وقتى عزیز پیراهن یوسف را دید که از پشت سرش پاره شده گفت این قضیه از مکرى است که مخصوص شما زنها است، چون مکر شماها خیلى بزرگ و عجیب است. بنا بر این، مرجع ضمیر ‏«ها» از سیاق معلوم مى‏شود که کیست. [ نظرات / امتیازها ]

اگر نسبت کید را به همه زنان داد، با اینکه این پیشامد کار تنها زلیخا بود براى این است که دلالت کند که این عمل از آن جهت از تو سرزد که از زمره زنانى، و کید زنان هم معروف است. و به همین جهت کید همه زنان را بزرگ خواند و دوباره گفت: ‏«إِنَّ کَیْدَکُنَّ عَظِیمٌ» و این بدان جهت است که همه مى‏دانیم خداوند در مردان تنها میل و مجذوبیت نسبت به زنان قرار داده، ولى در زنان براى جلب میل مردان و مجذوب کردن ایشان وسائلى قرار داده که تا اعماق دلهاى مردان راه یابند، و با جلوه‏هاى فتان و اطوار سحرآمیز خود دلهاى آنان را مسخر نموده عقلشان را بگیرند، و ایشان را از راههایى که خودشان هم متوجه نباشند به سوى خواسته‏هاى خود بکشانند، و این همان کید و اراده سوء است. [ نظرات / امتیازها ]

مفاد آیه این است که: عزیز وقتى دید پیراهن یوسف از عقب پاره شده به نفع یوسف و علیه همسرش حکم کرد. [ نظرات / امتیازها ]

با اینکه قرآن، کید شیطان را ضعیف مى‏داند: «انّ کید الشیطان کان ضعیفا»(51) ولى در این آیه، کید زنان بزرگ شمرده شده است. به گفته‏ى تفسیر صافى، این به خاطر آن است که وسوسه شیطان غیابى و سارقانه است، ولى وسوسه زن با لطف و محبّت و حضورى و دائمى است.
گاهى خداوند کارهاى بزرگ را با وسیله‏هاى کوچک انجام مى‏دهد. مثلاً سرنگونى سپاه ابرهه را با پرندگان ابابیل، حفظ جان پیامبر اسلام را با تار عنکبوت، آموزش دفن میّت را با کلاغ، اثبات پاکى مریم‏علیها السلام را با سخن گفتن نوزاد، پاکى یوسف را با پاره شدن پیراهن، ایمان آوردن یک کشور را با سفر هُدهُد و کشف اصحاب کهف را با نمونه پول، تحقّق بخشیده است.

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]

مفسران بسیاری، با استناد به آیه فوق، مکر زن را بزرگتر از مکر شیطان دانسته اند و این در حالی است که به نکات زیر دقت ننموده اند:
1) «ان کیدکن عظیم» سخن عزیز مصر، آن هم در شرایط خاصی است . در واقع عزیز مصر به عنوان شوهر زلیخا، نگرش شخصی خود به زن را اظهار می نماید و قرآن صرفا ناقل سخن اوست و این به معنی تایید سخن وی نیست. چرا که در قران بارها اتفاق افتاده که نقل قول هایی از افراد مختلف ، کافر و مشرک، مومن و مسلمان و ... بیان نموده همانطور که از قول فرعون هم نقل می کند که وی گفت: «انا ربکم الاعلی». سوره یوسف بیان سرگذشت یوسف است که در آن نقل قولهای فراوانی وجود دارد.
2) آیه ای که فرموده «انّ کید الشیطان کان ضعیفا» گوینده اش، خداوند متعال است، و ضعف کید شیطان در مقابل عظمت خداوند است و معلوم است که هر مکر و کیدی در برابر عظمت خداوند ضعیف است چرا که او «خیر الماکرین» است. حتی اگر مکر کننده بزرگترین دشمن انسان باشد که خداوند او را «عدو مبین» انسان معرفی نموده، باز مکرش در برابر خداوند هیچ است.
3) کید زلیخا، صرفا در مورد خاصی بوده که از طریق عادی نمی توانسته به خواسته اش برسد و هر انسانی - چه زن چه مرد - وقتی از طریق عادی به خواسته اش نرسد و از طرفی تابع هوای نفسش هم باشد، حتما از کید و مکر استفاده می کند و نمونه های آن چه بسیار است و این مختص زنان نیست.
4) اینکه برخی مفسرین، کید زلیخا را به تمام صنف زنان تعمیم داده اند، توهین و هتک حرمت زنان است. زیرا هیچ زن خدا ترس و مومن و با حیایی، از موهبت های الهی خاص خود، در مسیر غیر شرعی استفاده نخواهد کرد و به همسر خود خیانت نمی کند.
5) اگر از میان تمام زنان، زلیخا خطا کرد، از میان مردان که نمونه های بسیاری در قرآن ذکر شده، بدتر از فعل زلیخا، ادعای فرعون بود که خود را «رب اعلی» خواند. و چه بسیار کید و مکرها که مردان کافر به کار بستند و دست خود را به خون انبیا الهی آغشته نمودند و... پس زن یا مرد بودن در سرپیچی از فرمان الهی موثر نیست و انچه مهم است تقواست که ان اکرمکم عند الله اتقاکم.
حاصل سخن آنکه شاید بتوان گفت، چون مفسران مرد بوده اند، نگرش مردانه خود نسبت به زن را در تفسیر از آیه دخیل نموده اند و از مقصود اصلی آیه دور مانده اند. والله اعلم
[ نظرات / امتیازها ]