» تفسیری جدید از مثال عنکبوت در قرآن

 نويسنده : راضیه کارکنان نصرآبادی

 مترجم این مقاله دکتر محمد علی رضایی اصفهانی، عضو هیئت علمی مرکز جهانی علوم اسلامی و پژوشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و نیز رئیس هیئت مدیره انجمن علمی قرآن پژوهی و مدرس حوزه و دانشگاه است. از آقای دکتر رضایی اصفهانی تاکنون هشت جلد کتاب و بیش از بیست مقاله تخصصی در حوزه علوم قرآن و حدیث منتشر شده است؛ یکی از کتاب های ایشان پژوهشی در اعجاز علمی قرآن بوده که برنده چهار جایزه کشوری است. مترجم، علاوه بر ترجمه دقیق روان، در بخش پایانی به نقد و بررسی آرا نویسنده پرداخته است.

 » عشق و قرآن

 نويسنده : راضیه کارکنان نصرآبادی

 کلید واژه : خدا

 در این مقاله نخست از مفهوم عشق و آثار آن سخن می رود؛سپس عشق الهی در آیات قرآن و پاره ای از روایات بررسی می شود و سرانجام نماز و آثار و اقسام آن به عنوان یکی از برترین اعمال عاشقانه معرفی می گردد .

 » رمز موفقیت کربلایی کاظم

 نويسنده : سید مصطفی فاطمی کیا

 کلید واژه : قرآن ،لقمه حلال ، نماز شب

 کربلایی کاظم روستایی زاده ای از ساروق اراک ، مرد ساده دلی بود که بواسطه استمرار بر نماز شب ، کسب لقمه حلال و پرداخت به موقع خمس و زکات ، با دیدن خوابی مقدس حافظ کل قرآن شده و به عنوان معجزه قرآنی قرن نام گرفت .

 » برکت

 نويسنده : مرتضی قاطعی

 اقسام برکت
«وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْض‏ »[4]
«و اگر اهل آبادیها، ایمان مى‏آوردند و تقوا پیشه مى‏کردند،برکات آسمان و زمین را بر آنها مى‏گشودیم‏»
بنا بر این آیه، برکات به دو قسم تقسیم میشود:
1- برکات آسمانی(برکات معنوى‏):[5]
برکات آسمانی عبارت است از توجّهات معنوى و رحمتهاى روحانى که سبب گشایش و خوشى روح و وسعت قلبى و نورانیّت باطنى و استفاضه از فیوضات إلهى مى‏شود.[6]
2- برکات زمینی(برکات مادى یا حسّى): [7]
برکات زمینی برکاتی است که منشأ آنها از زمین است مانند: آب، خاک، هوا، اشجار، زراعات و حیوانات دریایى، صحرایى و هوایى و آنچه مورد استفاده انسانها قرار مى‏گیرد.[8]

 » اسماء حسنی

 نويسنده : مرتضی قاطعی

 اسماء و صفات خدا
در مورد خداوند دو نوع تعبیر وجود دارد؛ اسماءالهی و "صفات الهی. این دو تعبیر تفاوت چندانی باهم ندارند و تنها فرقشان اینست که صفت دلالت میکند بر معنایی از معانی؛ مانند "علم" که ذات خدا متّصف بر آن است و اسم بر ذاتی دلالت میکند که با صفتی لحاظ شده باشد؛ پس اسم در واقع بیانگر کمالات و صفاتی است که جزو ذات خداوند است؛ مثلاً "حیات و علم" صفت، اما "حیّ و عالم" اسم هستند.[7]

 » اطمینان قلب

 نويسنده : مرتضی قاطعی

 قرآن، اطمینان قلب، اضطراب و پریشانی، آرامش اعتقادی، آرامش روانی، ذکر خدا، خوف و حزن
"اطمینان" و طمأنینه در لغت به معنی آرامش خاطر بعد از بی‌تابی و اضطراب است.[1] اطمینان در علم اخلاق به اعتدال صفات و حالات انسان و ثبات شخصیت آدمی گفته می‌شود و در اصطلاح فقهی به حالت استقرار نمازگزار اطلاق می‌شود.[2]
"اطمینان قلب" یعنی فکر انسان بر چیزی که باور دارد آرام گیرد و به خود تردید راه ندهد گاهی هدف از اطمینان قلب، اعتماد در کار و یا توقع امید فراوان به آن است.[3]

