برگ کاه، مَأکُولٍ: خورده شده. یعنی خوره در آن افتاده و نابود ساخته، یا مانند کاهی که چهار پا آنرا خورده و سرگین گردانیده، یعنی اعضای ایشان از هم پاچیده و متفرق شده.
تبصره اینکه سوره مبارکه را دلالاتی است:
1- ظهور اینکه آیات عجیبه غریبه دال است بر وجود خالق متعال که آیات و بینات او در عالم هویدا است.
2- اثبات قدرت تامه سبحانه که تمامی موجودات در حیطه تصرف اوست.
3- رد بر فلاسفه و دهریه که قضایای واقعه امم سابقه را از صیحه و باد و زلزله و غیره را نسبت به دهر و طبیعت دهند و منکر خالق هستند. زیرافرستادن طیور به هیئت خاصه در زمان معین و مکان معین و اهلاک جماعتی دون بعضی خود شاهد بزرگی است بر قاهر قادری، زیرا هر که اندک عقلی داشته باشد واقعه متواتره اصحاب فیل را مطالعه و تأمل در آن نماید، هر آینه خارق عادت و آثار عظمت و قهاریت ذات قهار را دریابد.
4- دلالت واضحه و معجزه باهره است بر ظهور حضرت خاتم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم زیرا حضرت در آن سال متولّد و آن را عام الفیل گویند و به تواتر ثابت شده چون حضرت اینکه سوره را بر اهل مکه خواند، همه تصدیق نمودند با وجود شدت حرص آنها بر تکذیب آن حضرت و ایشان قریب العهد بودند به اصحاب فیل. پس اگر اینکه واقعه را نزد آنها حقیقت و اصلی نمیداشت، البته انکار میکردند و حال آنکه اقرار داشتند و شعرا آن را در سلک نظم آوردند.
و کان من ایاته فی حمله عصیان فیل و هلاک اهله
ابرهة بخیله و رجله طیرا ابابیل اتت لقتله
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر انگلیسی- ابن کثیر
1) أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِأَصْحابِ الْفیلِ
This is one of the favors Allah did for the Quraysh. He saved them from the People of the Elephant who had tried to tear down the Ka`bah and wipe out all traces of its existence. Allah destroyed them, defeated them, thwarted their plans, made their efforts in vain and sent them back routed. They were people who were Christians, and thus, their religion was closer to the True Religion (Islam) than the idolatry of the Quraysh. However, this was a means of giving a sign and preparing the way for the coming of the Messenger of Allah . For verily, he was born during that same year according to the most popular opinion. So the tongue of destiny was saying, "We will not help you, O people of Quraysh, because of any status you may have over the Ethiopians (Abyssinians). We are only helping you in order to defend the Ancient House (the Ka`bah), which We will honor, magnify, and venerate by sending the unlettered Prophet, Muhammad , the Finality of all Prophets.''
This is the story of the people of the Elephant, in brief, and summarized. It has already been mentioned in the story of the People of the Ditch that Dhu Nuas, the last king of Himyar, a polytheist -- was the one who ordered killing the People of the Ditch. They were Christians and their number was approximately twenty thousand. None of them except a man named Daws Dhu Tha`laban escaped. He fled to Ash-Sham where he sought protection from Caesar, the emperor of Ash-Sham, who was also a Christian. Caesar wrote to An-Najashi, the king of Ethiopia (Abyssinia), who was closer to the home of the man. An-Najashi sent two governors with him: Aryat and Abrahah bin As-Sabah Abu Yaksum, along with a great army. The army entered Yemen and began searching the houses and looting in search of the king of Himyar (Dhu Nuwas). Dhu Nuwas was eventually killed by drowning in the sea. Thus, the Ethiopians were free to rule Yemen, with Aryat and Abrahah as its governors. However, they continually disagreed about matters, attacked each other, fought each other and warred against each other, until one of them said to the other, "There is no need for our two armies to fight. Instead let us fight each other (in a duel) and the one who kills the other will be the ruler of Yemen.'' So the other accepted the challenge and they held a duel. Behind each man was a channel of water (to keep either from fleeing). Aryat gained the upper hand and struck Abrahah with his sword, splitting his nose and mouth, and slashing his face. But `Atawdah, Abrahah's guard, attacked Aryat and killed him. Thus, Abrahah returned wounded to Yemen where he was treated for his injuries and recovered. He thus became the commander of the Abyssinian army in Yemen.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
2) أَ لَمْ یَجْعَلْ کَیْدَهُمْ فی تَضْلیلٍ
Then the king of Abyssinia, An-Najashi wrote to him, blaming him for what had happened (between him and Aryat) and threatened him, saying that he swore to tread on the soil of Yemen and cut off his forelock. Therefore, Abrahah sent a messenger with gifts and precious objects to An-Najashi to appease him and flatter him, and a sack containing soil from Yemen and a piece of hair cut from his forelock. He said in his letter to the king, "Let the king walk upon this soil and thus fulfill his oath, and this is my forelock hair that I send to you.'' When An-Najashi received this, he was pleased with Abrahah and gave him his approval. Then Abrahah wrote to An-Najashi saying that he would build a church for him in Yemen the like of which had never been built before. Thus, he began to build a huge church in San`a', tall and beautifully crafted and decorated on all sides. The Arabs called it Al-Qullays because of its great height, and because if one looked at it, his cap would be in danger of falling off as he tilted his head back. Then Abrahah Al-Ashram decided to force the Arabs to make their pilgrimage to this magnificent church, just as they had performed pilgrimage to the Ka`bah in Makkah. He announced this in his kingdom (Yemen), but it was rejected by the Arab tribes of `Adnan and Qahtan. The Quraysh were infuriated by it, so much so that one of them journeyed to the church and entered it one night. He then relieved himself in the church and ran away (escaping the people). When its custodians saw what he had done, they reported it to their king, Abrahah, saying; "One of the Quraysh has done this in anger over their House in whose place you have appointed this church.'' Upon hearing this, Abrahah swore to march to the House of Makkah (the Ka`bah) and destroy it stone by stone. Muqatil bin Sulayman mentioned that a group of young men from the Quraysh entered the church and started a fire in it on an extremely windy day. So the church caught on fire and collapsed to the ground. Due to this Abrahah prepared himself and set out with a huge and powerful army so that none might prevent him from carrying out his mission. He took along a great, powerful elephant that had a huge body the