کلمه «وهن» به معنای ضعف است. [ نظرات / امتیازها ]

کلمه «الم» به معنای درد و ناراحتی و به تعبیر کوتاه، مقابل لذت است. [ نظرات / امتیازها ]

کلمه «ابتغاء» به معنای طلب است. [ نظرات / امتیازها ]

جمله «وَ تَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ ما لا یَرْجُونَ» حال از ضمیر جمع غائبى است که در کلمه «تهنوا» نهفته است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

در تفسیر قمی در ذیل آیه: «و لا تهنوا فی ابتغاء القوم ...» گفته است: این آیه عطف است بر آیه سوره آل عمران که می‏فرماید: «ان یمسسکم قرح فقد مس القوم قرح مثله ...» (آل عمران/140) و به آن نظر دارد و ما در آنجا سبب نزول آیه را بیان کردیم.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

پس از جنگ اُحد، ابوسفیان بالاى کوه اُحد رفت و شعار داد که پیروزى ما در مقابل شکست سال گذشته در جنگ بدر بود. یاران پیامبر صلى الله علیه وآله گفتند: شهداى ما در بهشتند و کشته‏هاى شما در دوزخ.
آنان شعار دادند: «انّ لنا العزّى و لاعزّى لکم» ما بت عُزّى داریم ولى شما ندارید، مسلمانان پاسخ دادند: «اللّه مولانا و لامولى لکم» خداوند مولاى ماست ولى شما مولى ندارید.
آنگاه کفّار به نام بت هُبَل شعار دادند: «اُعلُ هُبَل» سر بلند باد بت هُبَل. مسلمانان در پاسخ فریاد زدند: «اللّه اعلى‏ و اَجلّ» خداوند بالاتر و جلیل‏تر است. پس از نزول این آیه، پیامبر فرمان بسیج عمومى (حتّى زخمیان) را صادر کرد، تا با این حرکت، فکر بازگشت کفّار از سرشان بیرون رود. [ نظرات / امتیازها ]

گفته اند که پس از حوادث دردناک جنگ احد، میان پیامبر (ص) و ابوسفیان با فاصله ای که داشتند، سخنانی رد و بدل شد.ابوسفیان گفت: این پیروزی ما در مقابل شکست ما در بدر بود.مسلمانان پاسخ دادند در عوض شهیدان ما در بهشت وکشتگان شما در دوزخند.آن ها گفتند:«لَنَا العُزّی وَلا عُزّی لَکُم» یعنی خداوند مولای ماست وشما مولایی ندارید.پیامبر(ص) به مسلمانان فرمود:بگویید«اَلّلهُ مَولانا وَلا مَولی لَکُم» یعنی خدا مولای ماست وشما مولایی ندارید.ابوسفیان تهدید کرد: وعدۀ ما در سرزمین«بدر صغری»! لذا آیۀ فوق نازل شد و به آن ها دستور داد در تعقیب دشمنان کوتاهی نکنید.اگر شما زخم خورده اید آن ها نیز زخم خورده اند (جنگ همیشه برنده وبازنده دارد). لذا مسلمانان با همان حال، دشمنان را تعقیب کردند. وقتی خبر تعقیب مسلمین به مشرکین رسید با سرعت به مکه باز گشتند.این آیه به ما می آموزد که در برابر دشمن حالت دفاعی به خود نگیرید بلکه بر آن ها حالت تهاجمی داشته باشید.مسلمانان با این که در احد شکست خورده بودندآن ها را تعقیب کردند و این امر موجب وحشت و فرار آن ها گردید.
اِن تَکُونُوا تَالَمُونَ فَاِنَّهُم یَألَمُونَ. . . یعنی اگر شما در جنگ رنج ودرد می کشید دشمن نیز گرفتار آن است، با این تفاوت که شما امیدوار به کمک و رحمت و پاداش الهی هستید و آن ها فاقد چنین امیدی هستند.
نکته:در این آیه فرمود: در این جنگ شما و دشمن هر دو رنج و درد کشیده اید با این تفاوت که شما به خدا امید دارید ولی آن ها امید ندارند.امید به خدا چه تأثیری می تواند در تخفیف درد ورنج داشته باشد؟!
[ نظرات / امتیازها ]

