خداوند صفت سلام را که براى راههاى خود آورده بطور اطلاق و بدون قید آورده است، تا بفهماند سبیل او سالم از انحاى شقاوتها و محرومیت‏هایى است، که امر سعادت زندگى دنیایى و آخرتى بشر را مختل می سازد و راههاى سلام او آمیخته با هیچ نوع شقاوتى نیست، قهرا این آیه شریفه موافق می شود با اوصافى که قرآن کریم براى اسلام و یا به عبارتى تسلیم خدا شدن و نیز براى ایمان و تقوا آورده از قبیل: فلاح، فوز، أمن و امثال آن. {سُبُلَ السَّلامِ}

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

امر هدایت به سوى سلامتى و سعادت دائر مدار پیروى خوشنودى خدا است، اگر کسى در صدد بدست آوردن خوشنودى خدا بود مشمول آن هدایت می شود و الا نه.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

در اینکه ظلمت را به صیغه جمع و نور را به لفظ مفرد آورده اشاره است به اینکه راه حق هر چند که بر حسب مقامات و مراحل متعدد است، ولى در آن اختلاف و تفرق وجود ندارد، به خلاف طریق باطل که همانطور که گفتیم سراپا اختلاف است و اهل هر طریقى اهل طرق دیگر را دشمن می دارد و از آن ها متنفر است. {وَ یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ} [ نظرات / امتیازها ]

اینکه در جمله «وَ یَهْدِیهِمْ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ» مساله هدایت دوباره عودت داده شده، جهتش این بود که جمله «و یخرجهم» بین جمله مورد بحث و جمله «یَهْدِی بِهِ اللَّهُ» فاصله شده بود، از سوى دیگر صراط مستقیم همانطور که بیانش در سوره فاتحه گذشت راهى است مهیمن و سر آمد بر همه راههاى دیگر خداى تعالى، قهرا هدایت به سوى صراط مستقیم نیز هدایتى مهیمن بر سایر اقسام هدایت است، هدایت‏ هایى که مربوط به سبل جزئى است. [ نظرات / امتیازها ]

1- کسانى قابل هدایتند که در پى تحصیل رضاى حقّ باشند، نه دنبال مقام و مال و هواى نفس و انتقام. «یَهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ»
2- انسان، خود زمینه‏ساز هدایت خویش است. «یَهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ»
3- هدایت به راه‏هاى سلامت و سعادت، در گرو کسب رضاى خداست و هر کس در پى راضى کردن غیر او باشد، در انحراف است. «یَهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ»
4- راه حقّ یکى است و راه‏هاى باطل (شرک، کفر، نفاق و تفرقه و ...) متعدّد.
(کلمه‏ى «نور» مفرد؛ ولى «ظلمات» جمع آمده است. آرى، همه‏ى نیکى‏ها و پاکى‏ها در پرتو نور توحید، یک حالت وحدت و یگانگى به خود مى‏گیرد، امّا ظلمت همیشه مایه‏ى تفرقه و پراکندگى صفوف است.)
5- هدف، یکى است؛ ولى راه‏هاى رسیدن به آن متعدّد است. «سُبُلَ السَّلامِ»
6- مکتب وحى، سلامت و سعادت فرد و جامعه و روح و جسم را تضمین کرده‏است. «سُبُلَ السَّلامِ»
7- بشر در سایه‏ى قرآن، به همزیستى و صفا در زندگى مى‏رسد. «سُبُلَ السَّلامِ»
8- «سُبُلَ السَّلامِ» به‏ «صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ» منتهى مى‏شود، و همه‏ى کسانى که با انجام تکالیف گوناگون در شرایط مختلف، در پى کسب رضاى خداوند مى‏باشند، به صراط مستقیم مى‏رسند. یَهْدِی‏ ... سُبُلَ السَّلامِ‏ ... یَهْدِیهِمْ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ‏
9- براى رسیدن به صراط مستقیم، تنها پیامبر و کتاب کافى نیست، لطف و اراده‏ى خدا هم لازم است. «بِإِذْنِهِ»
10- نه جبر، نه تفویض؛ بلکه امر بین الامرین. انسان انتخاب‏گر است؛ «اتَّبَعَ رِضْوانَهُ» امّا رسیدن به هدف بدون اراده خدا نمى‏شود. «بِإِذْنِهِ»
11- قرآن، داروى شفابخش همه ظلمات است. تاریکى‏هاى: جهل، شرک، تفرقه، توحّش، شبهات، شهوات، خرافات، جنایات واضطراب‏ها را به نور علم، توحید، وحدت، تمدن، یقین، حقّ، صفا وآرامش تبدیل مى‏کند.
«یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ»
______________________________
(1). حشر، 23.
(2). انعام، 127.
(3). تفسیر اطیب‏البیان.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]