تزکیه، آن است که فکر از عقاید فاسد و نفس از اخلاق فاسد و اعضاء از رفتار فاسد، پاک شود و زکات پاک کردن روح از حرص و بخل و مال از حقوق محرومان است. [ نظرات / امتیازها ]

در مکتب انبیا، رستگاران پاکان هستند: «قد افلح من تزکى» ولى در مکتب طاغوتیان، رستگاران زورمندانند. فرعون مى‏گفت: هر کس پیروز شود رستگار است. «قد افلح الیوم من استعلى» (طه/65) [ نظرات / امتیازها ]

در قرآن رستگارى قطعى، هم براى مؤمنان آمده: «قد افلح المؤمنون» (مؤمنون/1) و هم براى کسانى که خود را تزکیه کرده‏اند: «قد افلح من تزکّى» پس مؤمن واقعى همان کسانى هستند که خود را تزکیه کرده باشند. [ نظرات / امتیازها ]

در قرآن معمولاً زکات بعد از نماز آمده است: «یقیمون الصّلاة و یؤتون الزکاة» (مائده/55) ولى امام صادق (علیه‌السلام) مى‏فرماید: در عید فطر پرداخت زکات به فقرا قبل از نماز عید آمده است. سپس این آیه را تلاوت فرمود: «قد افلح من تزکّى و ذکر اسم ربّه فصلّى» (اعلی/14-15).

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکَّى (١۴)وَذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى (١۵)بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا (١۶)وَالآخِرَةُ خَیْرٌ وَأَبْقَى (١٧)إِنَّ هَذَا لَفِی الصُّحُفِ الأولَى (١٨)صُحُفِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى (١٩)

دلیلی جدایی «قد افلح» از آیات قبلی

در این آیات خطاب عوض می‌شود در سیاق قبل مخاطب شخص پیامبر گرامی اسلام است، اما از اول این آیات با مردم صحبت می‌کند و می‌فرماید:

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکَّى (١۴)وَذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى (١۵)بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا (١۶) وَالآخِرَةُ خَیْرٌ وَأَبْقَى (١٧)إِنَّ هَذَا لَفِی الصُّحُفِ الأولَى (١٨)صُحُفِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى (١٩)

شاید این سوال پیش آید که از آیه ۱۶ به بعد، خطاب آیات به مردم است، چرا از «قد افلح من تزکی» سیاق جدا می‌شود، این کار به این دلیل است که اول آیه ۱۶ «بل» دارد، و «بل» اضراب از گذشته است.

این آیات خطاب به مردم می‌فرماید: قاعده این است که کسانی که تزکیه می‌شوند و یاد خدا هستند و نماز به پا می‌دارند، آنها رستگار شوند، ولی شما زندگی دنیا را ترجیح می‌دهید.

شاخه اول در این آیات:

ترجیح حیات آخرت

(تزکیه شدن و نهادینه کردن یاد خدا در وجود خودشان، نماز گزارندن و رسیدن به فلاح).

شاخه دوم در این آیات:

ترجیح حیات دنیا

تزکیه نشدند، آلوده به دنیا شدند گنهکار شدند، غفلت وجودشان را گرفت و بی‌نماز شدند و به شقاوت رسیدند.

[ نظرات / امتیازها ]