وَ قالَتِ الْیَهُودُ لَیْسَتِ النَّصارى عَلى شَیْءٍ وَ قالَتِ النَّصارى لَیْسَتِ الْیَهُودُ عَلى شَیْءٍ وَ هُمْ یَتْلُونَ الْکِتابَ کَذلِکَ قالَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ فَاللَّهُ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ فِیما کانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ (113)
شأن نزول: جماعتى از نصاراى نجران به مدینه آمدند و با احبار یهود مناظره نمودند. (حرمله) که از احبار یهود بود گفت: شما بر هیچ چیز از دین حق نیستید و انکار نبوت حضرت عیسى علیه السلام نمود. یکى از نصارا گفت: شما بر هیچ امر نیکو اقدام نکنید و انکار نبوت حضرت موسى علیه السلام نمود؛ آیه شریفه نازل شد:
وَ قالَتِ الْیَهُودُ: و گفتند یهود بر وجه انکار، لَیْسَتِ النَّصارى عَلى شَیْءٍ: نیستند نصارى بر چیزى از دین حق. وَ قالَتِ النَّصارى: و گفتند نصارى در مقابل آنان، لَیْسَتِ الْیَهُودُ عَلى شَیْءٍ: نیستند یهود بر چیزى از دین حق. وَ هُمْ یَتْلُونَ الْکِتابَ: و حال آن که آنها مىخوانند کتاب را
یعنى یهود در تورات مىخوانند حدیث حضرت عیسى علیه السلام و نبوت او و بشارت آمدن او را بعد از حضرت موسى علیه السلام، و همچنین نصارى در انجیل مىخوانند وصف حضرت موسى علیه السلام و نبوت او را مىدانند که هر دو حق است، با وجود بر این انکار حق را نمایند. کَذلِکَ قالَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ: همچنین گفتند آنان که نمىدانند، و اهل کتاب آسمانى نیستند، مانند مشرکان، مِثْلَ قَوْلِهِمْ: مثل قول یهود و نصارى. در این فرمایش توبیخ عظیمى است، زیرا تشبیه فرموده یهود و نصارى را در گفتار به جهال، و مساوى گردانیده ایشان را که اهل کتاب هستند با کسانى که کتاب آسمانى ندارند. فَاللَّهُ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ: پس خداوند حکم مىفرماید میان آنها، یَوْمَ الْقِیامَةِ: روز قیامت و جزا، فِیما کانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ: در آنچه اختلاف مىکنند از حق و باطل و محق و مبطل، و حکم حق تعالى روز قیامت در باره آنها بر این وجه باشد که براى هر فریقى عذابى که سزاوار باشند مقرر فرماید و بنماید ایشان را، کسانى که بهشت روند و آنهائى که به جهنم داخل کنند.
[ نظرات / امتیازها ] وَ قالَتِ الْیَهُودُ لَیْسَتِ النَّصارى عَلى شَیْءٍ وَ قالَتِ النَّصارى لَیْسَتِ الْیَهُودُ عَلى شَیْءٍ وَ هُمْ یَتْلُونَ الْکِتابَ کَذلِکَ قالَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ فَاللَّهُ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ فِیما کانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ (113)
ترجمه
و گفتند یهود نیستند نصارى بر چیزى و گفتند نصارى نیستند یهود بر چیزى و آنها میخوانند کتاب را همچنین گفتند آنانکه نمیدانند مانند گفتن آنها پس خدا حکم میکند میانشان روز قیامت در آنچه بودند که در آن اختلاف میکردند..
تفسیر
یهود مدعى بودند که نصارى بر دین حقى ثابت نیستند و نصارى هم همین نسبت را بیهود میدادند و یکدیگر را گمراه و بر باطل میدانستند از روى تقلید بدون حجت و دلیل با آنکه کتاب الهى را تلاوت میکردند ولى تدبر و تامل در آن نمینمودند تا حق را تشخیص دهند و متابعت نمایند همچنین کسانیکه عالم بحق نبودند و نظر نمیکردند در تحصیل آن از راهى که امر فرموده است خدا گفتند مانند گفته آنها بدون دلیل و نسبت دادند یکدیگر را بکفر و ضلالت و خداوند حکم میکند میان آندو فرقه در روز قیامت در آنچه اختلاف مینمودند در آن چیز در دنیا بآنکه واضح میکند گمراهى و فسق آنانرا و هر یک را بقدر استحقاق مجازات میفرماید امام حسن مجتبى (ع) فرموده که این آیه نازل شد براى آنکه قومى از یهود و فرقه از نصارى شرفیاب خدمت ختمى مرتبت شدند و گفتند اى محمد (ص) حکم کن بین ما آنحضرت فرمود شرح حال خودتان را بیان کنید جماعت یهود گفتند ما ایمان بخداوند یگانه حکیم داریم و اولیاء او هستیم و نصارى بهره از دین حق ندارند نصارى هم همین مقاله را نسبت بیهود عرضه داشتند و پیغمبر فرمود همه شما دو فرقه بخطا و باطل رفتهاید و فسق و تجاوز از امر و دین حق نمودید پس هر یک از آندو فرقه عرضه داشتند چگونه ما کافر و فاسقیم با آنکه کتاب خداوند در نزد ما است و آنرا تلاوت مینمائیم پیغمبر (ص) بهر دو فرقه خطاب فرمود که شما با توریة و انجیل مخالفت کردید و بر طبق آن عمل ننمودید چون
علم بآندو کتاب نداشتید و الا هر یک از شما دو فرقه دیگرى را بدون دلیل نسبت به کفر و ضلالت نمیدادید و از براى مدعاى خودتان بکتاب خدا تمسک مینمودید چون کتب سماوى براى شفاء از کورى و نجات از گمراهى است هدایت مینماید عمل کنندگان را براه راست و وبال میشود براى اعراض کنندگان و حجت خدا است بر خلق که در صورت عصیان و تخلف مورد غضب و مستحق عذاب الهى شوند پس خطاب بیهود فرمود و بیم داد آنانرا از عذاب خداوند مانند عذابى که بر پیشینیان آنها نازل شده بود حقیر عرض میکنم از این روایت معلوم میشود اعراض از کتاب خدا و ترک تدبر و عمل بر طبق آن موجب کفر و ضلالت و عدم وصول براه هدایت است بلکه هر ادعائیکه دلیلى از کتاب خداوند بر آن اقامه نشود صاحب آن مورد طعن و ملامت خواهد بود.
[ نظرات / امتیازها ]