مردى از بالاى تلى مشرف به رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) شد (منظور این است که از جاى خطرناکى عبور مى کرد) مردم گفتند: «عجب مرد چابکى است، اى کاش این چابکى را در راه خدا صرف مى کرد» رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) فرمودند: «مگر راه خدا منحصر در جنگیدن و کشته شدن است؟» آن گاه فرمودند: «راه خدا بسیار است؛ بیرون شدن از خانه و سفر کردن براى طلب رزق حلال و فراهم نمودن هزینه زندگى پدر و مادر، راه خدا است و نیز سفر کردن براى طلب رزق حلال جهت زن و فرزند راه خدا است و سفر کردن و طلب رزق براى به دست آوردن قوت خویشتن نیز راه خدا است. بله کسى که براى زیادتر کردن مال به سفر مى رود او در راه شیطان است».
علامه طباطبایی: روایات در این معنى از طریق شیعه و سنى بسیار است و در آن ها آمده است که هر عملى که براى خدا انجام شود و خدا از آن راضى باشد، همان عمل سبیل اللَّه است و هر نفقه اى که در راه خدا داده شود صدقه است.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : این روایت را الدر المنثور (ج 1 ص 337) از عبد الرزاق (در کتاب المصنف) از ایوب روایت کرده است.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ] رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) از برا بن عازب پرسید: «اى برا، خرجى دادن به مادرت چگونه است؟» برا مردى بود که به زن و فرزند خود از نظر خرجى گشایش مى داد، رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) مى خواست بداند آیا به مادرش هم گشایش مى دهد و یا تنگ مى گیرد؟ برا عرضه داشت: «وضع بسیار خوبى دارد» رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) فرمودند: خرج کردن براى اهل و اولاد و خادم صدقه است، باید متوجه باشى که با منّت نهادن و اذیت کردن به آنان اجر این صدقه را باطل نکنى.
علامه طباطبایی: روایات در این معنى از طریق شیعه و سنى بسیار است و در آن ها آمده است که هر عملى که براى خدا انجام شود و خدا از آن راضى باشد، همان عمل سبیل اللَّه است و هر نفقه اى که در راه خدا داده شود صدقه است.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ] [ نظرات / امتیازها ] یکى از مشکلات بزرگ اجتماعى که همواره انسان دچار آن بوده و هم اکنون با تمام پیشرفتهاى صنعتى و مادى که نصیب بشر شده نیز با آن مواجه است مشکل فاصله طبقاتى است به این معنى که فقر و بیچارگى و تهیدستى در یک طرف و تراکم اموال در طرف دیگر قرار گیرد.
عدهاى آنقدر ثروت بیندوزند که حساب اموالشان را نتوانند داشته باشند و عده دیگرى از فقر و تهیدستى رنج برند، بطوریکه تهیه لوازم ضرورى زندگى از قبیل غذا و مسکن و لباس ساده براى آنان ممکن نباشد.
بدیهى است جامعهاى که قسمتى از آن بر پایه غناء و ثروت و بخش مهم دیگر آن بر فقر و گرسنگى بنا شود قابل دوام نبوده .
و هرگز به سعادت واقعى نخواهد رسید. در چنین جامعهاى دلهره و اضطراب و نگرانى و بدبینى و بالاخره دشمنى و جنگ اجتنابناپذیر است .
گر چه در گذشته این اختلاف در جوامع انسانى بوده است ولى باید گفت متاسفانه در زمان ما این فاصله طبقاتى به مراتب بیشتر و خطرناک تر شده است . زیرا از یک سو، درهاى کمکهاى انسانى و تعاون به معنى حقیقى ، به روى مردم بسته شده و رباخوارى که یکى از موجبات بزرگ فاصله طبقاتى است با شکلهاى مختلف به روى آنها باز است . پیدایش کمونیسم و مانند آن و خونریزیها و جنگهاى کوچک و بزرگ و وحشتناک که در قرن اخیر اتفاق افتاد و هنوز هم در گوشه و کنار جهان ادامه دارد و غالبا از ریشه اقتصادى مایه مى گیرد و عکس العمل محرومیت اکثریت جوامع انسانى است ، گواه این حقیقت است .
با این که دانشمندان و مکتبهاى اقتصادى جهان به فکر چاره و حل این مشکل بزرگ اجتماعى بوده اند و هر کدام راهى را انتخاب کرده اند، کمونیسم از راه الغاى مالکیت فردى ، و سرمایهدارى از راه گرفتن مالیاتهاى سنگین و تشکیل مؤ سسات عام المنفعه (که به تشریفات بیشتر شبیه است تا به حل فاصله طبقاتى ) به گمان خود به مبارزه با آن برخاسته اند ولى حقیقت این است که هیچکدام نتوانسته اند گام مؤ ثرى در این راه بر دارند زیرا حل این مشکل با روح مادیگرى که بر جهان حکومت مى کند ممکن نیست .
با دقت در آیات قرآن مجید آشکار مى شود که یکى از اهداف اسلام این است که اختلافات غیر عادلانهاى که در اثر بیعدالتیهاى اجتماعى در میان طبقه غنى و ضعیف پیدا مى شود از بین برود و سطح زندگى کسانى که نمیتوانند نیازمندیهاى زندگیشان را بدون کمک دیگران رفع کنند بالا بیاید و حد اقل لوازم زندگى را داشته باشند، اسلام براى رسیدن به این هدف برنامه وسیعى در نظر گرفته است - تحریم رباخوارى بطور مطلق ، و وجوب پرداخت مالیاتهاى اسلامى از قبیل زکات و خمس و صدقات و مانند آنها و تشویق به انفاق - وقف و قرض الحسنه و کمکهاى مختلف مالى قسمتى از این برنامه را تشکیل مى دهد، و از همه مهمتر زنده کردن روح ایمان و برادرى انسانى در میان مسلمانان است .
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : بدیهى است جامعهاى که قسمتى از آن بر پایه غناء و ثروت و بخش مهم دیگر آن بر فقر و گرسنگى بنا شود قابل دوام نبوده .
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]