«تکبر» عبارت است از اینکه کسى بخواهد خود را ما فوق دیگرى و بزرگ‏تر از او جلوه دهد و لذا وقتى کسى در گفتار و رفتار خود قیافه بگیرد و بخواهد با تصنع در عمل و گفتار، دل دیگران را مسخر خود نموده در دلها جا کند و بخواهد به دیگران بقبولاند که او از آنان شریف‏تر و محترم‏تر است به چنین کسى مى‏گویند تکبر ورزید، و دیگران را خوار و کوچک شمرد. و از آنجایى که هیچ موجودى از ناحیه خود داراى احترام و کرامتى نیست مگر اینکه خداى تعالى او را به شرافت و احترامى تشریف کرده باشد از این جهت باید گفت تکبر در غیر خداى تعالى- هر که باشد- صفت مذمومى است، براى اینکه غیر او هر که باشد از ناحیه خودش جز فقر و مذلت چیزى ندارد. آرى، خداى سبحان داراى کبریا است و تکبر از او پسندیده است.
بنا بر این، مى‏توان گفت تکبر دو قسم است: یکى پسندیده و آن تکبر خداى تعالى است، و یا اگر از بندگان او است منتهى به او مى‏شود مانند تکبر دوستان خدا بر دشمنان او که آنهم در حقیقت افتخار کردن به بندگى خدا است. و دیگر تکبر ناپسند، و آن تکبرى است که در مخلوقات وجود دارد که شخص نفس خود را بزرگ تصور مى‏کند اما نه بر اساس حق. [ نظرات / امتیازها ]

«صاغرین» جمع «صاغر» و به معناى خوار و ذلیل است، و «صغار» در باب معانى نظیر «صغر» در باب غیر معانى است. [ نظرات / امتیازها ]

جمله «فَاخْرُجْ إِنَّکَ مِنَ الصَّاغِرِینَ» تاکید است براى جمله «فَاهْبِطْ مِنْها»، براى اینکه «هبوط» همان خروج است، و تفاوتش با خروج تنها در این است که هبوط خروج از مقامى و نزول به درجه پایین‏تر است، و همین معنا خود دلیل بر این است که مقصود از هبوط فرود آمدن از مکان بلند نیست، بلکه مراد فرود آمدن از مقام بلند است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

در معانى الاخبار (ص 138 ط تهران) از حضرت رضا (علیه السّلام) نقل کرده که فرمود: شیطان از این جهت «ابلیس» نامیده شد که از رحمت خدا بى‏نصیب شد، چون این کلمه به معناى محروم و مایوس از رحمت خدا است. [ نظرات / امتیازها ]

أَنْ تَتَکَبَّرَ فیها فَاخْرُجْ... برای فیها سه قول نقل کرده اند.
1)آسمان(السماء) 2)بهشت(الجنه) 3)فرود آمدن از مقام و مرتبه رفیع.
که هیچکدام از اینها جای متکبر( تَتَکَبَّرَ )نیست. [ نظرات / امتیازها ]