like of which had never been seen before. This elephant was called Mahmud and it was sent to Abrahah from An-Najashi, the king of Abyssinia, particularly for this expedition. It has also been said that he had eight other elephants with him; their number was also reported to be twelve, plus the large one, Mahmud -- and Allah knows best. Their intention was to use this big elephant to demolish the Ka`bah. They planned to do this by fastening chains to the pillars of the Ka`bah and placing the other ends around the neck of the elephant. Then they would make the elephant pull on them in order to tear down the walls of the Ka`bah all at one time. When the Arabs heard of Abrahah's expedition, they considered it an extremely grave matter. They held it to be an obligation upon them to defend the Sacred House and repel whoever intended a plot against it. Thus, the noblest man of the people of Yemen and the greatest of their chiefs set out to face him (Abrahah). His name was Dhu Nafr. He called his people, and whoever would respond to his call among the Arabs, to go to war against Abrahah and fight in defense of the Sacred House. He called the people to stop Abrahah's plan to demolish and tear down the Ka`bah. So the people responded to him and they entered into battle with Abrahah, but he defeated them. This was due to Allah's will and His intent to honor and venerate the Ka`bah.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
3) ﴿طَیْراً أَبَابِیلَ﴾
(birds Ababil.) "In groups.'' Ibn `Abbas and Ad-Dahhak both said, "Ababil means some of them following after others.'' Al-Hasan Al-Basri and Qatadah both said, "Ababil means many.'' Mujahid said, "Ababil means in various, successive groups.'' Ibn Zayd said, "Ababil means different, coming from here and there. They came upon them from everywhere.'' Al-Kasa'i said, "I heard some of the grammarians saying, "The singular of Ababil is Ibil.'' Ibn Jarir recorded from Ishaq bin `Abdullah bin Al-Harith bin Nawfal that he said concerning Allah's statement,
﴿وَأَرْسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْراً أَبَابِیلَ ﴾
(And He sent against them birds, Ababil.) "This means in divisions just as camels march in divisions (in their herds).'' It is reported that Ibn `Abbas said,
﴿وَأَرْسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْراً أَبَابِیلَ ﴾
(And He sent against them birds, Ababil.) "They had snouts like the beaks of birds and paws like the paws of dogs.'' It has been reported that `Ikrimah said commenting on Allah's statement,
﴿طَیْراً أَبَابِیلَ﴾
(birds, Ababil.) "They were green birds that came out of the sea and they had heads like the heads of predatory animals.'' It has been reported from `Ubayd bin `Umayr that he commented:
﴿طَیْراً أَبَابِیلَ﴾
(birds, Ababil.) "They were black birds of the sea that had stones in their beaks and claws.'' And the chains of narration (for these statements) are all authentic. It is reported from `Ubayd bin `Umayr that he said, "When Allah wanted to destroy the People of the Elephant, he sent birds upon them that came from sea swallows. Each of the birds was carrying three small stones -- two stones with its feet and one stone in its beak. They came until they gathered in rows over their heads. Then they gave a loud cry and threw what was in their claws and beaks. Thus, no stone fell upon the head of any man except that it came out of his behind (i.e., it went through him), and it did not fall on any part of his body except that it came out from the opposite side. Then Allah sent a severe wind that struck the stones and increased them in force. Thus, they were all destroyed.''
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
4) تَرْمیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیلٍ
Dhu Nafr was captured and taken along with the army of Abrahah.
The army continued on its way until it came to the land of Khath`am where it was confronted by Nufayl bin Habib Al-Kath`ami along with his people, the Shahran and Nahis tribes. They fought Abrahah but he defeated them and captured Nufayl bin Habib. Initially he wanted to kill him, but he forgave him and took him as his guide to show him the way to Al-Hijaz.
When they approached the area of At-Ta'if, its people -- the people of Thaqif -- went out to Abrahah. They wanted to appease him because they were fearful for their place of worship, which they called Al-Lat. Abrahah was kind to them and they sent a man named Abu Righal with him as a guide. When they reached a place known as Al-Mughammas, which is near Makkah, they settled there. Then he sent his troops on a foray to capture the camels and other grazing animals of the Makkans, which they did, including about two hundred camels belonging to `Abdul-Muttalib. The leader of this particular expedition was a man named Al-Aswad bin Mafsud. According to what Ibn Ishaq mentioned, some of the Arabs used to satirize him (because of the part he played in this historical in this historical incident). Then Abrahah sent an emissary named Hanatah Al-Himyari to enter Makkah, commanding him to bring the head of the Quraysh to him. He also commanded him to inform him that the king will not fight the people of Makkah unless they try to prevent him from the destruction of the Ka`bah. Hanatah went to the city and he was directed to `Abdul-Muttalib bin Hashim, to whom he relayed Abrahah's message. `Abdul-Muttalib replied, "By Allah! We have no wish to fight him, nor are we in any position to do so. This is the Sacred House of Allah, and the house of His Khalil, Ibrahim, and if He wishes to prevent him (Abrahah) from (destroying) it, it is His House and His Sacred Place (to do so). And if He lets him approach it, by Allah, We have no means to defend it from him.'' So Hanatah told him, "Come with me to him (Abrahah).'' And so `Abdul-Muttalib went with him. When Abrahah saw him, he was impressed by him, because `Abdul-Muttalib was a large and handsome man. So Abrahah descended from his seat and sat with him on a carpet on the ground. Then he asked his translator to say to him, "What do you need'' `Abdul-Muttalib replied to the translator, "I want the king to return my camels which he has taken from me which are two hundred in number.'' Abrahah then told his translator to tell him, "I was impressed by you when I first saw you, but now I withdraw from you after you have spoken to me. You are asking me about two hundred camels which I have taken from