- اعطاى نامه عمل به دست راست انسان در قیامت و حسابرسى آسان از او، فرح بخش و شادى آفرین است.
و ینقلب إلى أهله مسرورًا
2 - کسانى که نامه عمل آنان به دست راستشان عطا شود، در قیامت با خویشاوندان خود مأنوس خواهند بود.
و ینقلب إلى أهله
فعل «ینقلب» دلالت مى کند که مراد از «أهل»، همان خویشاوندان انسان در دنیا است که در قیامت نیز در کنار او خواهند بود. برخى مراد از «أهل» را، حور و غلمان بهشتى دانسته اند; ولى واژه انقلاب (رجوع کردن) و نیز جمله «إنّه کان فى أهله مسروراً» در آیات بعد، دیدگاه نخست را تأیید مى کند.
3 - دریافت کنندگان نامه عمل با دست راست، با آسان گذراندن مرحله حسابرسى، شادمان به نزد خویشاوندان خود بر خواهند گشت.
فأمّا من أُوتى کتـبه بیمینه ... و ینقلب إلى أهله مسرورًا
4 - انس با خویشاوندان و سربلندى نزد آنان در قیامت، از زمره پاداش هاى الهى است.
و ینقلب إلى أهله مسرورًا
5 - انسان ها در قیامت، تنها و دور از خویشاوندان، مورد حسابرسى قرار خواهند گرفت.
فسوف یحاسب ... و ینقلب إلى أهله
6 - «قاسم بن محمد عن علىّ قال: سمعت أباعبداللّه(ع) یقول: إنّ اللّه تبارک و تعالى إذا أراد أن یحاسب المؤمن أعطاه کتابه بیمینه و حاسبه ... و هو قول اللّه عزّوجلّ «... و ینقلب إلى أهله مسروراً» قلت: أىُّ أهل؟ قال: أهله فى الدنیا هم أهله فى الجنّة إن کانوا مؤمنین;(1)
قاسم بن محمد از على [بن ابى حمزه] روایت نموده که گفت: از امام صادق(ع) شنیدم که مى فرمود: خداى تبارک و تعالى، زمانى که بخواهد شخص مؤمن را محاسبه کند، نامه عملش را به دست راست او مى دهد و او را محاسبه مى کند ... و این است سخن خداى عزّوجلّ «... و ینقلب إلى أهله مسروراً». گفتم: مراد کدام اهل است؟ فرمود: آنان که در دنیا اهل او بودند; اگر مؤمن باشند در آخرت نیز اهل او خواهند بود».
[ نظرات / امتیازها ]
[9] مؤمنان زیر سایه عرش الهی گرد آورده میشوند و به کار دادگاه مینگرند تا دوستانشان نیز از محاسبه فارغ شوند و به جمع شاد آنها بپیوندند و هر گاه مؤمنی کتاب خود را گرفت شادمان به سرعت به سوی دوستانش روان میگردد.
وَ یَنقَلِبُ إِلی أَهلِهِ مَسرُوراً- و شادمان نزد کسانش باز گردد.»
از همان زمان که مؤمن سر از قبر بر میدارد به علت داشتن صفات پسندیده که شاید بارزترین آنها خشنودی از پروردگارش باشد، اینکه سرور و شادمانی همواره با او همراه است. در حدیث از امام صادق (ع) آمده است: «کسی که به زندگی کم قانع و خشنود باشد خداوند به عمل اندک او قانع و خشنود است».«3»
در حدیثی از امام صادق- علیه السلام- آمده است: «هر گاه خداوند مؤمن را از قبرش برانگیزد همراه او مثالی نیز خارج میشود که در جلو او حرکت میکند و هر وقت مؤمن یکی از صحنههای هراس انگیز قیامت را ببیند مثال به او میگوید: نترس و غم مخور. تو را به شادمانی و کرامت خداوند عز و جل بشارت میدهم. تا آن که مؤمن در برابر خدای بزرگ میایستد و اندکی به حسابشرسیدگی میکند و سپس دستور میدهد که او را به بهشت ببرند در حالی که آن مثال در جلو وی حرکت میکند. مؤمن به او میگوید: خدا تو را رحمت کند چه نیکو کسی بودی که همراه من از گور خارج شدی و پیوسته مرا به شادمانی و بخشش پروردگارم بشارت میدادی تا آن را مشاهده کردم. تو کیستی! مثال میگوید: من همان شادی و سروری هستم که در دنیا در قلب برادر مؤمنت داخل کردی. خداوند عز و جل مرا از آن شادی آفرید تا تو را بشارت دهم».«4»
[ نظرات / امتیازها ]