در آیات فوق پس از آنکه ابراهیم و اسماعیل تقاضاى ظهور پیامبر اسلام را مى کنند سه هدف براى بعثت او بیان مى دارند: نخست تلاوت آیات خدا بر مردم ، این جمله اشاره به بیدار ساختن اندیشه ها در پرتو آیات گیرا و جذاب و کوبنده اى است که از مجراى وحى بر قلب پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) نازل مى شود و او به وسیله آن ، ارواح خفته را بیدار مى کند.
((یتلو)) از ماده ((تلاوت )) در لغت به معنى پى در پى آوردن چیزى است و هنگامى که عباراتى را پشت سر هم و روى نظام صحیحى بخوانند، عرب از آن تعبیر به تلاوت مى کند، بنابراین تلاوت منظم و پى در پى مقدمهاى است براى بیدارى و ایجاد آمادگى ، براى تعلیم و تربیت .
سپس تعلیم کتاب و حکمت را هدف دوم مى شمرد، چرا که تا آگاهى حاصل نشود، تربیت که مرحله سوم است صورت نمى گیرد
تفاوت ((کتاب )) و((حکمت )) ممکن است در این جهت باشد که کتاب اشاره به کتب آسمانى است ، و اما حکمت ، علوم و دانشها و اسرار و علل و نتائج احکام
است که از طرف پیامبر، تعلیم مى شود.
که مساءله ((تزکیه )) است بیان مى دارد.
((تزکیه )) در لغت هم به معنى نمو دادن ، و هم به معنى پاکسازى آمده است .
و به این ترتیب تکامل وجود انسان در جنبه هاى علمى و عملى به عنوان هدف نهائى بعثت پیامبر، معرفى شده است .
این نکته مخصوصا قابل توجه است که علوم بشر محدود است ، و آمیخته با هزاران نقطه ابهام و خطاهاى فراوان ، و از این گذشته نسبت به آنچه را هم مى داند گاهى نمى تواند دقیقا امیدوار باشد چرا که خطاهاى خود و دیگران را دیده است .
اینجا است که باید پیامبران ، با علوم راستین و خالى از هر گونه خطا که از مبدء وحى گرفته اند به میان مردم بیایند، خطاهایشان را بر طرف سازند، آنجا را که نمى دانند به آنها بیاموزند و آن را که مى دانند به آنها اطمینان خاطر دهند.
موضوع دیگرى که در این رابطه لازم به یادآورى است این است که نیمى از شخصیت ما را((عقل و خرد)) تشکیل مى دهد و نیمى را ((غرائز و امیال ،)) به همین دلیل ما به همان اندازه که نیاز به تعلیم داریم ، نیاز به تربیت هم داریم ، هم خرد ما باید تکامل یابد و هم غرائز درونى ما به سوى هدف صحیحى رهبرى شوند.
لذا پیامبران هم معلمند، هم مربى ، هم آموزش دهنده اند و هم پرورش دهنده .
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : لذا پیامبران هم معلمند، هم مربى ، هم آموزش دهنده اند و هم پرورش دهنده .
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
جالب اینکه در چهار مورد از قرآن مجید که مساءله تعلیم و تربیت به عنوان هدف انبیاء با هم ذکر شده است در سه مورد تربیت بر تعلیم مقدم شمرده شده (سوره بقره آیه 151 آل عمران 164جمعه 2) و تنها در یک مورد تعلیم بر تربیت مقدم شده است (آیه
مورد بحث ) با اینکه مى دانیم معمولا تا تعلیمى نباشد تربیتى صورت نمى گیرد.
بنابراین آنجا که تعلیم بر تربیت مقدم شده اشاره به وضع طبیعى آن است ، و در موارد بیشترى که تربیت مقدم ذکر شده گویا اشاره به مساءله هدف بودن آن است ، چرا که هدف اصلى تربیت است و بقیه همه مقدمه آن است .
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : نابراین آنجا که تعلیم بر تربیت مقدم شده اشاره به وضع طبیعى آن است
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]