you and you leave the matter of a house which is (the foundation of) religion and the religion of your fathers, which I have come to destroy and you do not speak to me about it'' `Abdul-Muttalib said to him, "Verily, I am the lord of the camels. As for the House, it has its Lord Who will defend it.'' Abrahah said, "I cannot be prevented (from destroying it).'' `Abdul-Muttalib answered, "Then do so.'' It is said that a number of the chiefs of the Arabs accompanied `Abdul-Muttalib and offered Abrahah a third of the wealth of the tribe of Tihamah if he would withdraw from the House, but he refused and returned `Abdul-Muttalib's camels to him. `Abdul-Muttalib then returned to his people and ordered them to leave Makkah and seek shelter at the top of the mountains, fearful of the excesses which might be committed by the army against them. Then he took hold of the metal ring of the door of the Ka`bah, and along with a number of Quraysh, he called upon Allah to give them victory over Abrahah and his army. `Abdul-Muttalib said, while hanging on to the ring of the Ka`bah's door, "There is no matter more important to any man right now than the defense of his livestock and property. So, O my Lord! Defend Your property. Their cross and their cunning will not be victorious over your cunning by the time morning comes.'' According to Ibn Ishaq, then `Abdul-Muttalib let go of the metal ring of the door of the Ka`bah, and they left Makkah and ascended to the mountains tops. Muqatil bin Sulayman mentioned that they left one hundred animals (camels) tied near the Ka`bah hoping that some of the army would take some of them without a right to do so, and thus bring about the vengeance of Allah upon
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
5) ﴿فَجَعَلَهُمْ کَعَصْفٍ مَّأْکُولِ ﴾
(And He made them like `Asf, Ma'kul.) Sa`id bin Jubayr said, "This means straw, which the common people call Habbur.'' In a report from Sa`id he said, "The leaves of wheat.'' He also said, "Al-`Asf is straw, and Al-Ma'kul refers to the fodder that is cut for animals.'' Al-Hasan Al-Basri said the same thing. Ibn `Abbas said, "Al-`Asf is the shell of the grain, just like the covering of wheat.'' Ibn Zayd said, "Al-`Asf are the leaves of vegetation and produce. When the cattle eat it they defecate it out and it becomes dung.'' The meaning of this is that Allah destroyed them, annihilated them and repelled them in their plan and their anger. They did not achieve any good. He made a mass destruction of them, and not one of them returned (to their land) to relate what happened except that he was wounded. This is just like what happened to their king, Abrahah. For indeed he was split open, exposing his heart when he reached his land of San`a'. He informed the people of what happened to them and then he died. His son Yaksum became the king after him, and then Yaksum's brother, Masruq bin Abrahah succeeded him. Then Sayf bin Dhi Yazan Al-Himyari went to Kisra (the king of Persia) and sought his help against the Abyssinians. Therefore, Kisra dispatched some of his army with Sayf Al-Himyari to fight with him against the Abyssinians. Thus, Allah returned their kingdom to them (i.e., the Arabs of Yemen) along with all the sovereignty their fathers possessed. Then large delegations of Arabs came to him (Sayf Al-Himyari) to congratulate him for their victory. We have mentioned previously in the Tafsir of Surat Al-Fath that when the Messenger of Allah approached the mountain pass that would lead him to the Quraysh on the Day of Al-Hudaybiyyah, his she-camel knelt down. Then the people attempted to make her get up but she refused. So, the people said, "Al-Qaswa' has become stubborn.'' The Prophet replied,
«مَا خَلَأَتِ الْقَصْوَاءُ، وَمَا ذَاکَ لَهَا بِخُلُقٍ، وَلَکِنْ حَبَسَهَا حَابِسُ الْفِیل»
(Al-Qaswa' has not become stubborn, for that is not part of her character. Rather, she has been stopped by He Who restrained the Elephant (of Abrahah).) Then he said,
«وَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَا یَسْأَلُونِّی الْیَوْمَ خُطَّةً یُعَظِّمُونَ فِیهَا حُرُمَاتِ اللهِ إِلَّا أَجَبْتُهُمْ إِلَیْهَا»
(I swear by He in Whose Hand is my soul, they (the Quraysh) will not ask me for any matter (of the treaty) in which the sacred things of Allah are honored except that I will agree with them on it.) Then he beckoned the she-camel to rise and she stood up. This Hadith is of those that Al-Bukhari was alone in recording. It has been recorded in the Two Sahihs that on the Day of the conquest of Makkah, the Messenger of Allah said,
«إِنَّ اللهَ حَبَسَ عَنْ مَکَّةَ الْفِیلَ، وَسَلَّطَ عَلَیْهَا رَسُولَهُ وَالْمُؤْمِنِینَ، وَإِنَّهُ قَدْ عَادَتْ حُرْمَتُهَا الْیَوْمَ کَحُرْمَتِهَا بِالْأَمْسِ، أَلَا فَلْیُبَلِّغِ الشَّاهِدُ الْغَائِب»
(Verily, Allah restrained the Elephant from Makkah, and He has given His Messenger and the believers authority over it. And indeed its sacredness has returned just as it was sacred yesterday. So, let those who are present inform those who are absent. ) This is the end of the Tafsir of Surat Al-Fil, and all praise and thanks are due to Allah.
[ نظرات / امتیازها ]
1)
: بسیار زیبا بود ممنونم
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر راهنما
1) 1 - لشکرى فیل سوار پیش از عصر بعثت، گرفتار کیفر خداوند شده، به شدّت مجازات شدند.
ألم تر کیف فعل ربّک بأصحـب الفیل
2 - سرکوب فیل داران از جانب خداوند، رخدادى شگفت و خاطره اى زنده در عصر بعثت
ألم تر کیف فعل ربّک بأصحـب الفیل
استفهام در «ألم تر» ـ علاوه بر تعجبى بودن ـ اصل رؤیت را تحقق یافته قلمداد کرده است; کنایه از این که گرچه مخاطب، آن حادثه را ندیده است; ولى شهرت آن به حدى است که گویا او نیز دیده است.
3 - وابستگى سرکوب اصحاب فیل به خداوند، امرى روشن و بى نیاز از تأمل و برهان
ألم تر
4 - برخورد شدید خداوند با فیل داران مهاجم، جلوه ربوبیت او و فراهم آورنده زمینه رشد براى آیین اسلام بود.
ربّک
اضافه «ربّ» به ضمیر در خطاب به رسول اکرم(ص)، بیانگر این است که نابودى اصحاب فیل، آن حضرت را در مسیر رسالت الهى اش، از تربیت و تدبیر الهى برخوردار کرده است.
5 - هجوم ابرهه به مکه با سپاهیانى فیل سوار و سرکوب شدید آنان از جانب خداوند
ألم تر کیف فعل ربّک بأصحـب الفیل
آیات این سوره، به داستان «ابرهه» نظر دارد که شهرت آن تا حد مبدأ تاریخ شدن، از تصریح به نام او، بى نیاز ساخته است.
6 - استفاده از فیل در جنگ هاى عرب، کم سابقه و نشانه برخوردارى سپاه مهاجم، از تجهیزات پیشرفته جنگى بود.
ألم تر کیف فعل ربّک بأصحـب الفیل
شهرت سپاه ابرهه با عنوان «اصحاب الفیل»، نشانگر تازگى داشتن این ابزار جنگى و هراس افکن بودن آن است.
