4) مراد از «آخرت» در آیه «وَ لَلْآخِرَةُ خَیْرٌ لَکَ مِنَ الْأُولى» یا روز قیامت است و یا عاقبت کار پیامبر در همین دنیا.
قبل از تولد پیامبر صلى الله علیه و آله، پدرش عبداللّه از دنیا رفت. در کودکى مادرش را از دست داد و هشت ساله بود که جدش عبدالمطلب از دنیا رفت و از این رو از درد یتیمان خبر داشت.
قرآن مىفرماید: «ما ضَلَّ صاحِبُکُمْ وَ ما غَوى» «1» یعنى پیامبر شما حتّى براى یک لحظه گمراه نبوده است. پس مراد از «وَجَدَکَ ضَالًّا فَهَدى» آن است که اگر هدایت الهى نبود، راه به جایى نمىبردى.
چنانکه در سوره شورى آیه 52 مىفرماید: «ما کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتابُ وَ لَا الْإِیمانُ وَ لکِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِی بِهِ» اگر لطف ما نبود تو خبرى از کتاب و ایمان نداشتى.
و در سوره یوسف آیه 3 نیز مىفرماید: «أَوْحَیْنا إِلَیْکَ هذَا الْقُرْآنَ وَ إِنْ کُنْتَ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الْغافِلِینَ» تو قبل از نزول قرآن از بىخبران بودى.
کلمه «ضال» هم به معناى گمراه است و هم به معناى گمشده، نظیر «الحکمة ضالة المؤمن» «2» حکمت گمشده مؤمن است.
آرى پیامبر قبل از نزول وحى متحیّر بود و با نور وحى با دستورات و وظیفه الهى خود آشنا مىشد.
«عائل» به فقیر گفته مىشود و «قهر»، غلبه توأم با تحقیر است. «نهر» راندن همراه با خشونت است. عنوان نهر آب نیز به خاطر حرکت تند آب است.
اگر نیازهاى یتیم تأمین نشود مفاسد اخلاقى و اجتماعى فراوانى جامعه را تهدید مىکند و کمبود محبت ممکن است یتیم را به صورت فردى سنگدل و عقدهاى درآورد.
در حدیث مىخوانیم: امیدوار کنندهترین آیات قرآن، آیه «وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضى» مىباشد که مراد شفاعت است. «3»
رضاى پیامبر در دنیا و آخرت، مورد نظر خداست. چنانکه در دنیا قبله را براى رضاى او تغییر داد تا یهودیان بر او منت ننهند که رو به بیت المقدّس که قبله ماست نماز مىگزارى.
«فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها» و در آخرت، مقام شفاعت به او مىدهد تا راضى شود. «وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضى» «3»
امام باقر علیه السلام دوبار سوگند یاد فرمودند که مراد از آن عطاى مخصوص که خداوند بهپیامبرش عطا خواهد کرد، شفاعت است. «و الله الشفاعة و الله الشفاعة» «1» و امام صادق علیه السلام فرمود: رضایت جدم به این است که موحدى در آتش باقى نماند. «2»
امام صادق علیه السلام در ذیل آیه «وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ» فرمودند: «حدث بما اعطاک الله و فضلک و رزقک و احسن الیک و هداک» «3» آنچه از عطاها، برترىها، رزقها، احسانها و هدایتهاى اوست بازگو کن.
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمودند: «التحدث بنعمة الله شکر و ترکه کفر» «4» کسى که آثار نعمتهاى الهى در زندگى او دیده نشود، دشمن خدا و مخالف نعمتهاى اوست.
[ نظرات / امتیازها ]