1) شاه آبادی (داور) : مقصود از کتاب همان تورات معهود است ؛ نظیر مراد از کتاب در آیه ذلک الکتاب لاریب فیه (969) که همین قرآن معهود است و مقصود از فرقان چیزى است که عامل هدایت است ؛ زیرا عنوان اهتدا که در پایان آیه به صورت حکمت چنین انعامى یاد شده نشان مى دهد که فرقان معهود اثر راهنمایى دارد. خواه مقصود از فرقان همان تورات باشد یا بخشى که در درون آن است یا چیزى که بیرون آن است. در هر سه فرض باید مایه هدایت باشد.
مختار جمعى از مفسران است که مراد از فرقان همان کتاب است. بر این مبنا عطف الفرقان به الکتاب از قبیل عطف صفت بر موصوف و از باب اهمییتى که وصف دارد ؛
احتمال هاى دیگرى نیز ذکر شده نظیر این که مراد از فرقان، معجزاتى چون عصا و ید بیضاست که فارق بین کفر و ایمان است،(

1) ابراهیمی (داور) : درباره نشانه های و دلایل کبر می توانید به کتاب معراج السعاده ملا احمد نراقی مراجعه کنید. در آنجا به طور مبسوط و مشروح به این مطلب پرداخته شده است.
درباره شیطان هم خداوند در آیه 34 سوره بقره می فرماید که شیطان قبل از دستور سجده بر آدم و نافرمانی اش جزو کافران بوده است ولی محل ظهور این کفر در زمان دستور سجده آدم اتفاق افتاد زیرا در آن زمان دستورخداوند با کبر شیطان مخالف بود به همین دلیل شیطان کفر ورزید و کفر پنهان خود را آشکار کرد.

1) ابراهیمی (داور) : لازمه پرستش خدای واحد و الله و ایمان به او، پیروی از تمامی رسولان و کتاب هایی است که از ناحیه خداوند فرستاده می شود؛ در نتیجه اگر فردی بخواهد مخاطب این آیه باشد به ناچار باید به دین اسلام بگراید زیرا اسلام ادامه دین خداوند است که به پیامبران قبلی نازل شده بود.
حال اگر فردی مستضعف باشد یعنی تمام تلاش خود را کرده باشد اما به دلیل وجود موانعی اسلام را به طور کامل نشناخته باشد و به آن ایمان نیاورد در محضر خداوند دارای عذر است.