7 - داستان اصحاب فیل و کیفر دیدن آنان، حادثه اى عبرت آموز و شایسته تدبر
ألم تر کیف
8 - سرکوب کردن اصحاب فیل، نشانه قدرت خداوند
کیف فعل ربّک
9 - هشدار خداوند به مخالفان و حرمت شکنان کعبه و تهدید آنان به کیفرى نظیر نابودى اصحاب فیل
ألم تر کیف فعل ربّک بأصحـب الفیل
10 - توجّه به ماجراى اصحاب فیل، دلگرم کننده و اطمینان بخش براى پیامبر(ص) و مؤمنان عصر بعثت
ألم تر کیف فعل ربّک بأصحـب الفیل
11 - عن أبى عبداللّه عن أبیه عن أبائه(ع) قال: لمّا ظهرت الحبشة بالیمن وَجَّهَ یکسوم ملک الحبشة بقائدین من قُوّاده یقال لأحدهما أبرهة و الآخر أرباط فى عشرة من الفِیَلَةِ کلّ فیل فى عشرة آلاف لِهَدْم بیت اللّه الحرام ... فقتل أبرهة أرباط و استولى على الجیش فلمّا قارب مکّة ... أقبلت الطیر الأبابیل فى منقار کلّ طائر حجر و فى رجلیه حجران فکان الطائر الواحد یقتل ثلاثة من أصحاب أبرهة ... و قد قصّ اللّه تبارک و تعالى نبأهم فقال سبحانه: ألم تر کیف فعل ربّک بأصحاب الفیل;(1)
امام صادق از پدرانش(ع) نقل کرده است: چون حبشیان بر یمن پیروز شدند، پادشاه حبشه به نام «یکسوم» دو نفر از فرماندهان خود به نام هاى «ابرهه» و «ارباط» را به همراه ده فیل ـ که همراه هر فیل ده هزار نیرو بود ـ براى منهدم کردن خانه خدا [به مکّه] فرستاد ... ابرهه، ارباط را به قتل رساند و خود مسلّط بر نیروها شد. پس چون به مکّه نزدیک شد ... آن پرندگان پى درپى آمدند و در منقار هر یک از آنها، یک سنگ و در پاهایشان دو سنگ بود. هر پرنده اى سه نفر از اصحاب ابرهه را مى کشت ... خداى تبارک و تعالى داستان آنان را نقل کرده، فرموده است: ألم تر کیف فعل ربّک بأصحاب الفیل».
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
2) 1 - اصحاب فیل، درصدد مکر با خداوند و پى گیر طرحى در مقابله با اهداف الهى بودند.
کیدهم
«کید»، نوعى چاره جویى کردن است که گاهى مذموم و گاه پسندیده است; گرچه موارد استعمال آن در مذموم بیشتر است. (مفردات) مراد از «کید» اصحاب فیل، هجوم آنان به مکه براى ویران ساختن کعبه و بازداشتن مردم از عبادت نزد آن بود. ابرهه پیش از آن نیز، براى منصرف ساختن مردم از زیارت کعبه، کنیسه اى در یمن ساخته بود; ولى به قرینه عنوان «اصحاب الفیل»، مى توان گفت: مراد از «کیدهم» همان هجوم به کعبه است.
2 - خداوند برنامه اصحاب فیل را سردرگم کرده، توطئه آنان را خنثى ساخت.
ألم یجعل کیدهم فى تضلیل
ظرف بودن تضلیل (گمراه ساختن) براى «کید»، مبالغه در همراهى آن دو است; به گونه اى که هر جزئى از کید آنان، همراه با تضلیل خداوند بود و از آن انفکاک نداشت.
3 - ناکامى ابرهه در طرح انهدام کعبه و به هم خوردن توطئه او در تعطیل عبادت نزد آن، کارى شگفت و نشانه قدرت خداوند
ألم تر کیف فعل ربّک ... ألم یجعل کیدهم فى تضلیل
ارتباط این آیه با جمله «کیف فعل ربّک» (در آیه قبل)، بیانگر برداشت یاد شده است.
4 - عقیم ساختن توطئه ابرهه براى انهدام کعبه، سزاوار تأمل و هشدارى براى مخالفان اسلام
ألم یجعل کیدهم فى تضلیل
5 - وابستگى شکست اصحاب فیل به خداوند، امرى روشن و بى نیاز از تأمل و برهان
ألم یجعل
استفهام تقریرى در آیه، گویاى وضوح محتواى آن است.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
3) 1 - خداوند، پرندگانى فراوان و ناشناخته را بر اصحاب فیل، حملهور ساخت و آنها گروه گروه و پیاپى بر آنان هجوم بردند.
و أرسل علیهم طیرًا أبابیل
نکره آمدن «طیراً» (اسم جمع «طائر») بر ناشناخته بودن آنها دلالت دارد. توصیف آن به «أبابیل» ـ که یا به معناى دسته دسته و یا پى درپى است (قاموس) ـ بیانگر آن است که یورش پرندگان بر اصحاب فیل، تدریجى بوده است.
2 - پرندگان، مطیع فرمان خداوند و در خدمت اهداف او هستند.
و أرسل علیهم طیرًا أبابیل
3 - عوامل طبیعى، در اختیار خداوند و مجراى اراده او در کیفرهاى دنیوى مخالفان
و أرسل علیهم طیرًا أبابیل
4 - شکست دشمنان قوى پنجه و آشفته ساختن نقشه هاى آنان، به وسیله پرندگانى کوچک و ضعیف، نشانه قدرت خداوند و سزاوار تأمل و اندیشه
ألم تر کیف فعل ربّک ... ألم یجعل کیدهم فى تضلیل . و أرسل علیهم طیرًا أبابیل
جمله «و أرسل علیهم...»، هجوم پرندگان را مصداق مطالبى قرار داده که در آیات قبل آمده بود.
5 - «عن أبى مریم عن أبى جعفر(ع) قال سألته عن قول اللّه عزّوجلّ «و أرسل علیهم طیراً أبابیل . ترمیهم بحجارة من سجّیل» قال: کان طیر سافٌّ جاءهم من قِبَل البحر رؤوسهم کأمثال رؤوس السباع و أظفارها کأظفار السباع من الطیر مع کلّ طائر ثلاثة أحجار فى رجلیه حجران و فى منقاره حجر فجعلت ترمیهم بها حتّى جُدِّرَتْ أجسادهم فقتلهم [فقتلتهم خ ل ]بها...;(1)
ابى مریم گوید: از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند عزّوجلّ «و أرسل علیهم طیراً أبابیل . ترمیهم بحجارة من سجّیل» سؤال کردم حضرت فرمود: پرندگانى که در سطح پایین پرواز مى کردند از جانب دریا به سوى آنان آمدند. سرهاى آنها مثل سرهاى درندگان و چنگال هاى آنها نیز مثل چنگال هاى پرندگان درنده بود و با هر پرنده سه سنگ [بود]; دو سنگ در پاهایش و سنگى در منقارش با آن سنگ ها [سپاه ابرهه] را هدف قرار مى دادند تا این که در بدن هاى آنان آبله پدیدار شد که با همان سنگ ها آنان را نابود کردند».
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
4) 1 - پرندگان مهاجم، اصحاب فیل را با سنگ هایى از گل پخته، سنگ باران کردند.
ترمیهم بحجارة من سجّیل
«حجارة» (جمع «حَجَر») است و «سجّیل» (معرّب سنگ گل)، سنگى است که مانند «گلِ خشک شده» باشد (قاموس). فعل مضارع «ترمیهم»، دلالت بر استمرار دارد. به قرینه آیه بعد، پرندگان تا آن جا به سنگ باران ادامه دادند که سپاه ابرهه نابود شدند. حرف «من» بیانیه و بیانگر آن است که سنگ هاى انتخابى پرندگان، گل هاى سنگ شده بوده است.
