در حال نماز هم از دشمن غافل نباشید. سیاست و دیانت، عبادت و فطانت از هم جدا نیست. «إن خفتم أن یفتنکم»
[ نظرات / امتیازها ]

1- واقع بینى و انعطاف‏پذیرى، یک اصل در قوانین الهى است. «تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلاةِ إِنْ خِفْتُمْ ...»
2- در حال نماز هم از دشمن غافل نباشید. سیاست و دیانت، عبادت و فطانت از هم جدا نیست. «إِنْ خِفْتُمْ أَنْ یَفْتِنَکُمُ»
3- در مواردى یقین لازم نیست. احتمال توطئه و فتنه براى تصمیم و تغییر برنامه کافى است. «إِنْ خِفْتُمْ أَنْ یَفْتِنَکُمُ»
4- حتّى به هنگام احتمال خطر، اقامه نماز واجب است. إِنْ خِفْتُمْ أَنْ یَفْتِنَکُمُ‏ ...
5- کفر و ایمان با هم در تضادّند. «إِنَّ الْکافِرِینَ کانُوا لَکُمْ عَدُوًّا»
6- کفّار، در دشمنى با شما متّحدند. «عدو» بجاى «اعداء»
7- دشمنى کفّار با شما ریشه‏دار و پرسابقه و دائمى است. «کانُوا لَکُمْ عَدُوًّا»

[ نظرات / امتیازها ]

1 در این آیه، مسافرت به صورت مطلق بیان شده و هرگونه مسافرت عادى و سفرهاى جنگى را شامل مى شود؛ یعنى در همه ى مسافرت هایى که بیش از مسافت شرعى باشند، نماز شکسته مى شود

2 در آیه شکسته شدن نماز، مشروط به ترس از خطر دشمن شده است، در حالى که از نظر فقه اسلامى چنین شرطى براى نماز مسافر نیست

درباره ى علت این شرط مفسران قرآن سه احتمال مطرح کرده اند:

الف) شرط ترس از خطر دشمن یک قید غالبى باشد، که معمولاً سفرهاى آن روزگار همراه با ترس و خطر بوده است؛ پس این قید مفهوم ندارد و شرطى را براى نماز مسافر اثبات نمى کند

ب) ممکن است قید ترس و خطر، جنبه ى تأکید داشته باشد؛ یعنى شکسته شدن نماز مسافر در همه جا لازم است، اما در هنگام ترس از دشمن بیشتر برآن تأکید شده است

ج) در ابتدا شکسته شدن نماز مسافر فقط به هنگام ترس بود، ولى بعداً طبق سنت پیامبر صلى الله علیه و آله و روایات متعدد شیعه و اهل سنت، توسعه یافت و به همه ى سفرها عمومیت یافت

4 در اینجا ممکن است این پرسش مطرح شود که چرا در آیه ى فوق آمده «گناهى بر شما نیست که نماز را در مسافرت شکسته بخوانید »، در حالى که واجب است مسافر نماز خود را شکسته بخواند؟

از امام باقر علیه السلام در این مورد پرسش شد و حضرت به آیه ى 158 سوره ى بقره استدلال کردند و فرمودند که همین تعبیر (گناهى بر شما نیست ) در مورد سعى صفا و مروه به کاررفته است، در حالى که سعى در آنجا واجب است

یعنى این تعبیر براى دفع توهّم ممنوعیت و تحریم است در آغاز اسلام برخى گمان مى کردند سعى صفا و مروه در حج از آداب بت پرستان است و جایز نیست؛ در نماز مسافر نیز جاى این توهّم هست که کوتاه کردن نماز در مسافرت گناه است ازاین رو فرمود: گناهى در این امور نیست، و در سنت معصومین علیهم السلام بیان شد که شکسته شدن نماز مسافر واجب است [ نظرات / امتیازها ]