تاریخ نگارش : سوم شهريور 1391
تصویر قیامت از منظر قرآن
سید مصطفی فاطمی کیا
از قرآن‌ کریم‌ استفاده‌ می‌شود که‌ بر پایی‌ جهان‌ آخرت‌، تنها به‌ زنده‌ شدن‌ مجدّد انسانها نیست‌ بلکه‌ اساساً نظام‌ این‌ جهان‌ دگرگون‌ می‌شود و جهان‌ دیگری‌ برپا می‌گردد البتّه‌ با ویژگیهای‌ دیگری‌.
آنگاه‌ همة‌ انسانها از آغاز تا پایان‌ خلقت‌ با هم‌ زنده‌ می‌شوند و به‌ نتایج‌ اعمالشان‌ می‌رسند و جاودانه‌ در نعمت‌ یا عذاب‌ می‌مانند.
کلید واژه : قرآن - قیامت - حیات
ناشر : سایت مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی
از قرآن‌ کریم‌ استفاده‌ می‌شود که‌ بر پایی‌ جهان‌ آخرت‌، تنها به‌ زنده‌ شدن‌ مجدّد انسانها نیست‌ بلکه‌ اساساً نظام‌ این‌ جهان‌ دگرگون‌ می‌شود و جهان‌ دیگری‌ برپا می‌گردد البتّه‌ با ویژگیهای‌ دیگری‌.
آنگاه‌ همة‌ انسانها از آغاز تا پایان‌ خلقت‌ با هم‌ زنده‌ می‌شوند و به‌ نتایج‌ اعمالشان‌ می‌رسند و جاودانه‌ در نعمت‌ یا عذاب‌ می‌مانند.
در زمین‌، زلزله‌ عظیمی‌ پدید می‌آید(1) و آنچه‌ در اندرون‌ آن‌ است‌ بیرون‌ می‌ریزد(2) و اجزای‌ آن‌ متلاشی‌ می‌گردد(3)، و دریاها شکافه‌ می‌شوند(4)، و کوهها به‌ حرکت‌ در می‌آیند(5) و در هم‌ کوبیده‌ می‌شوند(6) و مانند تلّ شنی‌ می‌گردند(7) و سپس‌ به‌ صورت‌ پشم‌ حلّاجی‌ شده‌ در می‌آیند(8) و آنگاه‌ در فضا پراکنده‌ می‌شوند(9) و از سلسله‌ کوههای‌ سر به‌ آسمان‌ کشیده‌، جز سرابی‌ باقی‌ نمی‌ماند(10).
ماه‌(11) و خورشید(12) و ستارگان‌ عظیمی‌ که‌ بعضی‌ از آنها میلیونها بار از خورشید ما بزرگتر و پرفروغتر است‌ به‌ تیرگی‌ و خاموشی‌ می‌گرایند(13)، و نظم‌ حرکت‌ آنها به‌ هم‌ می‌خورد(14)، و از جمله‌ ماه‌ و خورشید به‌ هم‌ می‌پیوندند(15) و آسمانی‌ که‌ هم‌چون‌ سقف‌ محفوظ‌ و محکمی‌ بر این‌ جهان‌، احاطه‌ کرده‌ است‌ سست‌ و متزلزل‌ می‌شود(16) و می‌شکافد و از هم‌ می‌درد(17) و طومار آن‌ درهم‌می‌پیچید(18) و اجرام‌ آسمانی‌ به‌ صورت‌ فلزّ مذابی‌ در می‌آید(19) و فضای‌ جهان‌ پر از دود و ابر می‌شود(20).
در چنین‌ اوضاع‌ و احوالی‌ است‌ که‌ شیپور مرگ‌، نواخته‌ می‌شود و همة‌ موجودات‌ زنده‌ می‌میرند(21) و در جهان‌ طبیعت‌، اثری‌ از حیات‌ نمی‌ماند، و وحشت‌ و اضطراب‌ بر جانها سایه‌ می‌افکند(21) مگر کسانی‌ که‌ از حقایق‌ و اسرار هستی‌، آگاهند و دلهایشان‌ غرق‌ معرفت‌ و محبت‌ الهی‌ است‌.