2 - پرندگان حملهور به اصحاب فیل، داراى شعور و قدرت تمییز بین نیروهاى حق و باطل*
ترمیهم بحجارة من سجّیل
انتخاب سپاه ابرهه از بین مردمى که در آن منطقه حضور داشتند، بیانگر قدرت تشخیص پرندگان است.
3 - خداوند، به کارگیرنده عوامل طبیعى در عذاب مخالفان
ترمیهم بحجارة من سجّیل
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
5) 1 - خداوند، رقم زننده فرجام اصحاب فیل و متلاشى کننده اعضا و جوارح آنان
فجعلهم کعصف مأکول
2 - تأثیر هجوم پرندگان به اصحاب فیل، به دست خداوند و مستند به او است.
ترمیهم ... فجعلهم کعصف مأکول
فاعل «ترمیهم»، پرندگان و فاعل «جعلهم»، خداوند است; یعنى، کار از آنها و اثر از خداوند بود.
3 - بارش سنگهاى پرندگان بر اصحاب فیل، آنان را مانند کاه و خاشاک مرغزارى ساخت که حیوانات در آن چرانده شده و ساقه هاى نرم شده گیاهان آن، بر زمین مانده باشد.
فجعلهم کعصف مأکول
«عصف»; یعنى، خاشاک گیاهى که خرد شده است (مفردات). توصیف آن به مأکول، به اعتبار خورده شدن مقدارى از آن، در چراى حیوانات است.
4 - تشبیه «جنازه هاى اصحاب فیل»، به برگ هایى که حیوانات، آن را خورده و تفاله آن را بیرون داده باشند.
فجعلهم کعصف مأکول
در «قاموس» آمده است: «عصف مأکول»، ممکن است به معناى برگى باشد که چارپایان آن را خورده باشند. بر این اساس، مراد تشبیه اجساد فیل داران به سرگین خواهد بود که از آن، با تعبیرى لطیف تر یاد شده است.
5 - دشمنان خداوند، هر چند مجهّز و نیرومند باشند، از رویارویى با او ناتوان اند.
ألم تر کیف فعل ربّک ... فجعلهم کعصف مأکول
6 - کعبه، حتى در عصر جاهلیت و سلطه شرک، داراى شرافت و عظمت در پیشگاه خداوند
ألم تر کیف فعل ربّک ... فجعلهم کعصف مأکول
7 - هجوم آورندگان به کعبه و حرمت شکنان آن، در معرض عذابى سخت از جانب خداوند
فجعلهم کعصف مأکول
نقل داستان ابرهه، با جمله «ألم تر»، دل گرمى دادن به مؤمنان و تهدید کسانى است که حرمت کعبه را پاس نمى دارند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر صفی علی شاه
1) مر ندیدی اینکه تو آیا در سبیل که چه ربت کرد با اصحاب فیل
بر شکست اهل حبش را بر چنان با طیوری بس بجثه ناتوان
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
2) مینگردانید کید آن فرق باطل و گمراه آیا آنکه حق
قصد ایشان بود تخریب حرم کردشان تضلیل پس رب الکرم
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر مجمع البیان
1) قدرت نمایى عجیب خداوند کعبه
در آغازین آیه این سوره، خداى فرزانه روى سخن را به پیامبر گرامى نموده و به منظور توجه دادن آن حضرت به پرشکوه ترین نشان قدرت حق و معجزه بى نظیرى که پدیدار ساخت، مى فرماید:
أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِأَصْحابِ الْفِیلِ
هان اى محمد(ص)! مگر ندیدى که پروردگارت با پیل سواران چه کرد؟
به باور «فراّء» منظور این است که: آیا خبر ندارى که پروردگارت با پیل سواران چه کرد؟
به باور «مقاتل» آن سپاه گرانى که در اندیشه انهدام کعبه بود، به همراه خود یک «فیل» جنگى بسیار نیرومندى د اشت که آن را «محمود» مى خواندند.
امّا «ضحاک» بر آن است که هشت «فیل» در صف مقدم سپاه بود.
و به باور «واقدى» آن سپاه دوازده «فیل» جنگى داشت.
واژه «فیل» در آیه، اسم جنس مى باشد و منظور از آن، «فیل ها» است، نه یک «فیل».
این رویداد عجیب به باور بیشتر دانشمندان در سال ولادت پیامبر گرامى روى داد، و حادثه به گونه اى شگفت آور بود که آن سال را «عام الفیل» نامیدند و مبدأ تاریخ عرب شناخته شد.(308)
امّا پاره اى نیز بر آنند که این رویداد بیست و سه، یا چهل سال پیش از طلوع خورشید جهان افروز محمد(ص) رخ داد، ولى از این سه دیدگاه همان دیدگاه نخست درست است، چرا که از خطاب و تعبیر آیه چنین دریافت مى گردد که آن رویداد در برابر دیدگان پیامبر و هنگام ولادت او روى داده است. افزون بر این در روایت آورده اند که «عبدالمطلب» از «عتاب» که از یاران پیامبر بود پرسید، هان اى عتاب! تو بزرگتر هستى یا پیامبر؟ او پاسخ داد: سن و سال من از پیامبر بیشتر است، امّا آن حضرت از من بزرگتر است؛ چرا که آن حضرت در رویداد «عام الفیل» ولادت یافت...
از «عایشه» آورده اند که مى گفت: من «فیلبان» و جلودار آن را دیدم که هر دو نابینا و زمین گیر شده و بر سر گذر، گدایى مى کردند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
2) در آیه دوّم مى افزاید:
أَ لَمْ یَجْعَلْ کَیْدَهُمْ فِی تَضْلِیلٍ
آیا خداى توانا نیرنگ آنان را بى اثر نساخت؟
آیا آنان با سپاهى گران و امکانات و تجهیزات بسیار براى درهم کوبیدن خانه خدا نیامده بودند که خداوندکعبه نقشه آنان را در ویران ساختن آن مکان مقدس و قتل عام ساکنان آن، همه را نقش بر آب ساخت و تلاش و کوشش گمراهگرانه آنان را باطل و بى اثر نمود؟
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
3) سپس در تفسیر و بیان روشن بى اثر ساختن نقشه ظالمانه آنان مى فرماید:
وَ أَرْسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْراً أَبابِیلَ
و پرندگانى را به صورت گروه گروه بر سر آن تجاوزکاران فرستاد.
