تاریخ نگارش : شانزدهم فروردين 1391

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از نگاه پیامبر و ائمه
حاجیه تقی زاده فانید

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:

أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛

خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.

جامع الاخبار ص 46
 کلید واژه : حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از نگاه پیامبر و ائمه

رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:

أن الله خلقنی و خلق علیاً و فاطمه و الحسن و الحسین و الأئمه من نور واحد؛

خداوند، من و علی و فاطمه و حسن و حسین و امامان را از یک نور آفریده است.

جامع الاخبار ص 46
حضرت على (علیه السلام) فرمودند:

ان فاطمة بنت رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) لم تزل مظلومة من حقها ممنوعة و عن میراثها مدفوعة لم تحفظ فیها وصیة رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) و لا روعى فیها حقه و لا حق الله عزوجل و کفى بالله خاکما و من الظالمین منتقما.

فاطمه دختر پیامبر همواره مظلوم بود و از حق خود وارث پدر محروم گردید و درباره او به توصیه پیامبر عمل نشد و حق پیامبر و خداى بزرگ نسبت به فاطمه مراعات نشد و خدا به عنوان داور و انتقام گیرنده از ستمگران کافى است.

امالى شیخ طوسى: 155.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

ان فاطمة (سلام الله علیها) مکثت بعد رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) خمسة و سبعین یوما و کان دخلها حزن شدید على ابیها و کان یأتیها جبرئیل فیحسن عزائها على ابیها و یطیب نفسها و یخبرها عن ابیها و مکانه و یخبرها یما یکون بعدها فى ذریتها و کان على (علیه السلام) یکتب ذلک.

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پس از پیامبر فقط 75 روز زنده بود و در این مدت غم جانکاه فراق پدر او را رنج مى داد. بهمین خاطر جبرئیل مى آمد و او را تسلى مى داد و با سخنان و خبرهائى که از موقعیت و مکان پدرش ‍ مى داد به او آرامش مى بخشید و گاهى نیز از حوادث آینده و زندگى و سرنوشت فرزندانش براى او سخن مى گفت و على (علیه السلام) همه آنها را مى نوشت.

کافى ج 1: 458.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

عاشت فاطمة (سلام الله علیها) لم ترکاشرة و لا ضاحکة تأتى قبور الشهدأ فى کل جمعة مرتین الأثنین و الخمیس فتقول: هیهنا کان رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) و هیهنا کان المشرکون.

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) - پس از پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم) - خندان و خوشحال دیده نشد. هر هفته دو بار - روزهاى دوشنبه و پنجشنه - بر سر تربت شهیدان احد مى آمد. آنگاه - به یاد خاطرات گذشته - مى گفت: پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم) در اینجا مستقر بود و مشرکین در آنجا.

کافى، 6: 561.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

البکائون خمسة: آدم، و یعقوب، و یوسف، (علیه السلام) و فاطمة (سلام الله علیها) بنت محمد (صلى الله علیه و آله و سلم) و على بن الحسین (علیه السلام).

... اما فاطمة (سلام الله علیها) فبکت على رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) حتى تأذى بها اهل المدینة فقالوا لها: قد اذیتنا بکثرة بکائک، فکانت تخرج الى المقابر - مقابر الشهدأ - فتبکى حتى تقضى حاجتها ثم تنصرف.

گریه کنندگان - معروف تاریخ - پنج نفرند: آدم و یعقوب و یوسف (علیه السلام) و فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و امام سجاد (علیه السلام) آنگاه حضرت صادق (علیه السلام) در بیان علت گریه آنان مى فرماید:

... فاطمه (سلام الله علیها) نیز آن قدر بر فراق پدر گریست که مردم مدینه به زحمت افتاده و گفتند: با گریه بسیارت ما را آزردى، او نیز ناچار به سوى مزار شهداى احد مى رفت و آن قدر گریه مى کرد تا آرام مى گرفت و بر مى گشت.

الخصال: 272، ح 15
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

انما سمیت فاطمة (سلام الله علیها) محدثة لان الملائکة کانت تهبط من السمأ فتنادیها کما تنادى مریم بنت عمران فتقول: یا فاطمة ان الله اصطفاک و طهرک و اصطفاک على نسأ العالمین یا فاطمة اقنتى لربک و اسجدى و ارکعى مع الراکعین فتحدثهم و یحدثونها.

فاطمه زهرا (علیه السلام) به آن جهت ((محدثه)) نام گرفت که ملائکه از آسمان فرود مى آمد و او را صدا مى زد همانگونه که مریم (علیه السلام) را ندا مى داد و مى گفت: ((اى فاطمه، خدا تو را برگزید و پاکیزه ساخت و بر همه زنان عالم برترى داد. اى فاطمه همواره خدا را عبادت کن و براى او سجده نما و همراه با رکوع کنندگان به درگاه او رکوع کن)). او با فرشتگان سخن مى گفت و آنان نیز با او سخن مى گفتند.

