(ذلک هدی الله یهدی به من یشاء من عباده ولو اشرکوا لحبط عنهم ما کانوا یعملون ):(آن هدایت خداست که هر کس از بندگانش را که بخواهد به آن هدایت می کند و اگر آنان شرک ورزیدند هر آینه اعمالی که انجام می دادند باطل می شد)،این جمله بیان می دارد که آنچه خداوند در باره هدایت انبیاءفرمود،معرف هدایت خاص او بود، همان هدایتی که غیر ا نبیاء هر کس دیگری را هم که بخواهد با آن هدایت می کند، پس هدایت واقعی تنها از جانب خداست که آدمی را به صراط مستقیم کشانیده با انبیاء همراه می کند و علامت این هدایت این است که برگشت همه دستورات آن به توحید و اقامه دعوت حق و عبودیت و تقوا باشد،و در ادامه می فرماید: اگر آنها شرک ورزیده بودند، هرآینه اعمالشان را حبط می کردیم و باید دانست شرک در این مورد به این است که انسان به بخشی از کتاب خدا ایمان بیاورد و به بخشی دیگر کافر شود، یا بین احکام الهی و شرایع آن تفرقه بیاندازد، یعنی بعضی از احکام را قبول کند و بعضی را ردنماید یا احکام و قوانینی را که خداوند قرار داده است تغییر دهد. در این صورت یعنی کسانی که مرتکب چنین اعمالی بشوند، هرآینه اثراعمالشان باطل می شود و در ورطه گمراهی و سراشیبی هوای نفس سقوطنموده و از هدایت الهی دور می شوند و عطایای الهی ، باقی ماندنش موقوف براین است که انسان به لوازم توحید و عبودیت عمل نماید و در عقیده خود استوارو خالص باشد، وگرنه آن عطیه از او گرفته می شود،پس هدایت هم که شامل حال افراد شد تا وقتی آنها را در بر می گیرد که از لوازم عبودیت عدول نکنند ،اما زمانی که شرک بورزند، خداوند توفیق را از آنان سلب می کند و اعمالشان را باطل می نماید. [ نظرات / امتیازها ]

برگزیده تفسیر نمونه :
(آیه 88)- سه امتیاز مهم! به دنبال ذکر نام گروههاى مختلفى از پیامبران الهى در آیات گذشته، در اینجا اشاره به خطوط کلى و اصلى زندگانى آنها شده، نخست مى‏فرماید: «این هدایت خداست که به وسیله آن هر کس از بندگانش را بخواهد هدایت و رهبرى مى‏کند» (ذلِکَ هُدَى اللَّهِ یَهْدِی بِهِ مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ).
سپس براى این که کسى تصور نکند آنها به اجبار در این راه گام گذاشتند و همچنین کسى تصور نکند که خداوند نظر خاص و استثنایى و بى‏دلیل در مورد آنها داشته است، مى‏فرماید: «اگر فرضا این پیامبران با آن همه مقام و موقعیتى که داشتند مشرک مى‏شدند، تمام اعمالشان بر باد مى‏رفت» (وَ لَوْ أَشْرَکُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما کانُوا یَعْمَلُونَ).
یعنى آنها نیز مشمول همان قوانین الهى هستند که در باره دیگران اجرا مى‏گردد و تبعیضى در کار نیست. [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر کشاف
(و لو أشرکوا) مع فضلهم و تقدمهم و ما رفع لهم من الدرجات . لکانوا کغیرهم فی حبوط أعمالهم ، کما قال تعالی و تقدس (لئن أشرکت لیحبطن عملک ) . [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر نور
1- هدایت واقعى، هدایت خداوند است. هدایت‏هاى دیگر، سراب است. «ذلک هدى اللَّه» 2- هدایت، کار خداست. حتّى پیامبران، از خود راه هدایتى ندارند. «یهدى به مَن یشاء» 3- شرک، عامل محو و باطل شدن کارهاست. «لو اشرکوا لحبط» 4- در سنّت الهى، تبعیض نیست. حتّى اگر پیامبران شرک ورزند، تنبیه مى‏شوند، چون اصالت با حقّ است، نه اشخاص. (با توجّه به اینکه آیات قبل مربوط به انبیا است). «ولو أشرکوا» 5 - انبیا معصومند و غبار شرک هرگز بر دامانشان نمى‏نشیند. در آیه، فرضِ شرک به عنوان فرض محال آمده است. «لَوْ» 6- در جهان‏بینى الهى، ارزش کارها در اخلاص آنهاست. اگر اخلاص نباشد، چیزى باقى نمى‏ماند. «ولو أشرکوا لحبط» [ نظرات / امتیازها ]

(آیه 88)- سه امتیاز مهم! به دنبال ذکر نام گروههاى مختلفى از پیامبران الهى در آیات گذشته، در اینجا اشاره به خطوط کلى و اصلى زندگانى آنها شده، نخست مى‏فرماید: «این هدایت خداست که به وسیله آن هر کس از بندگانش را بخواهد هدایت و رهبرى مى‏کند» (ذلِکَ هُدَى اللَّهِ یَهْدِی بِهِ مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ).

سپس براى این که کسى تصور نکند آنها به اجبار در این راه گام گذاشتند و همچنین کسى تصور نکند که خداوند نظر خاص و استثنایى و بى‏دلیل در مورد آنها داشته است، مى‏فرماید: «اگر فرضا این پیامبران با آن همه مقام و موقعیتى که داشتند مشرک مى‏شدند، تمام اعمالشان بر باد مى‏رفت» (وَ لَوْ أَشْرَکُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما کانُوا یَعْمَلُونَ).

یعنى آنها نیز مشمول همان قوانین الهى هستند که در باره دیگران اجرا مى‏گردد و تبعیضى در کار نیست.

[ نظرات / امتیازها ]

1- هدایت واقعى، هدایت خداوند است. هدایت‏هاى دیگر، سراب است. «ذلک هدى اللَّه»
2- هدایت، کار خداست. حتّى پیامبران، از خود راه هدایتى ندارند. «یهدى به مَن یشاء»
3- شرک، عامل محو و باطل شدن کارهاست. «لو اشرکوا لحبط»
4- در سنّت الهى، تبعیض نیست. حتّى اگر پیامبران شرک ورزند، تنبیه مى‏شوند، چون اصالت با حقّ است، نه اشخاص. (با توجّه به اینکه آیات قبل مربوط به انبیا است). «ولو أشرکوا»
5 - انبیا معصومند و غبار شرک هرگز بر دامانشان نمى‏نشیند. در آیه، فرضِ شرک به عنوان فرض محال آمده است. «لَوْ»
6- در جهان‏بینى الهى، ارزش کارها در اخلاص آنهاست. اگر اخلاص نباشد، چیزى باقى نمى‏ماند. «ولو أشرکوا لحبط»
[ نظرات / امتیازها ]