در روایتى آمده است: «حاملان هشتگانه عرش خدا در قیامت چهار نفر از اولین، و چهار نفر از آخرین هستند، اما چهار نفر از اولین نوح و ابراهیم و موسى و عیسى مى‏ باشند، و چهار نفر از آخرین محمّد صلّى اللّه علیه و آله و على و حسن و حسین علیهم السّلام هستند»! این تعبیر ممکن است اشاره به مقام شفاعت آنها براى اولین و آخرین باشد، البته شفاعت در مورد کسانى که لایق شفاعتند، و به هر حال گسترش مفهوم «عرش» را نشان مى ‏دهد.

در بسیارى از کتب معروف اسلامى اعم از تفسیر و حدیث آمده است که پیغمبر گرامى اسلام به هنگام نزول آیه فوق (و تعیها اذن واعیة)
فرمود: «من از خدا خواستم که گوش على را از این گوشهاى شنوا و نگه دارنده حقایق قرار دهد».
و به دنبال آن على علیه السّلام مى‏ فرمود: «من هیچ سخنى بعد از آن، از رسول خدا نشنیدم که آن را فراموش کنم بلکه همیشه آن را به خاطر داشتم».
در «غایة المرام» شانزده حدیث در این زمینه از طرق شیعه و اهل سنت نقل کرده است، و تفسیر «البرهان» از «محمّد بن عباس» نقل مى‏ کند که در این باره سى حدیث از طرق عامه و خاصه نقل شده است.
و این فضیلتى است بزرگ براى پیشواى بزرگ اسلام على علیه السّلام که صندوقچه اسرار پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و وارث تمام علوم رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله بود، و به همین دلیل بعد از او در مشکلاتى که براى جامعه اسلامى در مسائل علمى پیش مى ‏آمد موافقان و مخالفان به او پناه مى‏بردند، و حل مشکل را از او مى‏ خواستند که در کتب تاریخ مشروحاً آمده است. توضیح : یا علی

خداند می فرماید :
هرگز نمى‏خواستیم از آنها انتقام بگیریم، بلکه هدف تربیت انسانها و هدایت آنها در مسیر کمال، و ارائه طریق، و ایصال به مطلوب بوده است.

خداوند در این آیه به هدف اصلى این مجازاتها اشاره کرده، مى‏ افزاید: منظور این بود «تا آن را وسیله تذکرى براى شما قرار دهیم» (لنجعلها لکم تذکرة)
.
«و گوشهاى شنوا آن را دریابد و بفهمد» (و تعیها اذن واعیة)

خداوند در این آیه به سراغ بیان سرنوشت اقوامى مى‏ رود که روز قیامت ( یا نزول عذاب الهى را در دنیا) منکر شدند، مى ‏افزاید: «قوم ثمود و عاد عذاب کوبنده الهى را انکار کردند» و نتیجه شومش را دیدند (کذبت ثمود و عاد بالقارعة).

« مَآ أَدْرَاکَ » : چه چیز تو را متوجّه کرده است‌ ؟ تو کَی می‌دانی‌ ؟ قیامت جزو غیب است و غیب دان تنها خدا است . فرا رسیدن قیامت و چگونگی آن ، برای انسانها که زندانیان زندان دنیایند ، معمّا و راز سربه مهری است . تکرار واژگان و شیوه سخن بدین گونه که در این سه آیه است ، برای بیان عظمت مسأله و تأکید بر یقینی بودن آن است . در تعبیرات روزمرّه خود ، گاهی می‌گوئیم : فلان کس انسان است ! چه انسانی‌ ؟ تو چه می‌دانی چگونه انسانی است‌ ؟ یعنی حدّ و مرزی برای توصیف انسانیّت او نیست . در اینجا دنباله کلام ، یا بحث از قیامت و چگونگی‌آن قطع می‌گردد و راز بود و راز ماند .‏ توضیح : از آیات 1 تا 3 را شامل می شود .

محتواى سوره:
مباحث این سوره بر سه محور دور مى‏زند.
محور اول که مهمترین محورهاى بحث این سوره است مسائل مربوط به قیامت و بسیارى از خصوصیات آن مى‏ باشد، و لذا سه نام از نامهاى قیامت یعنى «حاقه» و «قارعه» و «واقعه» در این سوره آمده است.
محور دوم بحثهائى است که پیرامون سرنوشت اقوام کافر پیشین، مخصوصا قوم عاد و ثمود و فرعون، مى ‏باشد که مشتمل بر انذارهاى قوى و مؤکدى است براى همه کافران و منکران قیامت.
محور سوم بحثهائى است پیرامون عظمت قرآن و مقام پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و کیفر تکذیب کنندگان.