● عبدالله عبداللهي -
اثنی عشری
وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبِیراً (31)
بعد از آن قسمتى از محرمات را بیان فرماید:
اول: وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ: و نکشید اولادهاى خود را زنده از ترس فقر و بىچیزى. یکى از عادات خبیثه جاهلیت آن بود که دختران را زنده در گور کردى به جهت عجز آنان از کسب و اقدام بر چپاول و غارت. و ایضا مىترسیدند از فقر دخترها که مانع شود از رغبت کفر و همسر به ایشان. آیه شریفه در منع آنان نازل شد که مکشید فرزندان خود را از ترس درویشى؛ زیرا موجب رحمت و شفقت بودن ولد است. و این وصف مشترک بین مذکر و مؤنث باشد، و اما آنچه موجب خوف از فقر است در دختر، هرآینه این خوف در پسر هم باشد در حال صغر، بعلاوه روزى به دست شما نیست. نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ: ما روزى دهیم ایشان را و شما را. إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبِیراً:
بدرستى که کشتن فرزندان خطاى بزرگى است.
تنبیه: این مقدمه ثابت شده که آیات قرآنى اعتبار به عموم لفظ است نه خصوص، بنابراین گرچه رد بر عادت جاهلیت است، لکن حکمتش عام باشد تا قیامت که نهى تحریمى فرماید به این که نکشید اولادان خود را از ترس فقر و مسکنت؛ چنانچه جاهلیت به خیالات فاسده دختران را زنده بگور مىنمودند، اعلام است به اهل عصر اخیر که بعضى اشخاص سست اعتقاد ضعیف الایمان به تصوراتى براى رفاهیت آسایش خود و شهوترانى، اقدام به عمل شنیع جاهلیت نموده، در صدد انهدام نطفههاى اسلامى برآیند به تزریقات یا استعمال دوا یا آلاتى که مانع از ایلاد گردد، و حال آن که چقدر تأکید در کثرت نسل اسلامى وارد شده که حضرت نبوى صلّى اللّه علیه و آله فرماید «1»: تناکحوا تناسلوا تکثروا فانّى اباهى بکم الامم یوم القیمة و لو بالسّقط: نکاح کنید، نسل پیدا کنید،
«1» بحار الانوار، جلد 103، ابواب النکاح، باب اوّل، صفحه 220، حدیث 24، با اندکى تفاوت.زیاد شوید، پس بدرستى که من مباهات کنم به شما امتها را روز قیامت، اگر چه به سقط باشد. در این صورت امت آن حضرت را شایسته نباشد خلاف رفتار کنند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» اطیب البیان
وَ لا تَقتُلُوا أَولادَکُم خَشیَةَ إِملاقٍ نَحنُ نَرزُقُهُم وَ إِیّاکُم إِنَّ قَتلَهُم کانَ خِطأً کَبِیراً (31)
نکشید اولاد خود را از ترس تنگ دستی ما روزی میدهیم آنها را و شما را محققا قتل آنها خطاء بزرگیست قتل نفس یکی از گناهان کبیره است و باعث خلود در جهنم است چنانچه میفرماید:
وَ مَن یَقتُل مُؤمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِیها نساء آیه 93.
و اینکه آیه بدلالت التزامیه دلالت دارد که بدون ایمان از دنیا میرود زیرا مؤمن مخلد در جهنم نیست مگر تائب شود و امروز اینکه معصیت بسیار رواج دارد زیرا بچهها را در رحم مادر سقط میکنند یا از ترس مخارج آنها یا برای اینکه از زیبایی نیفتند یا برای اینکه بزحمت شیر دادن یا خشک و تر و بچهداری نیفتند بعلاوه دیه هم دارد بعد از انعقاد نطفه یا علقه یا مضغه یا صورت بندی تا روح تعلّق بگیرد باختلاف و در جاهلیت دخترها را زنده زیر خاک میکردند از همین ترس املاق که در آیات شریفه تصریح فرموده:
وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالأُنثی ظَلَّ وَجهُهُ مُسوَدًّا وَ هُوَ کَظِیمٌ یَتَواری مِنَ القَومِ مِن سُوءِ ما بُشِّرَ بِهِ أَ یُمسِکُهُ عَلی هُونٍ أَم یَدُسُّهُ فِی التُّرابِ أَلا ساءَ ما یَحکُمُونَ. آیه 60 و 61 وَ لا تَقتُلُوا أَولادَکُم خَشیَةَ إِملاقٍ بتجربه حتی بر خود حقیر معلوم شده و از اخبارهم استفاده میشود که اولاد بخصوص دختر باعث سعة رزق میشود نه ضیق نَحنُ نَرزُقُهُم نوع بشر توهم میکنند که رزق منوط باقدام و جدیت خود بشر است غافل از اینکه إِنَّ اللّهَ هُوَ الرَّزّاقُ ذُو القُوَّةِ المَتِینُ ذاریات آیه 58.
