فَالتَّالِیاتِ ذِکْراً «3»
فَالتَّالِیاتِ ذِکْراً: و به حق ملائکه که خوانندگانند تسبیح و تهلیل و تحمید الهى را، یا ملائکه که خوانندگانند وحى الهى را به انبیاء، یا قرائت کنندگانند کتابى که ذکر حوادث است تا یقین ایشان بر وفق خبر زیاده شود، یا به مجاهد که در کر و فر به ذکر الهى مشغولند، یا به عابدان که اکثر اوقات تلاوت قرآن را بر سبیل الزام و حجت بر خصم خوانند، یا مرغانى که خداى خود را یاد کنند یاد کردنى.
بیان:
نزد بعضى «مقسم به» در این سوگندها خداى تعالى است به تقدیر مضاف یعنى «رب الصافات، رب الزاجرات، رب الذاکرات» زیرا تعظیم مقسم به شرط است و بر بندگان واجب است که مقسم به آنها خدا باشد نه غیر، حذف مضاف به جهت دلالت حجج عقول است. نزد بعضى مورد قسم خود اینها به جهت دلالت اینها بر وحدت خداى تعالى و صفات ذاتیه که مبنى است بر تعظیم ایشان. و حق سبحانه را جایز است به مخلوقات خود سوگند، اگرچه بندگان را سوگند به ذات سبحانى مختص است نه به غیر.
[ نظرات / امتیازها ]
فَالتّالِیاتِ ذِکراً «3»
پس تلاوت کنندگان ذکر.
اینکه جمله نیز عموم دارد شامل تلاوت آیات شریفه قرآن میشود چون مکرر گفتهایم که یکی از اسامی قرآن ذکر است و شامل میشود کسانی را که دائما لسان
آنها بذکر پروردگار است که میفرماید یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذکُرُوا اللّهَ ذِکراً کَثِیراً وَ سَبِّحُوهُ بُکرَةً وَ أَصِیلًا (احزاب آیه 41) و میفرماید فَإِذا قَضَیتُم مَناسِکَکُم فَاذکُرُوا اللّهَ کَذِکرِکُم آباءَکُم أَو أَشَدَّ ذِکراً (بقره آیه 196) و میفرماید وَ اذکُرُوا اللّهَ فِی أَیّامٍ مَعدُوداتٍ (بقره آیه 199) و غیر اینها و همچنین شامل میشود کسانی را که بندگان خدا را متذکر میکنند و آنها را بیاد خدا و دین و آخرت میاندازند که القاء ذکر میکنند چنانچه میفرماید فَالمُلقِیاتِ ذِکراً (مرسلات آیه 5).
[ نظرات / امتیازها ]