سپس‌ جهان‌ دیگری‌ که‌ قابلیت‌ بقاء و ابدیّت‌ داشته‌ باشد، برپا می‌شود(22)، و صحنة‌ گیتی‌ با نور الهی‌ روشن‌ می‌گردد(23)، و شیپور حیات‌ به‌ صدا در می‌آید(24) و همة‌ انسانها (بلکه‌ حیوانات‌ نیز)(25) در یک‌ لحظه‌، زنده‌ می‌شوند(26)، و سراسیمه‌ و هراسان‌(27) همانند ملخها و پروانگانی‌ که‌ در هوا منتشر می‌شوند(28) با سرعت‌(29) به‌ سوی‌ محضر الهی‌ روانه‌ می‌گردند(30) و همگی‌ در صحنة‌ عظیمی‌ فراهم‌ می‌آیند(31) و غالباً می‌پندارند که‌ توقفشان‌ در عالم‌ برزخ‌ به‌ اندازة‌ یک‌ ساعت‌ یا یک‌ روز و یا چند روز بوده‌ است‌(32).
و در آن‌ عالم‌، حقایق‌ آشکار می‌شود(33) و حکومت‌ و سلطنت‌ الهی‌، ظهور تام‌ می‌یابد(34) بطوری‌ که‌ چنین‌ هیبتی‌ بر خلایق‌، سایه‌ می‌افکند که‌ هیچ‌ کس‌ را یارای‌ بلند سخن‌ گفتن‌ نیست‌(35) و هر کس‌ به‌ فکر سرنوشت‌ خویش‌ است‌ و حتی‌ فرزندان‌ از پدر و مادر و خویشان‌ از یکدیگر فرار می‌کنند و اساساً رشته‌ نسبها و سببها می‌گسلد(36) و در نتیجه‌ دوستیها تبدیل‌ به‌ دشمنی‌ها می‌گردد(37).
آنگاه‌ دادگاه‌ عدل‌ الهی‌ تشکیل‌ می‌شود و اعمال‌ همة‌ بندگان‌، حاضر می‌گردد(38) و نامه‌های‌ اعمال‌، توزیع‌ می‌شود(39). در این‌ دادگاه‌، فرشتگان‌ و پیامبران‌ خدا به‌ عنوان‌ شهود حضور دارند(40) حتی‌ دست‌ و پا و پوست‌ بدنها گواهی‌ می‌دهد(41) و حساب‌ همة‌ مردم‌ به‌ دقت‌، رسیدگی‌ و با میزان‌ الهی‌، سنجیده‌ می‌شود(42) و براساس‌ عدل‌ و قسط‌ داوری‌ می‌گردد(43) و در این‌ هنگام‌، شفاعت‌ کسی‌ مقبول‌ نمی‌گردد(44) مگر شفاعت‌ کسی‌ که‌ از طرف‌ خدای‌ متعال‌ مأذون‌ باشند و براساس‌ معیارهای‌ مرضی‌ خدا شفاعت‌ کنند(45). سپس‌ حکم‌ الهی‌ اعلام‌ شده‌(46). نیکوکاران‌ و تبهکاران‌ از یکدیگر جدا می‌شوند(47) و مؤمنان‌، روسفید و شاد بسوی‌ بهشت‌(48)، و کافران‌ و منافقان‌ روسیاه‌ و اندهگین‌ به‌ سوی‌ دوزخ‌ روانه‌ می‌گردند(49). بطوری‌ که‌ از بهشتیان‌ درخواست‌ اندکی‌ آب‌ و خوراک‌ می‌کنند و پاسخ‌ می‌شنوند که‌ خدای‌ متعال‌ نعمتهای‌ بهشتی‌ را بر شما حرام‌ کرده‌ است‌(50) و سرانجام‌ به‌ شیطان‌ می‌گویند: این‌ تو بودی‌ که‌ موجب‌ گمراهی‌ ما شدی‌ و ما را از راه‌ صراط‌ و مستقیم‌ بدور کردی‌ و به‌ انحراف‌ و تباهی‌ کشاندی‌ و بدین‌سان‌، چاره‌ای‌ جز تن‌دادن‌ به‌ کیفر کفر و نافرمانی‌ خودشان‌ نمی‌بینند و جاودانه‌ در عذاب‌ می‌مانند.
منابع‌:

آموزش‌ عقاید؛ جلد اول‌، تألیف‌: آیت‌الله‌ مصباح‌ یزدی‌
آموزش‌ عقاید؛ جلد دوم‌، تألیف‌: آیت‌الله‌ مصباح‌ یزدی‌
آموزش‌ عقاید؛ جلد سوم‌، تألیف‌: آیت‌الله‌ مصباح‌ یزدی‌
معاد؛ تألیف‌: آیت‌ا...دستغیب‌
معاد و جهان‌ پس‌ از مرگ‌ تألیف‌ استاد محقق‌ ناصر مکارم‌ شیرازی‌
معاد تألیف‌ محسن‌ قرائتی‌
زندگی‌ جاوید یا حیات‌ اخروی‌ تألیف‌ استاد مرتضی‌ مطهری‌

پی‌نوشت‌ها:

1ـ زلزال‌ / 1، حجّ / 1، واقعه‌ / 4، مزمّل‌ / 14.