واژه «ابابیل» نه نام و عنوان آن پرنده ها، بلکه گروه گروه آمدن آن ها را وصف مى کند؛ چرا که این واژه بسان «اقاطیع» به معنى گروه هایى است که بسان شترانِ رم کرده پى در پى مى آیند.
«ابن عباس» در مورد این پرندگان مى گوید: آن ها داراى منقارهایى بسان منقار پرندگان و پنجه هایى بسان پنجه سگ ها بودند. و به بیان «ربیع» داراى دندان هایى بسان دندان هاى درندگان بودند.
«سعید بن حبیر» مى گوید: آن پرندگان، سبز رنگ و داراى منقارى زرد بودند.
و از دیدگاه برخى آن ها پرنده هاى سیاه رنگى بودند که سنگریزه ها را بر منقار و پنجه هاى خود داشتند.
یاد آورى مى گردد که: ممکن است آن پرندگان در گروه ها و رنگ هاى گوناگون بودند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
4) در آیه بعد مى افزاید:
تَرْمِیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیلٍ
این پرندگان، سنگ هایى از گل سخت بر سر آن تجاوزکاران مى افکندند.
به باور برخى آن سنگریزه ها از عدس بزرگ تر و از نخد کوچک تر بود.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
5) و سرانجام در آخرین آیه مورد بحث که پایان بخش این سوره است مى فرماید:
فَجَعَلَهُمْ کَعَصْفٍ مَأْکُولٍ
و سرانجام خدا آنان را به صورت کاهى جویده شده درآورد.
به بیان دیگر، و سرانجام آنان رابه صورت مواد زائدى درآورد که حیوانات پس از خوردن گیاه و علف، آن را دفع مى کنند و آن مواد زائد مى خشکد و پخش مى گردد.
«حسن» در مورد «عصف» مى گوید: واژه «عصف» به معنى ساق جو مى باشد و ما در دوران کودکى و نوجوانى در مدینه آن رامى شناختیم و هنگامى که سبز بود مى خوردیم. اما «ابوعبیده» مى گوید: منظور این است که ما آنان را بسان برگ کاه و یا برگ زراعت گردانیدیم.
گفتنى است که این داستان شگفت، و بیان دقیق و ظریف آن از بزرگ ترین معجزه ها و نشانه هاى قدرت بى کران خداست و ذات بى همتاى او بدین وسیله آن را در آستانه ولادت پیامبر پدید آورد تا دلیلى بر شناخت یکتایى حق، و زمینه ساز رسالت پیامبر او باشد، چرا که آن حضرت در همان سال ولادت یافت.
گروهى از معتزله بر آنند که این رویداد بزرگ، معجزه یکى از پیامبران خداست. پاره اى نیز نام آن پیامبر را «خالد بن سنان» خوانده اند. امّا ما به این بافته ها نیازى نداریم و بر این باوریم که معجزه، قدرت بر انجام کارى است که از دیگران ساخته نباشد و این معجزه را خدا به پیامبران و امامان معصوم ارزانى داشته است.
نکته دیگر این است که متلاشى شدن سپاه «ابرهه» به وسیله پرندگان، دلیل شکننده و محکمى بر پوچى بافته هاى برخى فلاسفه و مادیگرایان است که معجزه را انکار مى کنند، چرا که آنان نمى توانند این رویداد عجیب را - بسان خروش آسمانى، تند باد نابود کننده، و دیگر بلاهایى از این دست را که بر جامعه هاى ستمکار و فاسد پیشین آمد و آنان را از صفحه روزگار زدود - به امور طبیعى نسبت دهند؛ چرا که هیچ خردمندى نمى تواند ادعا کند که هجوم گروه هاى پرندگان و بمباران سپاهى گران با سنگریزه ها و نابودى آنان و آسیب نرساندن به دیگران، یک پدیده طبیعى و از اسرار و رموز جوّى است.
افزون بر این، هیچ خردمند و خردورزى نیز این تحلیل را نمى پذیرد و این کار هدفدار و سنجیده و حساب شده، جز از سوى پدیده آورنده جهان و خداوند کعبه که سبب ساز و آسان کننده سختى هاست، نمى تواند باشد.
نکته دیگر در مورد این رویداد بزرگ این است که هیچ خردمند و باانصافى نمى تواند درستى این رویداد را انکار کند، چرا که پیامبر هنگامى که این آیات را براى مردم مکّه مى خواند، شرک گرایان و ظالمانى که از سویى به هر بهانه اى به آن حضرت مارک دورغ پرداز و افسونگر و ساحر و مجنون مى زدند، و از دگر سو از هیچ فرصتى براى تخریب شخصیت و بى اثر ساختن دعوت او خوددارى نمى کردند، و از سوى سوم با زمان وقوع آن رویداد شگفت نزدیک بودند، نه تنها گفتار پیامبر را در این مورد تکذیب نکردند که گواهى نمودند. راستى اگر این رویداد حقیقت نداشت، چگونه اصلاح ستیزان معاصر پیامبر و استبدادحاکم آن را انکار نکردند واز آن وسیله اى براى کوبیدن قرآن نساخته و آن را بسان بنیاد کعبه و رحلت بزرگ حجاز، «قصى بن کعب»به عنوان مبدأ تاریخ قرار دادند؟
افزون بر این، چگونه شاعران و سخنرانان عرب این رویداد شگفت را در قالب شعر ریختند و قصیده ها سرودند؟ آرى بسیارى از شاعران، داستان پیل سواران و نابودى آنان را در قالب شعر ریختند و روایت گران در این مورد اشعار بسیارى آورده اند که یکى دو نمونه از آن هارا مى نگریم:
1 - در این مورد «امیّه» آورده که:
ان آیات ربنّا بینات
مایمارى فیهن الاالکفور
بى تردید نشانه هاى قدرت پرودگار ما روشن و روشنگر است، و جز ناسپاس و کفرانگر در آن ها تردید روا نمى دارد.
فیل ها در راه طائف به سوى کعبه زمین گیر شدند و از رفتن باز ماندند؛ توگویى دست و پاى آن ها را بریده بودند.
2 - و نیز «عبدالله بن عمرو» چنین سرود:
انت الجلیل ربنّا لم تدنس
انت حبست الفیل بالمغس...
تو اى پروردگار بزرگ ما، به راستى که هماره پاک و از هر عیب و نقصى منزهى؛ تو همان خداى توانایى هستى که فیل و فیل سواران را در سر راه «مغمس» به مکّه از پیشروى بازداشتى.
خداى من، تو همان فرزانه اى هستى که پس از تصمیم تجاوزکاران پیل سوار بر ویران ساختن خانه کعبه، فیل آنان را سرنگون و درمانده از پیشروى به سوى آن خانه پرمعنویت بازداشتى و زمین گیر کردى.
