پانزدهم مرداد 1394
تدبری در سوره مبارکه ضحی - خدا با توست
1-آیا پیامبری صرفاً به دریافت وحی است؟
2-اگر مدتی وحی قطع شد، یعنی دیگر خدا پیامبرش را رها کرده، یا بر او غضب گرفته است؟
درنگ
1-اما آیا پیامبری صرفاً به دریافت وحی است؟
2-اگر مدتی وحی قطع شد، یعنی دیگر خدا پیامبرش را رها کرده، یا بر او غضب گرفته است؟
تلنگر : خدا با توست
چراغ هر چه قدر هم که قوی و بزرگ باشد، اگر به منبع نور متصل نشود، فایده‌ای نخواهد داشت. پیامبری هم همین‌گونه است. پیامبر تا وقتی پیامبر است که به خدا وصل باشد، وگرنه بشری خواهد بود مثل سایرین.
اما آیا پیامبری صرفاً به دریافت وحی است؟ و اگر مدتی وحی قطع شد، یعنی دیگر خدا پیامبرش را رها کرده، یا بر او غضب گرفته است؟ اینک همین اتفاق افتاده و مدتی است که وحی نمی‌آید. دشمنان، رسول‌الله را به مسخره گرفته‌اند و مؤمنان دل‌سرد شده‌اند. پیامبر نیز از این امتحان نگران است... پس سوره ضحی می‌آید تا امیدی باشد برای رسول و یارانش و پاسخی باشد برای دشمنان:
«قسم به روز و شبی که مانند آمدن و نیامدن وحی هر دو از نشانه‌های الهی هستند (نه نشانه رحمت و غضب!)، خدای تو نه تو را رها کرده و نه بر تو خشم گرفته است؛ بلکه بالاتر، آخرت برای تو بهتر از دنیاست و خدایت آن‌قدر به تو می‌دهد که راضی شوی... این خدا همانی است که تو را در یتیمی پناه داد و راه حق را به تو نمایاند و در تهی‌دستی ثروتت بخشید. پس تو نیز به شکرانه این نعمت‌ها، یتیم را خوار نکن و فقیر را از خود نران؛ و مهم‌تر از همه این‌که نعمت قرآن- این وحی جاودانه- را بر همگان حدیث کن تا آنان نیز از این نعمتِ هدایت بهره‌مند شوند.»
آری، با این آیات جان پیامبر آرام می‌گیرد و مؤمنان مطمئن می‌شوند. اکنون باید رسول‌الله به تلاوت آیات حق بپردازد و ما از این نعمت حداکثر بهره را ببریم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
وَ الضُّحى‏ (1) وَ اللَّیْلِ إِذا سَجى‏ (2) ما وَدَّعَکَ رَبُّکَ وَ ما قَلى‏ (3) وَ لَلْآخِرَةُ خَیْرٌ لَکَ مِنَ الْأُولى‏ (4) وَ لَسَوْفَ یُعْطیکَ رَبُّکَ فَتَرْضى‏ (5) أَلَمْ یَجِدْکَ یَتیماً فَآوى‏ (6) وَ وَجَدَکَ ضَالاًّ فَهَدى‏ (7) وَ وَجَدَکَ عائِلاً فَأَغْنى‏ (8) فَأَمَّا الْیَتیمَ فَلا تَقْهَرْ (9) وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ (10) وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ (11)

سوگند به آن دم که آفتاب بگسترد (1) و سوگند به شب، آن‌گاه که تاریکى¬اش فراگیر شود و آرام یابد (2) که پروردگارت [خلاف آن‌چه دشمنان می‌گویند] نه رهایت کرده و نه تو را دشمن داشته است. (3) [بالاتر از این، امیدوار باش! تو در این دنیا مورد رحمت ما هستی] و سراى آخرت قطعاً براى تو بهتر از این سرا خواهد بود (4) و به‌زودی پروردگارت در آن سرا [چنان] به تو عطا کند که خرسند شوى. (5) مگر تو را کودکى یتیم نیافت، پس به تو پناه داد؟ (6) ¬و تو را راه‌نایافته دید، پس هدایتت کرد (7) و تو را تهی‌دست یافت، پس توان‌گرت ساخت (8) پس تو نیز یتیم را خوار و مغلوب مکن [که خود درد یتیمى را احساس کرده¬اى] (9) و سؤال‌کننده را که از تو مالى مى‌طلبد، از خود مران و بر او بانگ مزن [که خود تلخى تنگ‌دستى را چشیده¬اى](10) [و تو که با نعمت وحی راه‌یافته‌ای،] پس نعمت پروردگارت (قرآن) را بازگوى. (11)