الَّذِینَ آتَیْناهُمُ الْکِتابَ یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولئِکَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ (121) یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى الْعالَمِینَ (122)
بعد از ذکر احوال کفار اهل کتاب، بیان حال مؤمنان را فرماید:
الَّذِینَ آتَیْناهُمُ الْکِتابَ: آن کسانى که عطا فرمودیم ایشان را کتاب آسمانى، یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ: تلاوت مى‌کنند آن کتاب را حق تلاوت آن را، یعنى آن طورى که باید و شاید با خضوع و خشوع و صفاى اعتقاد و عمل به آن بدون تحریف و تغییر مانند عبد اللّه بن سلام و ابن صوریا و بحیراى راهب و اسید و کعب از یهود پیروان کتب تورات آسمانى، و ملازمان نجاشى و جعفر بن ابى طالب علیه السلام از نصارى تابعان کتاب انجیل. أُولئِکَ یُؤْمِنُونَ بِهِ: آن جماعت ایمان آورده‌اند به کتاب آسمانى نه غیر ایشان. وَ مَنْ یَکْفُرْ بِهِ:
و هر که کافر شود به کتاب آسمانى به تکذیب یا تحریف یا انکار حلال و حرام و امر و نهى آن، فَأُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ: پس آن گروه ایشانند زیانکاران در دنیا و آخرت که سرمایه ایمان و ربح ثواب را از دست داده‌اند.
تنبیه: آیه شریفه عام است نسبت به اهل اسلام که کتاب مجید قرآن به ایشان مرحمت شده، کسانى به قرآن ایمان آورده‌اند که حق تلاوت قرآن را منظور دارند و آنانکه کافر شوند به قرآن، ایشانند زیانکار دنیا و آخرت.
تفسیر برهان- عیاشى از حضرت صادق علیه السلام روایت نمود در این آیه شریفه که فرمود: یرتّلون آیاته و یتفقّهون به و یعملون باحکامه و یرجون وعده و یخافون وعیده و یعتبرون بقصصه و یأتمرون باوامره و ینتهون بنواهیه، ما هو و اللّه حفظ آیاته و درس حروفه و تلاوة سوره و درس اعشاره و اخماسه، حفظوا حروفه و اضاعوا حدوده و انّما هو تدبّر آیاته و العمل باحکامه قال اللّه تعالى کِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیْکَ مُبارَکٌ لِیَدَّبَّرُوا آیاتِهِ «1».
یعنى تلاوت کنند آیات آن را و دانائى یابند به آن و عمل نمایند به احکام آن و امید دارند وعده آن را و بترسند عذاب آن را و عبرت گیرند به قصه‌هاى آن و بجا آورند اوامر آن را و بازایستند از نواهى آن، قسم به خدا نیست تلاوت قرآن حفظ آیات و درس حروف و خواندن سوره‌ها و درس اعشار و اخماس آن که مراعات کنند حروفش را به قرائت و ضایع سازند حدودش را به مخالفت،اینست و جز این نیست تلاوت قرآن تدبر آیات، و عمل به احکام آنست؛ فرمود خداى تعالى کتابى است نازل فرمودیم آن را در حالى که با برکت و میمنت باشد به جهت آنکه تدبر کنند آیات آن را.
یا بَنِی إِسْرائِیلَ: اى فرزندان یعقوب: اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ: یاد بیاورید نعمتهاى مرا که انعام فرمودم بر شما و اسلاف شما؛ وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى الْعالَمِینَ: و به درستى که من برترى دادم شما و اجداد شما را بر عالمیان زمان خود.
پس اداى شکرگزارى این نعمت عظیم را نمایند و به سپاسدارى منعم حقیقى قیام کنید و فرمانبردارى امر الهى را نمائید که از جمله آن ایمان آوردن شماست به پیغمبر موعود یعنى حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله.
[ نظرات / امتیازها ] الَّذِینَ آتَیْناهُمُ الْکِتابَ یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولئِکَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ (121)
ترجمه
آنانکه دادیمشان کتاب را میخوانند آنرا حق خواندنش آنگروه میگروند بآن و هر کس که کافر شود بآن پس آنگروه ایشانند زیانکاران.
تفسیر
در مجمع و عیاشى از حضرت صادق (ع) روایت نموده است که حق تلاوت قرآن آنستکه هر وقت بذکر بهشت و دوزخ برسد توقف نماید و در صورت اول سؤال رحمت نماید و در صورت دوم پناه بخدا ببرد از شیطان و در کافى از آنحضرت روایت نموده که آنکسانیکه حق تلاوت قرآن را بجا آوردند ائمه هدى علیهم السلام هستند و عیاشى هم بهمین مضمون روایت کرده است و بنظر حقیر حق تلاوت قرآن آنستکه بر طبق آن عمل نمایند و مؤید این معنى آنست که خداوند آنرا مخصوص باهل ایمان قرار داده و البته اگر مراعات آداب ظاهریه و باطنیه آنهم بقدر استعداد قارى بشود اتم و اکمل است و اجمال آن آداب تعقل و تدبر و تفکر و تطهیر ظاهرى و باطنى و حفظ وقوف و بیان حروف و استعاذه و تسمیه و حمد و شکر و سؤال و تغنى و تأنّى و خضوع و خشوع و تحزن و تحسر و تأدب و تنبه و تحفظ و ایقاظ و توطین نفس براى عمل است‌که سر آمد همه و مقصود اصلى است رزقنا اللّه تعالى و روایت کافى هم شاید اشاره بهمین معنى باشد که البته کسى مانند ائمه اطهار حق تلاوت قرآن را بجا نیاورده است.
[ نظرات / امتیازها ]