1-منظور از «نمازگزار» و «نهی کننده» چه کسانی هستند؟
2-نقشه‌های «انسان طغیان‌گر و نهی‌کننده» چگونه نقش بر آب می‌شود؟ پیامبر در مقابل او چه وظیفه‌ای دارد؟

1-انسانی که خدا را در ظاهر به زبان پذیرفته ولی ربوبیت و پروردگاری او را قبول ندارد، نمی‌تواند بپذیرد که این پروردگار کریم، آموزگار باشد و چیزی را بر رسولش وحی کند که با آن سعادت او تضمین شود. لذا خود را از وحیی که رسول‌الله قرائت می‌کند بی‌نیاز می‌بیند و طغیان می‌کند.

2-اینک پیامبر به نماز ایستاده است و آیاتی را قرائت می‌کند که خدا را پروردگار و آموزگار می‌خواند. در مقابل نیز انسانِ طغیان‌گری قرار دارد که این نماز را می‌بیند و این آیات را می‌شنود، ولی نمی‌تواند چنین کلام حقی را تحمل کند. لذا به سوی پیامبرِ نمازگزار هجوم می‌آورد تا او را از نماز باز بدارد و اجازه ادامه این قرائت را به او ندهد.


3-اما کلام معجزه‌آسای وحی در همین لحظات نازل می‌شود و گام‌های او را برای هجوم بر پیامبر و بازدارندگی او از قرائت وحی سست می‌کند:
4-«آن کس که پیامبر ما را در حال نماز نهی می‌کند- در حالی که پیامبر بر هدایت است و به تقوا امر می‌کند؛ اما نهی‌کننده، آیات وحی را تکذیب می‌کند و از این حقیقت روی می‌گرداند- بی‌شک مستحق عذاب است! مگر نمی‌داند که خدا او را می‌بیند؟ او حق ندارد چنین کند و اگر دست بر ندارد، ما او را با خفت و خواری به جهنم می‌اندازیم. آن وقت هر که را از دار و دسته‌اش می‌خواهد صدا کند که ما نیز مامورین آتش را فرامی‌خوانیم... بله ای پیامبر، او حق ندارد تو را از نماز باز دارد؛ پس تو هم از او فرمان نبر، بلکه به نمازت ادامه بده و در این نماز برای خدایت- که آفریدگار و پروردگار و آموزگار انسان است- سجده کن و به او نزدیک شو.»

5-رسول‌الله این آیات را می‌خواند و به سجده می‌رود. انسان طغیان‌گر نیز در بهت و حیرت می‌ایستد، چرا که پس از این آیات دیگر جرأت نزدیک شدن و آسیب رساندن به پیامبر را ندارد. و بدین ترتیب تلاش او برای مقابله با وحی الهی، نقش بر آب می‌شود و وحی نجات‌بخش انسان، منتشر می‌گردد.

أَ رَأَیْتَ الَّذی یَنْهى‏ (9) عَبْداً إِذا صَلَّى (10) أَ رَأَیْتَ إِنْ کانَ عَلَى الْهُدى‏ (11) أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوى‏ (12) أَ رَأَیْتَ إِنْ کَذَّبَ وَ تَوَلَّى (13) أَ لَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرى‏ (14) کَلاَّ لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ لَنَسْفَعاً بِالنَّاصِیَةِ (15) ناصِیَةٍ کاذِبَةٍ خاطِئَةٍ (16) فَلْیَدْعُ نادِیَهُ (17) سَنَدْعُ الزَّبانِیَةَ (18) کَلاَّ لا تُطِعْهُ وَ اسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ (19)

به من خبر ده [از عاقبت] آن کس که بازمى¬دارد. (9) بنده¬اى را آنگاه که نماز مى¬گزارد؟ (10) [آری، این نماز با مبانی اعتقادی و نظام زندگی مشرکانه¬ او سازگار نیست، اما] به من خبر ده اگر [آن نمازگزار] بر هدایت [استوار] باشد (11) یا به پرهیزگارى فرمان دهد، [فرجام آن بازدارنده چه مى شود؟] (12) به من خبر ده، اگر [آن بازدارنده،] حق را دروغ انگارد و از آن روى برتابد، [آیا جز درخورِ عذاب خواهد بود؟] (13) مگر ندانست که خدا مى بیند؟«14» او حق ندارد چنین کند! اگر دست از این کار برندارد، [به خواری‌اش مى-افکنیم و] موى پیشانی‌اش را به شدت مى¬گیریم [و به دوزخش مى¬کشانیم.] (15) موى پیشانى دروغگوى خطاکار را (16) آن¬گاه پشتیبانان خود را به یارى بخواند. (17) ما نیز به زودى گماشتگان بر آتش را فرا مى¬خوانیم. (18) او حق ندارد تو را از نماز باز دارد! تو از او فرمان مبر [و نماز را رها مکن] و سجده کن و [به پروردگارت] تقرّب جوى.«19»