دکتر فرانکل روانشناس معروف می گوید: من با گروهی از افراد در اردوگاه وحشتناک آدم سوزی هیتلر اسیر بودم و شکنجه می شدم که هر لحظه با مرگ تلخی گلاویز بودم. یک وقت با کمال تعجب متوجه شدم که یکی دو روز است هم بند من از نوعی نشاط برخوردار شده است و گویی رنجی احساس نمی کند با این که او هم مثل من شکنجه می شد.من راز این قدرت تحمل او را جویا شدم. او محرمانه گفت خواب عجیبی دیده ام. در خواب ندایی به گوشم رسید که گفت: تا آخر این ماه جنگ تمام می شودو هیتلر شکست می خورد و ما همه آزاد می شویم. من می دیدم هر چه به آخر ماه نزدیک تر می شویم دوست من شکفته تر می شود ومقاومت بیشتری پیدا می کند. اما آن ماه به پایان آمد ولی هیتلر همچنان بر سر قدرت باقی بود و خواب تعبیر نیافت. پس از این بود که دیدم دوستم به سرعت رو به افول و خاموشی گذاشت و مقاومت خود را از دست داد و بر اثر شدت یافتن ناامیدی، چراغ عمرش به زودی خاموش گردید.من که در رشته روان پزشکی تحصیل کرده بودم با مشاهده این حادثه به این نتیجه رسیدم که پیزی که رنج را برای او آسان و قابل تحمل کرده بود، امیدواری او به آینده ای مطلوب بود و چون امید به آینده را از دست داد احساس کرد به آخر خط رسیده و یأس بر اومستولی شده و تحمل رنج را از وی گرفت و او راکشت. یکی از مشکلات اصلی کسانی که خود کشی می کنندهمین است؛ یعنی آن ها امید به آینده را از دست می دهند. معمولا عده ای از روان شناسان وقتی می خواهند علت بیماری روانی را کشف کنند علت آن را در گذشته بیمار جستجو می کنند تا از این راه به نقطه ای برسندکه آن نقطه، نقطۀ شروع عقده یا بیماری بوده است.لکن من معتقدم بیماری روانی بیش از آن که به گذشته مربوط باشد به آینده مربوط است.ما باید ببینیم آیا این بیمار اصولاً امید ودلبستگی به داشتن آینده ای دارد یا نه.وقتی زندگی عاری از هدف و آینده شد بی معنا وپوچ می گردد. بررسی ها نشان داده است که آمار خود کشی در میان مذهبی ها در حد صفر یا خیلی کم است، مگر این که ابتدا اعتقادات خود را از دست بدهند.به دلیل این که آنان وقتی امیدخود را نسبت به آرزوهایی دنیوی از دست می دهند احساس نمی کنند که به آخر رسیده اند، زیرا آن ها به زندگی اساسی بعد از مرگ و خدای زندۀ جاوید که پشتیبان آن هاست باور دارند! واقعاً جای بسی شگفتی است و انسان روز به روز به عظمت قرآن بیش از پیش پی می برد و می بینیم آیۀ مورد بحث ما می گوید: (اِن تَکُونُوا تَألَمُونَ فَاِنَّهُم یَألَمُونَ کَما تَأَ لَمُونَ وَ تَرجُونَ مِنَ اللهِ ما لا یَرجُونَ) یعنی اگر شما درد ورنج می کشید آن ها نیز همانند شما در رنج هستند ولی شما امیدوار به خداوند هستید در حالی که آنان چنین امیدی ندارند. و امید به آینده را از دست داده اند، لذا دو چندان رنج احساس می کنند. اما شما چون به خدا و آینده امید دارید سختی های جنگ را برای شما قابل تحمل می کند و اگر این رنج، دشمن بی اعتقادشما را از پای در بیاورد یک امر طبیعی است زیرا آن ها از نعمت امید به خدا محرومند. و قرآن به مؤمنان آموخته است که زنده ماندن در جهاد یا شهید شدن در آن هر دو زیباست و تو هر وضعی پیدا کردی به یکی از دو زیبایی رسیده ای(قُل هَل تَرَبَّصُونَ بِنا اِلّا اِحدَی الحُسنَیَینِ- توبه/آیه52 [ نظرات / امتیازها ]