غم روزى مخور بر هم مزن اوراق دفتر را
که یزدان پر کند پیش از ولد پستان مادر را
و رزق بجمیع اقسام رزق از حیات و علم و توفیق و امور معیشتى از اکل و شرب و لباس و غیر اینها بید قدرت او است.
و ایاکم شما قدرت بر جلب نفعى یا دفع ضررى از خود ندارید.
لا یَمْلِکُونَ لِأَنْفُسِهِمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً وَ لا یَمْلِکُونَ مَوْتاً وَ لا حَیاةً وَ لا نُشُوراً.
إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبِیراً بعلاوه از اینکه معصیت بزرگیست و خلود در عذاب دارد جنبه حق الناسى هم دارد بسا از این اولاد هزارها بشر دیده شود.
مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعاً وَ مَنْ أَحْیاها فَکَأَنَّما أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعاً مائده آیه 32.
بالاخص اگر در نسل او مؤمنى بوجود آید بعلاوه دستور پیغمبر است که فرمود:
(تناکحوا تناسلوا تکثروا فانى اباهى بکم الامم یوم القیامة و لو بالسقط)
که غرض از نکاح کثرت نسل و کثرت امت رسالت است بلکه بسا همین نسل باعث مغفرت آباء و امهات میشوند.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 31)- شش حکم مهم- در تعقیب بخشهای مختلفی از احکام اسلامی که در آیات گذشته آمد در اینجا به بخش دیگری از این احکام پرداخته و شش حکم مهم را ضمن پنج آیه با عباراتی کوتاه اما پرمعنی و دلنشین شرح میدهد.
1- نخست به یک عمل زشت- جاهلی که از فجیعترین گناهان بود- اشارهکرده، میگوید: «و فرزندان خود را از ترس فقر به قتل نرسانید» (وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ).
روزی آنها بر شما نیست، «آنها و شما را ما روزی میدهیم» (نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ).
«چرا که قتل آنها گناه بزرگی بوده و هست» (إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبِیراً).
از این آیه به خوبی استفاده میشود که وضع اقتصادی اعراب جاهلی آنقدر سخت و ناراحت کننده بوده که حتی گاهی فرزندان دلبند خود را- اعم از پسر و دختر- از ترس عدم توانایی اقتصادی به قتل میرساندند.
البته همین جنایت در شکل دیگری در عصر ما و حتی به اصطلاح در مترقیترین جوامع انجام میگیرد، و آن اقدام به سقط جنین در مقیاس بسیار وسیع به خاطر جلوگیری از افزایش جمعیت و کمبودهای اقتصادی است.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر احسن الحدیث
وَ لاٰ تَقْتُلُوا أَوْلاٰدَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاٰقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیّٰاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کٰانَ خِطْأً کَبِیراً در سورۀ انعام 137 گفته شد که قرآن دربارۀ اولاد دو نوع قتل نقل مى کند، یکى کشتن دختران، دیگرى کشتن فرزندان اعمّ از پسر و دختر از ترس گرسنگى، نقل شده: چون محصول کم مى آمد فرزندان خود را مى کشتند که از رنج گرسنگى آسوده باشند، جملۀ وَ لاٰ تَقْتُلُوا أَوْلاٰدَکُمْ مِنْ إِمْلاٰقٍ در سورۀ انعام 151 نیز آمده است، اینگونه کارها از انسان جاهل و بى فرهنگ بعید نیست
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن
وَ لاٰ تَقْتُلُوا أَوْلاٰدَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاٰقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیّٰاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کٰانَ خِطْأً کَبِیراً دوم از منهیات در این آیات کشتن اولاد است که تخصیص بذکر داده و (بواو)عطف به آیه بالا داده و کشتن اولاد را خطاء بزرگ و از گناهان کبیره بشمار آورده،و شاید شأن نزولش عمل منکر اعراب زمان جاهلیت باشد که آنها از ترس فقر چنانچه آیه مشعر به آن است دختران خود را مى کشتند مخصوصا اعراب متکبر اولاد دختر را ننگ مى دانستند و آن اطفال بى گناه را چنانچه گفته اند در حین تولّد یا بعد گودالى حفر مى نمودند و زنده او را در آن گودال انداخته و خاک روى او مى ریختند که هم از نفقه آن خلاص