نکته ها

«مختال» به معناى تکبرى است که بر اساس توهّم و تخیل بزرگى باشد.
این آیه دلیل آیه قبل است. یعنى این که به شما خبر دادیم که حوادث را پیش از آنکه حادث شوند مقرر کرده و نوشته‏ایم، براى آن است که دیگر به خاطر نعمتى که از دست مى‏دهید اندوه مخورید و به خاطر نعمتى که خدا به شما مى‏دهد، خوشحالى نکنید و بدانید که نعمت‏ها امانت الهى است که به شما سپرده شده است، نه اینکه به مواهب الهى پشت پا بزنیم و از آنها بهره نگیریم، بلکه اسیر آن نشده و آن را هدف و مقصد خود ندانیم.(79)
تمام حوادث تلخ و شیرین، همچون پلّه‏هایى از سنگ‏هاى سیاه و سفید، براى بالا رفتن و به کمال رسیدن است و باید بدون توجّه به رنگِ پلّه‏ها، به سرعت از آن گذشت.
کارمند بانک، یک روز مسئول گرفتن پول از مردم و روز دیگر مسئول پرداخت است. نه روز اول خود را مى‏بازد و نه روز دوم خوشحالى مى‏کند، زیرا مى‏داند او کارمندى امین بیش نیست. خداوند با مقرّر کردن حوادث و فراز و نشیب‏ها مى‏خواهد روح انسان را به قدرى بالا ببرد که تلخى‏ها و شیرینى‏ها در آن اثر نکند، چنانکه حضرت زینب‏علیها السلام بعد از حوادث کربلا فرمود: من به جز زیبایى چیزى ندیدم، «و ما رأیتُ الا جمیلا»(80) و امام حسین‏علیه السلام در گودال قتلگاه و در آخرین لحظات زندگى‏اش فرمود: خداوندا! راضى هستم به حکم تو و بردبارم بر بلا و امتحان تو، «رضاً بقضائک، صبراً على بلائک» و امام على‏علیه السلام اشتیاق و انس خود را به شهادت از انس کودک به سینه مادر بیشتر مى‏داند. «و اللّه لابن ابى طالب آنس بالموت من الطفل بثدى امّه»(81)
اگر حوادث را براساس علم و حکمت خدا بدانیم نه اتفاقى و بى‏دلیل و اگر حکمت بروز حوادث را بدانیم، حسد نمى‏ورزیم، حرص نمى‏زنیم، دشمنى نمى‏کنیم و عصبانى نمى‏شویم زیرا مى‏دانیم که صحنه‏ها از قبل طراحى حکیمانه شده است. اگر بدانیم عطاى نعمت، مسئولیّت و وظیفه به دنبال مى‏آورد، از داشتن آن شاد نمى‏شویم و اگر بدانیم گرفتن نعمت، جبرانش در قیامت است، از فوت شده‏ها غمناک نمى‏شویم.
حضرت على‏علیه السلام فرمودند: تمام زهد در دو کلمه قرآن است، سپس این آیه را تلاوت کرده و فرمودند: و آنچه از دست دادید تأسف نخورید و بر آنچه به شما داده مى‏شود، دلخوش نباشید وکسى که چنین باشد، زاهدى جامع الاطراف است.(82)
--------------------------------------------------------------------------------
79) تفسیر المیزان.
80) لُهوف، ص‏160
81) نهج‏البلاغه، خطبه 5.
82) نهج‏البلاغه، حکمت 439.
[ نظرات / امتیازها ]

(لِکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَکُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاکُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ):
حضرت صادق (علیه السلام)فرمود شخصی معنای آیه فوق را از پدرم حضرت باقر (علیه السلام)سوال نمود فرمود این آیه نازل شده دربارء ابوبکر و عمر و یاران آن ها یکی مقدم و دیگری موخر چه ایشان غمگین شده بودند به آن چیز هائی که خداوند عطا نموده و اختصاص داده بود به امیر المومنین(علیه السلام) از امامت و ولایت و خوش حال بودند به آن فتنه ای که از غصب خلافت و فدک و کشتن حضرت فاطمه زهرا (ع) دختر پیغمبر اکرم و گمراه کردن خلایق بعد از رحلت رسول خدا بر پا کرده بودند سائل عرض کرد به حضرت باقر(علیه السلام)شهادت می دهم که شما ائمه فرزندان رسول خدا (صلی الله علیه و آل و سلم) بر حق هستید و شکی در حقانیت شما ندارم صاحبان حکم و موالیان خلق می باشید حضرت صادق (علیه السلام)فرمود دیگر کسی شخص سائل را پس از سوال و شنیدن جواب مشاهده ننمود [ نظرات / امتیازها ]