پس از جنگ اُحد، ابوسفیان بالاى کوه اُحد رفت و شعار داد که پیروزى ما در مقابل شکست سال گذشته در جنگ بدر بود. یاران پیامبر صلى الله علیه وآله گفتند: شهداى ما در بهشتند و کشته‏هاى شما در دوزخ.
آنان شعار دادند: «انّ لنا العزّى و لاعزّى لکم» ما بت عُزّى داریم ولى شما ندارید، مسلمانان پاسخ دادند: «اللّه مولانا و لامولى لکم» خداوند مولاى ماست ولى شما مولى ندارید.
آنگاه کفّار به نام بت هُبَل شعار دادند: «اُعلُ هُبَل» سر بلند باد بت هُبَل. مسلمانان در پاسخ فریاد زدند: «اللّه اعلى‏ و اَجلّ» خداوند بالاتر و جلیل‏تر است. پس از نزول این آیه، پیامبر فرمان بسیج عمومى (حتّى زخمیان) را صادر کرد، تا با این حرکت، فکر بازگشت کفّار از سرشان بیرون رود.
[ نظرات / امتیازها ]

پس از حوادث دردناک جنگ اُحد، پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) بر فراز کوه احد رفت و ابوسفیان نیز بر کوه احد قرار گرفت و با لحنى فاتحانه فریاد زد: اى محمد! یک روز پیروز شدیم و روز دیگر شما. یعنى این پیروزى ما در برابر شکستى که در بدر داشتیم. پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مسلمانان فرمود: فورا به او پاسخ گوئید، (گویا مى‏خواهد به ابوسفیان اثبات کند که پرورش یافتگان مکتب من همه آگاهى دارند) مسلمانان گفتند: هرگز وضع ما با شما یکسان نیست، شهیدان ما در بهشتند و کشتگان شما در دوزخ. ابوسفیان فریاد زد و این جمله را به صورت یک شعار افتخار آمیز گفت: "لنا العُزّى و لا عُزّى لکم"، ما داراى بت بزرگ "عزى" هستیم و شما ندارید. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: شما هم در برابر شعار آنها بگوئید: "اللَّه مولینا و لا مولى لکم‏"، سرپرست و تکیه گاه ما خدا است و شما سرپرست و تکیه گاهى ندارید. ابو سفیان که خود را در مقابل این شعار زنده اسلامى ناتوان مى‏دید، دست از بت "عزى" برداشت و به دامن بت" هبل" در آویخت و فریاد زد: "اُعلُ هُبَل!" سربلند باد هبل". پیامبر (صلی الله علیه و آله) دستور داد که این شعار جاهلى را نیز با شعارى نیرومندتر و محکمتر بکوبند و بگویند: "اللَّه اعلى و اجلّ!" خداوند برتر و بالاتر است. ابو سفیان که از این شعارهاى گوناگون خود بهره‏اى نگرفت، فریاد زد: میعادگاه ما سرزمین بدر صغرى است. مسلمانان از میدان جنگ با زخمها و جراحات فراوان بازگشتند در حالى که از حوادث دردناک احد سخت ناراحت بودند در این هنگام آیه 102 نازل شد و به آنها هشدار داد که در تعقیب مشرکان کوتاهى نکنند و از این حوادث دردناک ناراحت نشوند. مسلمانان با همان حال به تعقیب دشمن برخاستند و هنگامى که خبر به مشرکان رسید با سرعت از مدینه دور شدند و به مکه بازگشتند. [ نظرات / امتیازها ]