3 - و نیز از «عبداللّه بن قیس» آورده اند که:
و استهلت علیهم الطیر
بالجندل حتى کانّه مرجوم
پرندگان با سنگریزه ها بر فراز سر سپاه «ابرهه» آشکار شدند، و آنان را سنگباران کردند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر نمونه
1) با ابرهه گو کز پى تعجیل نیاید!
در نخستین آیه این سوره پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) را مخاطب ساخته مى فرماید: آیا ندیدى پروردگارت با اصحاب فیل چه کرد؟ (ا لم تر کیف فعل ربک باصحاب الفیل ).
آنها با آن همه لشگر و قدرت آمده بودند تا خانه خدا را ویران سازند، و خداوند با لشگرى به ظاهر بسیار کوچک و ناچیز، آنها را درهم کوبید، فیلها را با پرنده هاى کوچک و سلاحهاى پیشرفته آن روز را با سنگریزه سجیل از کار انداخت ، تا ضعف و ناتوانى این انسان مغرور و خیره سر را در برابر قدرت الهى ظاهر و آشکار سازد.
تعبیر به ا لم تر (آیا ندیدى ؟) با اینکه این حادثه زمانى رخ داد که پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) دیده به جهان نگشوده بود، و یا مقارن تولد آن حضرت بود به خاطر آن است که حادثه مزبور بسیار نزدیک به عصر پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) بود و بعلاوه بقدرى مشهور و معروف و متواتر بود که گوئى پیغمبر با چشم مبارکش آن را مشاهده
کرده بود، و جمعى از معاصران پیامبر مسلما آن را با چشم خود دیده بودند. تعبیر به ((اصحاب الفیل )) به خاطر همان چند فیلى است که آنها با خود از یمن آورده بودند، تا مخالفان را مرعوب ساخته و شترها و اسبها از مشاهده آن رم کنند و در میدان جنگ نمانند. <5>
سپس مى افزاید: آیا خداوند نقشه آنها را در ضلالت و تباهى قرار نداد؟!
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
2) (ا لم یجعل کیدهم فى تضلیل ).
آنها قصد داشتند خانه کعبه را خراب کنند، به این امید که به کلیساى یمن مرکزیت بخشند، و تمام قبائل عرب را متوجه آنجا سازند، اما آنها نه تنها به مقصد خود نرسیدند، بلکه این ماجرا که آوازه اش در تمام جزیره عربستان پیچید بر عظمت مکه و خانه کعبه افزود، و در دلهاى مشتاقان را بیش از پیش متوجه آن ساخت و به آن دیار امنیت بیشترى بخشید.
و منظور از تضلیل که همان گمراه ساختن است این است که آنها هرگز به هدف خود نرسیدند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
3) سپس بر شرح این ماجرا پرداخته ، مى فرماید: ((خداوند پرندگانى را گروه گروه بر سر آنها فرستاد)) (و ارسل علیهم طیرا ابابیل ).
((ابابیل )) بر خلاف آنچه در زبانهاى مشهور است نام آن پرنده نبود، بلکه معنى وصفى دارد، بعضى آن را به معنى جماعات متفرقه دانسته اند، به این معنى که پرندگان مزبور ((گروه ، گروه )) از هر طرف به سوى لشکر فیل آمدند.
این کلمه معنى جمعى دارد که بعضى مفرد آن را ابابله به معنى گروهى از پرندگان یا اسبها و شتران دانسته اند، و بعضى مى گویند جمعى است که مفرد از جنس خود ندارد.
به هر حال ((طیر)) در اینجا معنى جمعى دارد و این دو واژه طیر و ابابیل مجموعا به معنى پرندگان گروه گروه است (نه اینکه ابابیل نام آن پرندگان باشد).
در اینکه این پرنده چه پرنده اى بوده است ؟ همانطور که در شرح داستان آورده ایم مشهور این است پرندگانى شبیه به پرستو و چلچله بودند که از طریق دریاى احمر برخاستند و به سراغ لشگر فیل آمدند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
4) در آیه بعد مى افزاید: ((این پرندگان آن لشگر را با سنگهاى کوچکى از سجیل (گلهاى متحجر) هدف قرار مى دادند)) (ترمیهم بحجارة من سجیل ). <6>
و چنانکه در شرح این ماجرا از تواریخ و تفاسیر و روایات نقل کردیم هر یک از این پرندگان کوچک سه سنگریزه به اندازه نخود یا کوچکتر با خود داشتند، که یکى را با منقار و دو تا را با پاهاى خویش حمل مى کردند، و این سنگهاى کوچک بر هر کس فرود مى آمد او را از هم متلاشى مى ساخت !
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
5) چنانکه در آیه بعد مى فرماید: آنها را مانند کاه خورده شده قرار داد! (فجعلهم کعصف ماکول ).
((عصف )) (بر وزن حذف ) به معنى برگهائى است که بر ساقه زراعت است و سپس خشکیده و کوبیده شده است ، و به تعبیرى دیگر به معنى ((کاه )) است ،
و بعضى آن را به معنى پوسته گندم هنگامى که در خوشه است تفسیر کرده اند. و در اینجا مناسب همان معنى اول است .
تعبیر به ((ماءکول )) اشاره به آن است که این کاه در زیر دندانهاى حیوان بار دیگر کوبیده شده ، و کاملا از هم متلاشى گشته ، سپس معده حیوان نیز آن را براى سومین بار خرد کرده است ، و این نشان مى دهد که سنگ ریزه ها بر هر کس فرو مى افتاد او را کاملا از هم متلاشى مى کرد!
این تعبیر علاوه بر اینکه دلیل بر شدت متلاشى شدن آنها است اشارهاى به بى ارزش بودن و ضعف و ناتوانى این گروه و جمعیت طغیانگر و مستکبر و ظاهرا نیرومند است .
1 - معجزه بى نظیر! این خانه را صاحبى است !
جالب اینکه قرآن مجید این داستان مفصل و طولانى را در چند جمله کوتاه و کوبنده ، در نهایت فصاحت و بلاغت ، آورده است ، و در واقع روى نقطه هائى انگشت گذارده که به اهداف قرآن ، یعنى بیدار ساختن گردنکشان مغرور و نشان دادن ضعف انسان در برابر قدرت عظیم خداوند کمک مى کند.
این ماجرا نشان مى دهد که معجزات و خوارق عادات - بر خلاف آنچه بعضى پنداشته اند - لزومى ندارد که بر دست پیامبر و امام ظاهر شود، بلکه در هر شرائطى که خدا بخواهد و لازم بداند انجام مى گیرد، هدف آن است که مردم به عظمت خداوند و حقانیت آئین او آشنا شوند.
این مجازات عجیب و اعجازآمیز، با مجازات اقوام گردنکش دیگر یک فرق روشن دارد، زیرا مجازاتى همچون طوفان نوح ، زلزله و سنگباران قوم
لوط، تندباد قوم عاد، و صاعقه قوم ثمود، یک سلسله حوادث طبیعى بودند که فقط وقوع آنها در آن شرائط خاص معجزه بود.