گردند و هم ننگ آنها نباشند وقتى این آیه را با آیه بالا که متضمن نهى از اسراف و تبذیر است جمع کنیم از مجموعش چنین استفاده مى توان نمود که به قدرى که اسراف و تبذیر در مال و صرف کردن مال را در غیر محل مذموم و خلاف عمل عقلائى است قبض نمودن و تنگ گیرى درمورد عقلائى نیز بسیار مذموم است زیراکه بخل و تنگ گیرى درمورد لزوم از بدترین اوصاف رذیله و نکوهیده انسانى بشمار مى رود،و نیز تنگ گیرى از ترس فقر مخصوصا نسبت باولاد اضافه بر اینکه خسّت و رذالت نفس را مى رساند دلالت بر عدم اعتماد به رزّاقیت قادر متعال دارد کسى که متفطّن نباشد که( هرآن کس که دندان دهد نان دهد)چنین کسى در معرفت بمقام ربوبى ناقص خواهد بود وقتى معلوم شد که دو طرف افراط و تفریط در انفاق مذموم است ثابت مى گردد که حدّ وسط که آن را سخاوت نامند مطلوب خواهد بود
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر نور
وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبِیراً «31»
فرزندان خود را از بیم تنگدستى نکشید. این ما هستیم که آنان و شما را روزى مىدهیم. یقیناً کشتن آنان گناهى است بزرگ!
نکته ها
«إِمْلاقٍ» به معناى فقر و تنگدستى است. شاید ریشهى آن «مَلَق» باشد، چون فقیر اهل تملّق مىشود.
این آیه، سیماى نابسامان اقتصاد دوران جاهلیّت را نشان مىدهد. امروز هم که دنیا به خاطر نگرانى از افزایش جمعیّت و کمبودهاى اقتصادى، سقط جنین را مجاز مىداند، گرفتار نوعى جاهلیّت شده است.
خداوند در آیه 151 سورهى انعام، کشتن فرزندان را به خاطر فقر مىداند، «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ» ولى در این آیه، کشتن را به خاطر ترس از فقر مىشمرد، «خَشْیَةَ إِمْلاقٍ» در آنجا در مورد فقر مىفرماید: «نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَ إِیَّاهُمْ» ما زندگى شما و فرزندانتان را تأمین مىکنیم، در اینجا در مورد ترس از فقر مىفرماید: «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ» رزق بچههایتان و خودتان با ماست. چون هیجانِ ترس بیشتر است، خداوند اوّل اولاد را بیمه مىکند، سپس خود انسان را، تا هیجان کاهش یابد. «1» شاید سرّ این تفاوت در این باشد که چون گرسنگى الآن است و ترس از فقر براى آینده، لذا در صورت اوّل مىفرماید: ما هم اکنون خود شما و فرزندانتان را رزق مىدهیم، ولى در مورد ترس از آینده مىفرماید: نگران نباشید ما فرزندانتان و خودتان را روزى مىدهیم.
پیام ها
1- کودک، حقّ حیات دارد و والدین نباید این حق را از او بگیرند. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ»
2- فقر و تهیدستى حتّى در قوىترین عواطف انسانى تأثیرگذار است. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ»
3- ترس از ضرر وزیان وفقر، مجوّز گناه و نادیده گرفتن حقوق دیگران نیست. «لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ»
4- اگر امنیّت روانى وایمان نباشد، نه فقط فقر که ترس از فقر نیز سبب آدمکشى مىشود. لا تَقْتُلُوا ... خَشْیَةَ إِمْلاقٍ
5- توجّه به ضمانت الهى، مانع گناه است. لا تَقْتُلُوا ... نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ
6- ایمان و توکّل را از یاد نبرید. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ»
7- خداوند از پدر ومادر مهربانتر است، به او سوءظنّ نبرید. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ»
8- رزق به دست خداست و زیادى نفرات و جمعیّت بىاثر است، پس فرزند عامل فقر نیست. «نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ»
9- گاهى رزق وروزى ما در سایهى روزى فرزندان است. «نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ»
10- فرزندکشى و سقط جنین، گناه و جنایت است، چه پسر باشد، چه دختر. لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ ... خِطْأً کَبِیراً
11- گناهان یکسان نیستند، گناهان صغیره و کبیره داریم. «خِطْأً کَبِیراً»
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.