وَقَالُوا یَا أَیُّهَا الَّذِی نُزِّلَ عَلَیْهِ الذِّکْرُ
و گفتند [شرک‏ ورزندگان‏]: اى کسى که فرو فرستاده شده است بر ]تو[، [این] قرآن!‏

در این آیه شریفه، چون رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم مورد خطاب قرار گرفتند، ضمیر غایب " ه" باید در ترجمه مخاطب معنا شود.
درست نیست در ترجمه بگوییم
ای کسی که نازل شده بر او این قرآن

در آغاز این سوره، قرآن روى سخن را به پیشواى بزرگ توحید و آزادى مى کند و این نکات و بحث هاى ارزشمند و دگرگون ساز را به تابلو مى برد:
ستایش شایسته و بایسته پروردگار یا اصل «ربوبیت»،
یکتایى خدا و رسالت پیامبر،
وصف هاى هفت گانه اى از او،
وصف دنیا و زندگى دنیا،
هدایت عمومى موجودات،
هدایت انسان،
نکاتى در پیام رسانى و ایجاد تحول مطلوب در اندیشه ها،
حق شنوى و اصلاح پذیرى، شرط رهایى و رستگارى،
اصلاح ناپذیرى و تعصب و بیداد، عامل انحطاط و سقوط،
حیات برتر،
سعادت و رستگارى در سایه خودسازى و رابطه عاشقانه با خدا.

نظر شخصی من در این باره این است که: با توجه به ترجمه های بزرگواران و ترجمه بنده این مفهوم بیان می شود:

که زمین وجود داشته است و خداوند بعد از خلق کردن یا آفرینش همه چیز در روی زمین به سوی آسمان روی آورده یا توجه کرده است.

و حتی با توجه به این آیه می توانیم نتیجه بگیریم که خدای متعال ابتدا زمین را آفریده بعد آسمان را، زیرا اگر اول آسمان را خلق کرده بود بعد زمین را، ابتدا باید آسمان را مرتب می کرد بعد به آفرینش چیزهای روی زمین می پرداخت.

و با توجه به آیه ی (فصلت، 11) «ثُمَّ استَوَى اِلَى السَّماءِ وَهِىَ دُخانٌ... : سپس توجه کرد به سوی آسمان و حال آن که آن (آسمان) دود بود...

پس خداوند بعد از آفرینش هر چیزی در روی زمین به طور کامل، به سوی آسمان توجه می کند و آن را که دودی بیش نبوده مرتب کرده و به صورت هفت آسمان میاراید.

و با توجه به دنباله ی آیه ی شریفه 29 سوره ی بقره "وَ هُوَ بِکلُ‏ِّ شىَ‏ْءٍ عَلِیمٌ" و حال آن که او به هر چیزی داناست.
نتیجه می گیریم که:
حال می خواهد اول آفرینش آسمان باشد یا خلق زمین یا هر دو با هم بوجود آمده باشند. به هر حال چیزی که مهم است این است که خداوند اول به آفرینش نعمت های درون زمین پرداخته است بعد آسمان را توجه کرده است....

1. فاتحة الکتاب‏
بدان دلیل که نخستین سوره قرآن شریف و نیز آغاز قرائت نماز است.
2. حمد
بدان علّت که سراسر آن ستایش خداست.
3. امّ الکتاب‏
بدان جهت که بر دیگر سوره‏ هاى قرآن مقدم است.
در فرهنگ عرب، به هر پدیده ‏اى که جامع و یا مقدم بر پدیده ‏هاى دیگر باشد، «امّ» گفته شده است؛ مانند: «امّ‏ الرّأس» به‏ معناى «پوستى که دربردارنده مغز است» یا «امّ ‏القرى» که به مکه اطلاق مى ‏شود؛ چرا که زمین از آن نقطه پرشرافت گسترش داده شده است، و یا از نظر شکوه معنوى و شرافت، برترین مکان است.
برخى بر این اندیشه‏ اند که این سوره بدان دلیل به این نام خوانده شده که عصاره و چکیده پیام قرآن، یعنى توحیدگرایى و یکتاپرستى که برترین هدف دعوت هاى توحیدى است و دیگر اصول و فروع پیام هاى آسمانى به آن برمى‏گردد، به سبکى جالب در آن آمده است.
4. السّبع‏
بدان سبب که هفت آیه دارد.
5. مثانى‏
درمورد این نام، دو دیدگاه مطرح است: نخست این که در هر نماز واجب و مستحب دوبار خوانده مى ‏شود؛ و دیگر بدان جهت که دوبار بر قلب مصفاى پیامبر(ص) فرود آمده است.
آن چه آمد، نام هاى مشهور این سوره است. امّا نام هاى دیگر آن که چندان معروف نیست:
6. وافیه‏
بدان دلیل که باید تمامى آن را در نماز قرائت کرد.
7. کافیه‏
بدان جهت که خود به‏ تنهایى مى‏ تواند جاى سوره دیگرى را بگیرد؛ درحالی که هیچ سوره ‏اى نمى‏تواند جاى آن را در نماز بگیرد.
در این مورد، از پیامبر گرامى (ص) نقل شده است که فرمود:
«امّ ‏القرآن عوض عن غیرها و لیس غیرها عوضاً عنها.»
سوره «حمد» در نماز مى‏تواند جاى دیگر سوره‏ ها را بگیرد امّا هیچ سوره دیگرى نمى‏ تواند جایگزین آن شود و نقش آن را داشته باشد.
8. اساس‏
از ابن عبّاس آورده ‏اند که: براى هر پدیده، پایه و اساسى است. اساس قرآن، سوره فاتحه و اساس این سوره، «بسم ‏اللَّه‏ الرّحمن ‏الرّحیم» است.
9. شفاء
بدان دلیل به آن «شفاء» گفته شده است که پیامبر گرامى (ص) فرمود:
«فاتحةالکتاب شفاء من کلّ داء.»
این سوره، شفابخش هر درد و بیمارى است.
10. صلوة
بدان علّت نام صلوة یا نماز بر قرآن نهاده ‏اند که پیامبر گرامى(ص) فرمود:
«قال ‏اللَّه تعالى: قسمت ‏الصّلوة بینى و بین عبدى نصفین نصفها لى و نصفها لعبدى...»