آنچه در آسمان ها و زمین است که از آن جمله، شما انسان ها و اعمال شما است و آنچه که دل هاى شما کسب مى کند، همه و همه ملک خدا است و خدا محیط به شما و مسلط و مشرف بر اعمال شما است و براى او هیچ تفاوتى ندارد که شما اعمالتان را علنى انجام دهید و یا پنهانى؛ هر جور انجام دهید خداوند شما را به آن محاسبه مى کند. {لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ إِنْ تُبْدُوا ما فِی أَنْفُسِکُمْ أَوْ تُخْفُوهُ یُحاسِبْکُمْ بِهِ اللَّهُ}
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : چه بسا مى توان نکته اى را از ظاهر آیه دریافت و آن این است که در آیه شریفه بین چهار چیز دو به دو مقابله افتاده است؛ یعنى بین زمین و آسمان یک مقابله و بین صفات درونى و اعمال ظاهرى یک مقابله شده است، در نتیجه آسمان هم سنخ و هم طراز اعمال نفس و صفات درونى است و زمین هم سنخ اعمال بدنى قلمداد شده است. پس وقتى مى فرماید: «آنچه در آسمان ها است ملک خدا است» نتیجه مى دهد که پس صفات نفسانى بشر نیز ملک او است. وقتى مى فرماید: «وَ ما فِی الْأَرْضِ» نتیجه مى دهد که پس اعمال انسان ها نیز ملک او است. در آخر نتیجه مى دهد که آنچه در دل هاى آنان پوشیده هست، چه اظهار بشود و چه نشود ملک خدا است و به زودى خداى تعالى با محاسبه خود در این ملک تصرف خواهد کرد.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ] 1- خداوند نسبت به عالم هستی ، هم مالک مطلق است و هم قادر مطلق.
2- اعمال ظاهری انسان از باطن او سرچشمه دارد و لذا اعمال انسان بیانگر و نشانگر طرز تفکر و اعتقادات درونی اوست. بنابراین میزان و منبع محاسبات اعمال و مجازات انسان ها ، نیات باطنی و افکار و ارده های درونی آن هاست.
[ نظرات / امتیازها ] علامه طباطبائى در تفسیر المیزان مى فرماید: حالات قلبى انسان دو نوع است : گاهى خطور است که بدون اختیار چیزى به ذهن مى آید و انسان هیچگونه تصمیمى بر آن نمى گیرد که آن خطور گناه نیست ، چون به دست ما نیست . امّا آن حالات روحى که سرچشمه ى اعمال بد انسان مى شود و در عمق روان ما پایگاه دارد، مورد مؤ اخذه قرار مى گیرد.
O ممکن است مراد آیه از کیفر حالات باطنى انسان ، گناهانى باشد که ذاتا جنبه درونى دارد و عمل قلب است ، مانند کفر و کتمان حقّ، نه مواردى که مقدّمه گناه بیرونى است .
O انسان ، در برابر روحیّات ، حالات و انگیزه هایش مسئول است و این مطلب مکرّر در قرآن آمده است . از آن جمله :
#(یؤ اخذکم بماکسبت قلوبکم )) خداوند شما را به آنچه دلهاى شما کسب نموده است مؤ اخذه مى کند.
(فانّه اثم قلبه )(براستى که کتمان کننده ، دل او گناهکار است .
(انّالسّمع و البصر والفؤ اد کلّ اولئک کان عنه مسئولا)() همانا گوش و چشم و دل ، هر کدام مورد سؤ ال هستند.
(انّ الّذین یحبّون ان تشیع الفاحشة فى الّذین امنوا لهم عذابٌ اءلیمٌ فى الدّنیا والاءخرة )(علاقه قبلى به شیوع گناه و فساد در میان مؤ منان ، سبب عذاب دنیا و آخرت است .
O حضرت على علیه السّلام مى فرمایند: مردم بر اساس افکار ونیّات خود مجازات مى شوند.(
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : کیفر حالات باطنى انسان ، گناهانى باشد که ذاتا جنبه درونى دارد و عمل قلب است ، مانند کفر و کتمان حقّ، نه مواردى که مقدّمه گناه بیرونى است .
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]