إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً (70)
إِلَّا مَنْ تابَ: مگر کسى که توبه کند از شرک، وَ أَمِنَ: و ایمان آورد به خدا و رسول، وَ عَمِلَ عَمَلًا صالِحاً: و بجا آورد کارهاى شایسته، یعنى بوظایف اسلامیّه و احکام الهیه رفتار کند، فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ: پس آن جماعت متصف به صفات توبه و ایمان و عمل صالح، تبدیل فرماید خداى، سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ:
1- گناهان ایشان را به نیکوئى، یعنى سوابق معاصى را به توبه محو فرماید و لواحق طاعات بجاى آن ثبت نماید. «1». 2- بدل فرماید ملکه معصیت را در نفس به ملکه طاعت. «2» 3- توفیق دهد او را به بجا آوردن طاعات. «3» 4- ثبت فرماید براى او بدل هر عقابى ثوابى. «4»
شیخ طوسى رضوان اللّه علیه در امالى خود روایت نموده از محمّد بن مسلم ثقفى گوید: سؤال نمودم حضرت باقر علیه السّلام را از فرمایش الهى (فاولئک یبدّل اللّه سیئاتهم حسنات) فرمود: مىآورند مؤمن گناهکار را روز قیامت تا آنکه وا مىدارند به موقف حساب، پس مىباشد خداى تعالى آنکه متولى حساب او باشد، مطلع نشود بر حساب او هیچیک از مردم، پس معرفى نماید گناهان او را تا آن که اقرار کند به گناهانش. خداوند فرماید به نویسندگان: بدل نمائید گناهان او را حسنات، و ظاهر کنید براى مردم. پس گویند مردم در آن هنگام:
نباشد براى این بنده یک گناه، پس امر فرماید خدا او را به بهشت؛ پس اینست تأویل آیه، و آن در حق گناهکاران از شیعیان ما خاصه مىباشد. «1» وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً: و هست خداى، آمرزنده گناهان به توبه، مهربان بر ایشان به اثبات توبه در قلوب آنان و تبدیل سیئات به حسنات به لطف بر ایشان. از ابن عباس مروى است که دو سال ما در عهد حضرت رسالت صلّى اللّه علیه و آله آیه «و الّذین لا یدعون مع اللّه» مىخواندیم تا بقوله «و یخلد فیه مهانا» بعد از دو سال این آمد «الّا من تاب و امن ...» و حضرت به هیچ چیز چنان خرم نشد که به این آیه و آیه «إِنَّا فَتَحْنا».
[ نظرات / امتیازها ]
إِلاّ مَن تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُولئِکَ یُبَدِّلُ اللّهُ سَیِّئاتِهِم حَسَناتٍ وَ کانَ اللّهُ غَفُوراً رَحِیماً (70)
مگر کسی که توبه کند و ایمان آورد و عمل صالح بجا آورد اینها را خداوند تبدیل میفرماید معاصی آنها را به حسنات و عبادات و هست خداوند آمرزنده و رحیم.
(إِلّا مَن تابَ) توبه از شرک توحید است بمراتبه و توبه از قتل نفس تمکین از قصاص یا اداء دیه است، توبه از زنا تمکین اجراء حد است اگر بعد از ثبوت باشد.
(وَ آمَنَ) که ایمان شرط اصلی کلیه عبادات و مورث نجات است (وَ عَمِلَ عَمَلًا صالِحاً) ایتان به فرائض و واجبات.
(فَأُولئِکَ یُبَدِّلُ اللّهُ سَیِّئاتِهِم حَسَناتٍ) از نامه عمل محو میکند و به جای او حسنه مینویسد و از نظر حفظه میبرد و احدی نیست که فردای قیامت در حق او شهادت دهد:
(وَ کانَ اللّهُ غَفُوراً) معاصی را میبخشد (رَحِیماً) مشمول رحمتهای الهی میشود
[ نظرات / امتیازها ]