حجت‌الاسلام والمسلمین علی صبوحی، مدیر مؤسسه قرآنی تدبر در قرآن کریم، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) اظهار کرد: فهم قرآن در معنای جامع آن به معنای فهمیدن کل قرآن است؛ نه این‌که صرفاً کلمات یا آیاتی از آن فهمیده شود؛ بنابراین تدبر سه لایه «جعل الکلمه عقیب الکلمه»، «جعل الآیه عقیب الآیه» و «جعل السوره عقیب السوره» پیدا می‌کند و به طور خلاصه باید گفت که تدبر در قرآن راه درک تدبیر الهی است که همان نظم و انسجام هدایتی است.
وی افزود: ما سالیانی است که برای آموزش دادن تدبر در قرآن برنامه داریم؛ یعنی از حدود قریب به ده سال قبل از این، مطالعات مربوط به موضوع تدبر در قرآن آغاز و قدم‌های نخست پژوهشی این طرح، در کمیسیون پژوهش‌‌های قرآنی شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شد و بنده اجرای تحقیق و تألیف این طرح را بر عهده داشتم که نتیجه آن در قالب دوره پنج جلدی «روش تدبر در قرآن کریم»(1 جلد) و «راهنمای آموزش تدبر در قرآن کریم»(5 جلد) منتشر شد.
صبوحی در معرفی این طرح عنوان کرد: ما روش تدبر را در بیش از 15 جزء قرآن کریم اجرا و سپس این کتاب‌ها را به شورا ارائه کردیم و پس از شناسایی آن به عنوان یکی از موفق‌ترین طرح‌های شورا، مقرر شد که این طرح توسعه پیدا کند؛ البته ما قدم‌های توسعه و ترویج طرح را از همان سال‌های پژوهش آغاز کرده بودیم و در دانشگاه تهران و حوزه‌های علمیه اقداماتی انجام داده بودیم.
این محقق و پژوهشگر با اشاره به بازخوردهای موفق این طرح گفت: پس از آن‌که مراحل پژوهشی طرح تدبر در شورای عالی انقلاب فرهنگی به انجام رسید، به مرکز هماهنگی توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی کشور معرفی شدیم تا بتوانیم این طرح را در آنجا توسعه همگانی دهیم و بتوانیم کل سطح کشور را پوشش دهیم که البته این امر خود به دنبال تصویب تدبر به عنوان یک سرفصل رسمی آموزش قرآن در شورای عالی انقلاب فرهنگی اتفاق افتاد.
مدیر مؤسسه قرآنی تدبر در قرآن کریم اضافه کرد: وقتی که طرح به مرکز هماهنگی معرفی شد، از ما خواستند که آیین‌نامه‌ها و ضوابط اجرایی آن را آماده کنیم که ما این طرح را در سه سطح آموزش عمومی تدبر در قرآن، تربیت مربی تدبر در قرآن و تربیت مدرس تدبر در قرآن کریم ارائه کردیم و همگی آنها به تصویب رسیدند.
وی در تشریح این مطلب افزود: در سطح آموزش عمومی مربیان این طرح را در سراسر کشور اجرا می‌کنند و بیش از 5 هزارنفر قرآن‌آموز اکنون تحت آموزش عمومی تدبر در قرآن کریم هستند و در سطح تربیت مربی این کار با هماهنگی‌های مرکز هماهنگی توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی کشور و با اجرای مؤسسه تدبر در قم در 20 مؤسسه سراسر کشور در حال اجراست و تاکنون قریب به هزار مربی تدبر در قرآن یا فارغ‌التحصیل شده‌اند و یا در حال گذراندن دوره‌های تربیت مربی هستند و طرح تربیت مدرس نیز برای کسانی که بتوانند دوره‌های تربیت مربی را بگذرانند در قم اجرا می‌شود.
این محقق و قران‌پژوه تصریح کرد: این طرح سال گذشته در قم اجرا شد و قریب به بیش از چهل نفر طلبه از طلاب سطح 3 و 4 فارغ‌التحصیل شدند و امسال نیز برای 50 نفر از طلاب سطح سه و چهار در حال اجراست که اینها ظرفیت خوبی را برای توسعه طرح در سراسر کشور ایجاد کرده‌اند و امیدواریم در سال‌های آتی شاهد گسترش هرچه بیشتر دوره‌های تربیت مربی تدبر باشیم و همه مؤسسات قرآنی، مراکز ، مدارس، دانشگاه‌ها، حوزه‌ها و... را بتوانیم پوشش دهیم.

وی بیان کرد: تاکنون حدود 40 طلبه آماده به خدمت مسلطِ استاد، برای اعزام به مراکز مختلف در هرجای کشور، آمادگی خود را اعلام کرده‌اند و در مؤسسه تدبر به صورت تشکیلاتی در عرصه‌های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی فعالیت می‌کنند و امیدواریم این ظرفیت فرصت خوبی برای حرکت هرچه بیشتر و سریع‌تر و پرشتاب‌تر جامعه به سمت آرمان بلند ظهور منجی فراهم کند.
صبوحی در باب ثمرات و نتایج علمی این طرح در حوزه علوم قرآنی اظهار کرد: این طرح آثاری بسیار فراتر از نتایج علمی به بار آورده است و ما به یک الگو و فهرست تکامل یافته و مباحث مستدل و متقن در عرصه علوم قرآن دست یافته‌ایم که انشاءالله اگر زمانی بتوانیم اینها را مدون کرده و به جامعه علمی و قرآنی کشور عرضه کنیم، شاهد تحول چشم‌گیری در عرصه علوم قرآنی و نیز در عرصه روش‌های فهم قرآن خواهیم بود.
مدیر مؤسسه قرآنی تدبر در قرآن کریم افزود: این بخش سرفصل‌های متعالی و ارزشمند متعددی چون تعاریف محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ، بحث جمع قرآن، بحث توقیفی بودن یا نبودن آن و ... حتی بسیاری از سرفصل‌هایی که در کتب معهود علوم قرآنی (چه اهل سنت و چه شیعیان) درج نشده، ولی از نگاه قرآن لازم است که در بحث علوم قرآنی گنجانده شود، را دربرمی‌گیرد.
وی ادامه داد: تهی بودن علوم قرآنی موجود از بسیاری از این سرفصل‌ها موجب شده تا نتواند قرآن را چنان‌که باید و شاید و چنان‌که شایسته‌ قرآن است، در عرصه تأثیرگذاری و برنامه‌ریزی و حاکمیت بر کل جهان بشریت قرار دهد؛ اما اگر علوم قرآنی تحول یافته‌ای که منشأ و منبع تحول آن خود قرآن کریم بوده است، به جامعه عرضه شود، می‌تواند گام مثبتی در جهت حاکمیت مطلق قرآن بر جهان باشد.
صبوحی در پاسخ به این سؤال که آیا شما نیازی به پاسخ‌گویی به کسانی که قائل به وحدت موضوعی نیستند، احساس می‌کنید؟ گفت: اکنون فضای علمی کشور به گونه‌ای است که گویا سخن قائلان به عدم انسجام و عدم یکپارچگی سوره‌ها بدون دلیل قابل قبول است و قائلان به انسجام و پیوستگی موضوعی سوره‌ها در موضع متهم باید از خود دفاع کنند. مسلماً هر منصفی اصل را بر نظم و ارتباط آیات و نه بی‌ربطی و بی‌نظمی آن‌ها قرار می‌دهد و این مخالفان چهره منسجم قرآن کریم هستند که باید برای سخن خود دلیل اقامه کنند.