(ثم کلا سیعلمون ):(و البته پس ازآن بزودی آگاه می شوند)ظاهرا مشرکین در باره روز قیامت گفتگو نموده و از یکدیگر پرسش می کردند و یادر باره آن از پیامبر ص سئوال می نمودند، اما قرآن برای اشاره به حقارت و پوچی این تسائل و برای آنکه بفهماند پاسخ آن آنقدر واضح است که احتیاجی به تسائل نیست ،می فرماید: از چه پرسش می کنند؟ و سپس خود پاسخ می دهد از خبری عظیم و آن خبربعث و وقوع قیامت است ، که از جهت انکار آن میان مشرکین اختلاف وجود داشته ،بعضی آن را انکار کرده و بعضی دیگر وقوع آن را بعید می شمردند و جمعی دیگر دروقوع آن تردید و شک داشتند، خداوند در رد این تسائل و گفتگوی بی حاصل آنهامی فرماید: دست از پرسش و گفتگوها بردارند، چون حقیقت امر بزودی برایشان آشکارمی شود و وقتی که قیامت واقع شد آن را به چشم خود خواهند دید و آنگاه در مقام تأکید و تهدید مجددا می فرماید: بزودی خواهند فهمید. [ نظرات / امتیازها ]

ثُم‌َّ کَلّا سَیَعلَمُون‌َ: ‌پس‌ ‌عن‌ قریب‌ عالم‌ شوند ‌در‌ آخرت‌، ‌به‌ خبث‌ عقیده‌ و [و] بطلان‌ قول‌ ‌خود‌.

نکته‌‌-‌ تکریر ردع‌ ‌با‌ وعید، جهت‌ تشدید و مبالغه‌ و اشعار ‌است‌ ‌به‌ آنکه‌ وعید دوم‌ شدیدتر و سخت‌تر خواهد ‌بود‌ ‌از‌ اول‌. و اکثر برآنند ‌که‌ اول‌ نزد نزع‌ و دوم‌ ‌در‌ قیامت‌ ‌است‌.

‌پس‌ حق‌ سبحانه‌ تعداد نعم‌ ‌خود‌ می‌فرماید ‌بر‌ ‌ایشان‌ بدانچه‌ معاینه‌ می‌بینند ‌از‌عجایب‌ صنع‌، ‌که‌ دال‌ّ ‌است‌ ‌بر‌ کمال‌ قدرت‌ سبحانی‌، ‌تا‌ تنبیه‌ ‌باشد‌ ‌بر‌ وجه‌ استدلال‌ ‌بر‌ صدقیّت‌ آنچه‌ ‌در‌ ‌او‌ اختلاف‌ می‌کنند [ نظرات / امتیازها ]

1 - فرجامى بسیار سخت، در انتظار منکران معاد

ثمّ کلاّ سیعلمون

«ثمّ» براى تراخى است و مراد از آن در آیه شریفه، تراخى رتبى است; یعنى، آینده منکران معاد، مراحلى دارد که یکى از دیگرى دشوارتر خواهد بود.

2 - لزوم پرهیز از انکار معاد و تشکیک و شبهه افکنى درباره آن

ثمّ کلاّ

3 - با وقوع معاد در آینده اى نزدیک، حقایق براى کافران کشف شده و اختلاف آنان درباره حوادث پس از مرگ، برطرف خواهد شد.

الذى هم فیه مختلون ... ثمّ کلاّ سیعلمون

4 - منکران معاد، در آخرت به حقانیت آن پى خواهند برد.

عمّ یتساءلون ... ثمّ کلاّ سیعلمون

5 - شبهه افکنان در مورد معاد، پاسخ خود را تنها با مشاهده قیامت خواهند یافت.

یتساءلون ... ثمّ کلاّ سیعلمون
[ نظرات / امتیازها ]

[5] بلکه‌ آنان‌ جزای‌ خویش‌ ‌را‌ ‌در‌ دنیا پیش‌ ‌از‌ آخرت‌ خواهند یافت‌.

ثُم‌َّ کَلّا سَیَعلَمُون‌َ‌-‌ و بار دیگر هرگز، ‌به‌ زودی‌ خواهند دانست‌.»

بعضی‌ گفته‌اند ‌که‌: ‌اینکه‌ ‌آیه‌ اشاره‌ ‌به‌ ‌آن‌ دارد ‌که‌ آنان‌ ‌در‌ آخرت‌ ‌از‌ حق‌ آگاه‌ خواهند شد، ‌در‌ صورتی‌ ‌که‌ ‌آیه‌ پیشین‌ دلالت‌ ‌بر‌ دانستن‌ آنان‌ ‌در‌ دنیا می‌کرد. و محتمل‌ ‌است‌ ‌که‌ مفهوم‌ یگانه‌ای‌ ‌برای‌ تأکید مکرر ‌شده‌ ‌باشد‌. [ نظرات / امتیازها ]

به زودی خواهند دانست، جوابی است که تمام انسانها را به فکر فرو می‌برد.

مثال این آیه به این می‌ماند که: فرض کنید یک جمعی در یک فضایی نشسته‌اند و یک نفر از در وارد می‌شود و به آنها می‌گوید که یک گروه مسلح از فلان خیابان حرکت کرده و به این سمت می‌آیند و هدفشان هم همین جلسه است!

افراد حاضر در این جمع هر کدام به یک نوعی این خبر را انکار می‌کنند:

یکی می‌گوید کی گفته؟!!

یکی می‌گوید این خبر دروغ است!

یکی می‌گوید که او یک دروغگو است!

یکی می‌گوید مگر ما چه کار کردیم و اینها برای چه باید اینجا بیایند؟!

وقتی که کسی که خبر آورده انکار اینها را می‌بیند، در آخر کار می‌گوید من خبر را گفتم از این به بعد خودتان می‌دانید.

خدا هم در این آیات می‌فرماید: این افراد که هر کدام از یک جهتی معاد را انکار می‌کنند، این خبر انکار شدنی نیست و به زودی خواهند دید، یعنی به زودی حقانیت آن نباء عظیم با وقوعش بر همه ثابت خواهد شد.

این بیان در قدم اول شور و هیجان و اطمینان این افراد در انکار این حقیقت را نشانه می‌رود. و باعث می‌شود که اینها یک مقدار برای شنیدن آماده شوند.

[ نظرات / امتیازها ]

«ثُمَّ کَلَّا- الخ» 5 فخر: جهت تکرار این جمله ممکن است تأکید باشد و کلمه‏ى «ثُمَّ» براى تشدید و سختى دوّم است نسبت باوّل و ممکن است براى
تأکید نباشد و هر کدام براى مطلبى باشد: 1- اوّلى براى کافران است که به زودى عاقبت دروغ شمردن حقّ بدانند. و دوّم براى مؤمنین است که به زودى سود ایمان خود بدانند 2- اوّل یعنى بزودى بدانند رستاخیز و شمار آن روز را و دوّم یعنى بزودى بدانند گرفتاریهاى آن روز که بچشم خود بینند 3- اوّل یعنى زود بدانند که خدا با آنها چه رفتارى کند، دوّم یعنى خواهند دانست که اختلاف و گمان آنها بیهوده بوده است 4- بزودى بدانند که در دنیا چه بر- سرشان آید چنانکه در جنگ بدر دیدند و بزودى بدانند که در عالم دیگر چه سرنوشتى دارند. و جمله‏ى «سَیَعْلَمُونَ» با تاء بصورت خطاب نیز خوانده شده است [ نظرات / امتیازها ]