2ـ زلزال‌ / 2، انشقاق‌ / 4.
3ـ الحاقّه‌ / 14، فجر / 21.
4ـ تکویر / 6، انفطار / 3.
5ـ کهف‌ / 47، نحل‌ / 88، طور / 10، تکویر / 2.
6ـ الحاقّه‌ / 4، واقعه‌ / 5.
7ـ مزمّل‌ / 14.
8ـ معارج‌ / 9، قارعه‌ / 5.
9ـ طه‌ / 105 ـ 107، مرسلات‌ / 10.
10ـ کهف‌ / 8، نبأ / 20.
11ـ القیامة‌ / 8.
12ـ تکویر / 1.
13ـ تکویر / 2.
14ـ انفطار / 2.
15ـ القیامة‌ / 9.
16ـ طور / 1، الحاقه‌ / 16.
17ـ الرحمن‌ / 37، الحاقه‌ / 16، مزمل‌ / 18، مرسلات‌ / 9، نبأ / 19، انفطار / 1، انشقاق‌ / 1.
18ـ انبیاء / 104، تکویر / 11.
19ـ معارج‌ / 8.
20ـ فرقان‌ / 25، دخان‌ / 10.
21ـ زمر / 68، الحاقه‌ / 13، یس‌ / 49.
22ـ نمل‌ / 87 ـ 89.
23ـ ابراهیم‌ / 48، زمر / 67، مریم‌ / 38، ق‌ / 22.
24ـ زمر / 69.
25ـ زمر / 68، کهف‌ / 99، ق‌ / 20، نازعات‌ / 13 ـ 14، مدثر / 8، صافات‌ / 19.
26ـ کهف‌ / 47، نحل‌ / 77، قمر / 50.
27ـ ق‌ / 20.
28ـ قارعه‌ / 4، قمر / 7.
29ـ ق‌ / 44، معارج‌ / 43.
30ـ یس‌ / 51، مطففین‌ / 30، القیامة‌ / 12.
31ـ کهف‌ / 99، تغابن‌ / 9، نساء / 87، انعام‌ / 12.
32ـ روم‌ / 55، نازعات‌ / 46، یونس‌ / 45، اسراء / 52.
33ـ ابراهیم‌ / 21، العادیات‌ / 10، الطارق‌ / 9، ق‌ / 22، الحاقه‌ / 18.
34ـ حج‌ / 65، فرقان‌ / 26، عافر / 16، انفطار / 19.
35ـ هود / 105، طه‌ / 108، 111، نبأ / 38.
36ـ بقره‌ / 166، مؤمنون‌ / 101.
37ـ زخرف‌ / 67.
38ـ انعام‌ / 31، مریم‌ / 39، یونس‌ / 54.
39ـ آل‌ عمران‌ / 30، تکویر / 14، اسراء / 49.
40ـ زمر / 69، بقره‌ / 143، آل‌ عمران‌ / 140.
41ـ نور / 24، یس‌ / 65، فصلت‌ / 20 ـ 21.
42ـ اعراف‌ / 8، 9، انبیاء / 47، مؤمنون‌ / 102 ـ 103، قارعه‌ / 6 ـ 8.
43ـ یونس‌ / 54، 93، جاثیه‌ / 17، نحل‌ / 78، زمر / 69، 77.
44ـ بقره‌ / 48 ـ 123، 254، مدثر / 48.
45ـ انبیاء / 28، بقره‌ / 255، یونس‌ / 3، مریم‌ / 87، طه‌ / 109.
46ـ اعراف‌ / 44.
47ـ انفال‌ / 38، روم‌ / 14 ـ 16 ـ 42 ـ 44.
48ـ زمر / 73، آل‌عمران‌ / 107، مریم‌ / 85.
49ـ زمر / 60 ـ 71، آل‌ عمران‌ / 106، انعام‌ / 124.
50ـ اعراف‌ / 50.
تصویر رستاخیز در کلام الله (2 صفحه - از 21 تا 22) فهرست مجلات > گلستان قرآن > شماره 105 > نویسنده : خواجوی، محبوبه

http://www.noormags.com/View/Magazine/ViewPages.aspx?numberId=3702&ViewType=0&PageNo=22