 » صدیقه طاهره، همتای قرآن

 نويسنده : مرتضی قاطعی

 آیت الله جوادی آملی
وجود مبارک صدیقه کبرا "فاطمه زهرا(س)" سیره و سنتی دارد که معرف هویت اوست؛ چون این ذات پر برکت همانند سایر ذوات قدسی، همتای قرآن کریم‌اند و قرآن کریم عباراتی، اشاراتی، لطایفی و حقایقی دارد؛ چه اینکه از امام حسین(ع) و امام صادق(ع) رسیده است که قرآن به چهار بخش تقسیم می‌شود، چهار درجه دارد: یک درجه‌‌اش برای توده مردم است به نام عبارات قرآن؛ برتر از آن، اشارات قرآن است و والاتر از آن، لطایف قرآن است و قله قرآن حقایق قرآن، است که مخصوص انبیاست.(بحارالانوار، ج۷۵، ص۲۷۸). قال الصادق(ع): "کتاب الله عزّوجلّ علی أربعة أشیاء علی العبارة والإشارة واللطائف والحقائق؛ فالعبارة للعوام والإشارة للخواص واللطائف للأولیاء والحقائق للأنبیاء". این روایت از امام حسین(ع) نیز وارد شده است. (ر.ک: جامع الأخبار، ص۴۱) صدیقه کبرا هم که از ذوات قدسی عترت(علیهم السلام) اند، سیره و سنتی دارد که بخشی، جزء عبارات آن سیره است، توده مردم از آن بهره می‌برند؛ بخشی مربوط به اشارات سیره آن حضرت است که خواص استفاده می‌کنند و بخشی مربوط به لطایف سیره و سنت آن حضرت است که أخص بهره می‌برند و بخشی مربوط به حقایق فاطمیه است که انبیا استفاده می‌کنند و دیگران طرفی نمی‌بندند؛ بحث درباره آن حضرت در حقیقت همانند بحث درباره قرآن کریم است.

 » توسل از دیدگاه علامه طباطبایی

 نويسنده : مرتضی قاطعی

 «اولَئِکَ الَّذِینَ یَدْعُونَ یَبْتَغُونَ إِلَی رَبِّهِمُ الْوَسِیلَةَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ وَیَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَیَخَافُونَ عَذَابَهُ إِنَّ عَذَابَ رَبِّکَ کَانَ مَحْذُوراً»[1]؛ آن کسانی که ایشان می خوانند [خود] به سوی پروردگارشان تقرّب می جویند [تا بدانند] کدام یک از آنها [به او] نزدیک ترند و به رحمت وی امیدوارند، و از عذابش می ترسند; چراکه عذاب پروردگارت همواره در خور پرهیز است.

آنچه مشرکان به عنوان معبود خود می خوانند (از ملائکه، جن و انس)، خود برای تقرّب به درگاه پروردگارشان به دنبال وسیله هستند تا به او نزدیک تر باشند. همه امید رحمت از خداوند دارند و در تمامی حوایج زندگی به او مراجعه می کنند و نافرمانی اش نمی کنند؛ چراکه باید خود را از عذاب خدا دور سازند.

 » چرا آیة الکرسی می‌خوانیم؟

 نويسنده : مرتضی قاطعی

 فضیلت و عظمت
رسول اکرم صلی الله علیه و آله به علی علیه‌السلام فرمودند: «قرآن کلامی برتر و بزرگ است و سوره بقره، سید قرآن و آیة‌الکرسی سید بقره است.». سپس فرمودند: «آیة‌الکرسی از گنجینه‌ای در زیر عرش به من عطا شده است و قبل از من به هیچ پیغمبری چنین عطائی نشده است.»

 » شب قدر، شب ارتباط با خدا

 نويسنده : مرتضی قاطعی

 شب قدر، شب ارتباط با خدا


جمعیت از خود بی‌خود شده است. چراغ‏ها خاموش است. در تاریکى صداى گریه و ناله از هر سو برمى‌خیزد. انگار اینها همان انسان‏هایى نیستند که ساعتى پیش در کوچه و خیابان راه مى‏رفتند از بقالى و لبنیاتى و نانوایى خرید مى‏کردند، گاهى بر هم اخم مى‏کردند و از یکدیگر دلگیر مى‏شدند. پیش خود هزار جور حساب و کتاب داشتند. انگار اینها از یک سیاره دیگر آمده‏اند، از سیاره عشق و دوستى؛ از سیاره دل‌هاى نرم و آماده. از سیاره‏اى که در آن کسى به فکر مزه خورشتى که با نان فردا شب خواهد خورد نیست. آنجا دیگر کسى به فکر بزرگى و کوچگى خانه، زیبایى و زرق و برق اتومبیل و لباس، تفاخر و رفاه و دنیاطلبى نیست. اینها از کجا آمده‏اند که این‏طور ضجه مى‏زنند. این‏گونه از خود بی‌خود مى‏شوند. شانه به شانه هم مى‏نشینند و تکان‏هاى شانه یکدیگر را حس مى‏کنند. اینها از کجا آمده‏اند که فضاى خاموش مصلى را با امواج آسمانى و عرشى خود به فضایى سرشار از نفس فرشتگان تبدیل کرده است.