ولى داستان نابودى لشگر ابرهه به وسیله سنگریزه هائى که از منقار و پاهاى آن پرندگان کوچک فرو مى افتاد چیزى نیست که شبیه حوادث طبیعى باشد.
برخاستن آن پرندگان کوچک ، و آمدن به سوى آن لشکر مخصوص ، و همراه آوردن سنگریزه ها و نشانهگیرى خاص آنها و متلاشى شدن بدنهاى افراد یک لشگر عظیم با آن سنگهاى کوچک همه امورى هستند خارق عادت ، ولى میدانیم اینها در برابر قدرت خداوند بسیار ناچیز است .
خداوندى که در درون همین سنگریزه ها قدرت اتمى آفریده که اگر آزاد شود انفجار عظیمى تولید مى کند، براى او آسان است که در آنها خاصیتى بیافریند که اندام لشگر ابرهه را همانند ((عصف ماءکول )) (کاه درهم کوبیده و خورده شده ) قرار دهد.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر کشاف
1) روی أن أبرهة بن الصباح الأشرم ملک الیمن من قبل أصحمة النجاشی بنی کنیسة بصنعاء وسماها القلیس ، وأراد أن یصرف إلیها الحاج ، فخرج رجل من کنانة فقعد فیها لیلا ، فأغضبه ذلک . وقیل : أججت رفقة من العرب نارا فحملتها الریح فأحرقتها ، فحلف لیهدمن الکعبة فخرج بالحبشة ومعه فیل له اسمه محمود ، وکان قویا عظیما ، واثنا عشر فیلا غیره . وقیل : ثمانیة . وقیل : کان معه ألف فیل ، وکان وحده ، فلما بلغ المغمس خرج إلیه عبد المطلب وعرض علیه ثلث أموال تهامة لیرجع ، فأبی وعبأ جیشه وقدم الفیل فکانوا کلما وجهوه إلی الحرم برک ولم یبرح ، وإذا وجهوه إلی الیمن أو إلی غیره من الجهات هرول ، فأرسل الله طیرا سودا . وقیل خضرا وقیل : بیضا . مع کل طائر حجر فی منقاره ، وحجران فی رجلیه أکبر من العدسة وأصغر من الحمصة . وعن ابن عباس رضی الله عنهما أنه رأی منها عند أم هانی ء نحو قفیز مخططة بحمرة کالجزع الظفاری ، فکان الحجر یقع علی رأس الرجل فیخرج من دبره ، وعلی کل حجر اسم من یقع علیه ، ففروا فهلکوا فی کل طریق ومنهل ، ودوی أبرهة فتساقطت أنامله وآرابه ، ومامات حتی انصدع صدره عن قلبه . وانفلت وزیره أبو یکسوم وطائره یحلق فوقه ، حتی بلغ النجاشی فقص علیه القصة ، فلما أتمها وقع علیه الحجر فخر میتا بین یدیه . وقیل : کان أبرهة جد النجاشی الذی کان فی زمن رسول الله صلی الله علیه وسلم بأربعین سنة ، وقیل : بثلاث وعشرین سنة . وعن عائشة رضی الله عنها : رأیت قائد الفیل وسائسه أعمیین مقعدین یستطعمان . وفیه أن أبرهة أخذ لعبد المطلب مائتی بعیر ، فخرج إلیه فیها ، فجهره وکان رجلا جسیما وسیما . وقیل : هذا سید قریش وصاحب عیر مکة الذی یطعم الناس فی السهل والوحوش فی رؤوس الجبال ، فلما ذکر حاجته قال : سقطت من عینی ، جئت لأهدم البیت الذی هو دینک ودین آبائک وعصمتکم وشرفکم فی قدیم الدهر ، فألهاک عنه ذود أخذ لک ، فقال أنا رب الإبل ، وللبیت رب سیمنعه ، ثم رجع وأتی باب البیت فأخذ بحلقته وهو یقول : لاهم إن المرء یمنع أهله فامنع حلالک لا یغلبن صلیبهم ومحالهم عدوا محالک إن کنت تارکهم وکعبتنا فأمر ما بدالک یارب لا أرجو لهم سواکا یارب فامنع منهم حماکا فالتفت وهو یدعو فإذا هو بطیر من نحو الیمن فقال : والله إنها لطیر غریبة ماهی ببحریة ولا تهامیة . وفیه : أن أهل مکة قد احتووا علی أموالهم ، وجمع عبد المطلب من جواهرهم وذهبهم الجور ، وکان سبب یساره . وعن أبی سعید الخدری رضی الله عنه أنه سئل عن الطیر فقال : حمام مکة منها . وقیل جاءت عشبة ثم صبحتهم . وعن عکرمة : من أصابته جدرته وهو أول جدری ظهر . وقرئ : ألم تر ، بسکون الراء للجد فی إظهار أثر الجازم : والمعنی : أنک رأیت آثار فعل الله بالحبشة ، وسمعت الأخبار به متواترة ، فقامت لک مقام المشاهدة . و ( کیف ) فی موضع نصب بفعل ربک ، لا بألم تر ، لما فی ( کیف ) من معنی الاستفهام .
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
2) ( فی تضلیل ) فی تضییع وإبطال . یقال : ضلل کیده ، إذا جعله ضالا ضائعا . ومنه قوله تعالی ( وما کید الکافرین إلا فی ضلال ) وقیل لامرئ القیس : الملک الضلیل ، لأنه ضلل ملک أبیه ، أی . ضیعه . یعنی : أنهم کادوا البیت أولا ببناء القلیس ، وأرادوا أن ینسخوا أمره بصرف وجوه الحاج إلیه ، فضلل کیدهم بإیقاع الحریق فیه ، وکادوه ثانیا بإرادة هدمه .
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
3) فضلل بإرسال الطیر علیهم ( أبابیل ) حزائق ، الواحدة : إبالة . وفی أمثالهم : ضغث علی إبالة ، وهی : الحزمة الکبیرة ، شهت الحزقة من الطیر فی تضامها بالإبالة . وقیل : أبابیل مثل عبادید ، وشماطیط لا واحد لها .
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
5) وشبهوا بورق الزرع إذا أکل ، أی : وقع فیه الأکال : وهو أن یأکله الدود . أو بتبن أکلته الدواب وراثته ، ولکنه جاء علی ما علیه آداب القرآن ، کقوله ( کانا یأکلان الطعام ) أو أرید : أکل حبه فبقی صفرا منه . عن رسول الله صلی الله علیه وسلم : " من قرأ سورة الفیل أعفاه الله أیام حیاته من الخسف والمسخ " .
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.