در برابر هر سلاحى سلاح مشابهى
از ابن عباس و بعضى دیگر از مفسران چنین نقل شده که پس از حوادث دردناک جنگ احد پیامبر اسلام (صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) بر فراز کوه احد رفت و ابو سفیان نیز برکوه احد قرار گرفت و با لحنى فاتحانه فریاد زد : اى محمد ! یک روز پیروز شدیم و روز دیگر شما یعنى این پیروزى ما در برابر شکستى که در بدر داشتیم ) پیامبر (صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) به مسلمانان فرمود : فورا به او پاسخ گوئید ( گویا مى‏خواهد به ابو سفیان اثبات کند که پرورش یافتگان مکتب من همه آگاهى دارند ) مسلمانان گفتند : هرگز وضع ما با شما یکسان نیست شهیدان ما در بهشتند و کشتگان شما در دوزخ ابو سفیان فریاد زد و این جمله را به صورت یک شعار افتخار آمیز گفت : لنا العزى و لا عزى لکم .
(ما داراى بت بزرگ عزى هستیم و شما ندارید ) پیامبر (صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) فرمود شما هم در برابر شعار آنها بگوئید : الله مولینا و لا مولى لکم سرپرست و تکیه گاه ما خدا است و شما سرپرست و تکیه گاهى ندارید ابو سفیان که خود را در مقابل این شعار زنده اسلامى ناتوان مى‏دید ، دست از بت عزى برداشت و به دامن بت هبل در آویخت و فریاد زد اعل هبل ! سربلند باد هبل .
پیامبر (صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏) دستور داد که این شعار جاهلى را نیز با شعارى نیرومندتر و محکمتر بکوبند و بگویند الله اعلى و اجل ! : خداوند برتر و بالاتر است ابو سفیان که از این شعارهاى گوناگون خود بهره‏اى نگرفت فریاد زد : میعادگاه ما سرزمین بدر صغرى است .
مسلمانان از میدان جنگ با زخمها و جراحات فراوان بازگشتند در حالى که از حوادث دردناک احد سخت ناراحت بودند در این هنگام آیه بالا نازل شد و به آنها هشدار داد که در تعقیب مشرکان کوتاهى نکنند و از این حوادث دردناک ناراحت نشوند ، مسلمانان با همان حال به تعقیب دشمن برخاستند وهنگامى که خبر به مشرکان رسید با سرعت از مدینه دور شدند و به مکه بازگشتند .
این شان نزول به ما مى‏آموزد که مسلمانان باید هیچیک از تاکتیکهاى دشمن را از نظر دور ندارند و در برابر هر وسیله مبارزه اعم از مبارزه جسمى و روانى وسیله‏اى محکمتر و کوبنده‏تر فراهم سازند ، در برابر منطق دشمنان ، منطقهاى نیرومندتر ، و در برابر سلاحهاى آنها سلاحهاى برتر و ، حتى در برابر شعارهاى آنها شعارهاى کوبنده‏تر فراهم سازند و گرنه حوادث به نفع دشمن تغییر شکل خواهد داد .
و بنابراین در عصرى همچون عصر ما باید به جاى تاسف خوردن در برابر حوادث دردناک و مفاسد وحشتناکى که مسلمانان را از هر سو احاطه کرده به طور فعالانه دست به کار شوند ، در برابر کتابها و مطبوعات ناسالم ، کتب و مطبوعات سالم فراهم کنند ، و در مقابل وسائل تبلیغاتى مجهز دشمنان از مجهزترین وسائل تبلیغاتى روز استفاده کنند ، در مقابل مراکز ناسالم ، وسائل تفریح سالم براى جوانان خود فراهم سازند و در مقابل طرحها و تزها و دکترین‏هائى که مکتبهاى مختلف سیاسى و اقتصادى و اجتماعى ارائه مى‏دهند طرحهاى جامع اسلامى را به شکل روز در اختیار همگان قرار دهند ، تنها با استفاده از این روش است که مى‏توانند موجودیت خود را حفظ کرده و به صورت یک گروه پیشرو در جهان در آیند .

[ نظرات / امتیازها ]