علل الشرائع: 216.
امام باقر (علیه السلام) فرمودند:

ان فاطمة (سلام الله علیها) بنت رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم) کانت تزور قبر حمزة (صلى الله علیه و آله و سلم) ترمه و تصلحه و قد تعلمته بحجر؛

فاطمه (سلام الله علیها) دختر پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم) همواره به زیارت قبر حمزه مى رفت، و آن را با سنگ نشان گذاشته بود و به تعمیر و اصلاح آن مى پرداخت.

وفاء الوفاء 3: 932.
حضرت على (علیه السلام) فرمودند:

انها استقت بالقربة حتى اثر فى صدرها وطحنت بالرحى حتى مجلت یداها و کسحت البیت حتى اغبرت ثیابها و اوقدت النار تحت القدر حتى دکنت ثیابها.

فاطمه آن قدر با کوزه آب کشید تا در سنیه اش اثر گذاشت و آن قدر با آسیاب آرد کرد که دستانش تاول زود و آن قدر خانه جاروب کرد که لباسش غبار آلود شد و آن قدر آتش بر زیر دیگ افروخت که بر لباسش دود خاکستر نشست.

علل الشرائع ج 2: 65.
حضرت على (علیه السلام) فرمودند:

- فوالله - ما اغضبتها و لا اکرهتها على امر حتى قبضها الله عزوجل الیه و لا اغضبتنى و لا عصت لى امرا. و لقد کنت انظر الیها فتنکشف عنى الهموم و الأخزان.

به خدا سوگند هیچ گاه فاطمه (سلام الله علیها) را به خشم نیاوردم و او را بر کارى - که میل نداشت - وادار نکردم تا روزى که خداوند او را برد و او نیز هیچگاه مرا به خشم نیاورد و از فرمان من سرپیچى نکرد و هر گاه که به او مى نگریستم نگرانیها و غمها از من زدوده مى شد.

کشف الغمة ج 1: 363
امام باقر (علیه السلام) فرمودند:

کان صداق فاطمة (سلام الله علیها) جرد برد حبرة و درع حطمیة و کان فراشها اهاب کبش یلقیانه و یفرشانه و ینامان علیه.

حضرت فاطمه (سلام الله علیها) لباس کهنه و زرهى بود و فرش ‍ خانه او پوست میشى که آنرا مى انداختند و بر آن مى خوابیدند.

کافى ج 5: 378.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

ان فاطمة علیهاالسلام بنت رسول الله (ص) کانت مسبحتها من خیوط صوف مفتل علیه عدد التکبیرات فکانت علیهاالسلام تدیرها بیدها تکبر و تسبح الى ان قتل حمزة بن عبد المطلب فاستعملت تربته و عملت التسابیح فاستعمها الناس

تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام نخى بود که بر آن به تعداد تکبیرات - 34 عدد - گره زده بود و آن را در دستش مى چرخانید و تکبیر و تسبیح مى گفت تا وقتى که حمزه شهید شد، تسبیح از تربت او ساخت. و از آن پس ‍ ساختن تسبیح در میان مردم رواج یافت.

وسائل الشیعه ج 4: 1033
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:

کان لأمى فاطمة (سلام الله علیها) صلاة تصلیها علمها جبرئیل، رکعتان تقرء فى الأولى: الحمد مرة و: انا انزلناه فى لیلة القدر، مأة مرة و فى الثانیة: الحمد مرة، و مأة مرة: قل هو الله احد، فاذا سلمت سبحت تسبیح الطاهرة (علیه السلام).

مادر ما فاطمه (سلام الله علیها) همواره دو رکعت نماز مى خواند که جبرئیل به او آموخته بود، در رکعت اول آن پس از حمد صد بار سوره قدر و در رکعت دوم پس از حمد صد بار سوره توحید را مى خوانى، و پس از سلام نماز. تسبیحات حضرتش را نیز مى گویى.
حضرت على (علیه السلام) فرمودند:

و کانت فاطمة (سلام الله علیها) لاتدع احدا من اهلها ینام تلک اللیلة - لیلة القدر - و تداویهم بقلة الطعام و تتأهب لها من النهار و تقول: محروم من حرم خیرها.

فاطمه (سلام الله علیها) نمى گذاشت کسى از اهل خانه در شبهاى قدر به خواب رود. به آنان غذاى کم مى داد و از روز قبل براى احیاى شب قدر آماده مى شد و مى فرمودند: محروم کسى است که از برکات این شب محروم باشد.

دعائم الاسلام، ج 1: 282.
پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم) فرمودند:

ان ابنتى فاطمة ملأ الله قلبها و جوارحها ایمانا الى مشاشها، فتفرغت لطاعة الله.

خداوند قلب دخترم فاطمه و سراپاى وجود او را پر از ایمان کرده است، پس او - بهمین خاطر - همواره در اطاعت خداست.

دلائل الامامه: 139، ح 47