وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَ قالَ الْکافِرُونَ هذا ساحِرٌ کَذَّابٌ «4»
وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ: و عجب داشتند از آنکه آمد ایشان را، مُنْذِرٌ مِنْهُمْ:
ترسانندهاى از قبیله ایشان یا از جنس ایشان، وَ قالَ الْکافِرُونَ: پس گفتند کافران، هذا ساحِرٌ کَذَّابٌ: این منذر سحر کننده دروغگو است در دعوى نبوت یا در اسناد قرآن به خدا.
شأن نزول:
چون حمزه ایمان آورد دین اسلام قوت گرفت، بیست و پنج نفر از اشراف قریش نزد ابو طالب آمدند گفتند: تو مهتر مائى، آمدهایم تا حکم کنى میان ما و برادرزاده خود که سبّ الهه ما نماید و به سبب دین خود سنگ تفرقه میان ما ایجاد نماید و ما از دفع این نایره عاجزیم. ابو طالب حضرت را طلبید و گفت: این جماعت قوم تو و تمنا دارند در مدعاى آنها تأمل کنى. حضرت پرسید: اى قریش، چیست مدعاى شما؟ گفتند: از سب الهه ما باز ایستى.
حضرت فرمود: من هم از شما یک کلمه خواستارم تا ممالک عرب مسخر شما و اعاظم عجم مطیع شما گردند. أبو جهل گفت: آن کلمه چیست؟ فرمود: «قولوا لا اله الا اللّه» یکمرتبه اشراف همه از آن حضرت اعراض و گفتند: این شخص همه خدایان را یکى کرد
[ نظرات / امتیازها ] وَ عَجِبُوا أَن جاءَهُم مُنذِرٌ مِنهُم وَ قالَ الکافِرُونَ هذا ساحِرٌ کَذّابٌ «4»
و تعجب میکنند اینکه مشرکین و کفار اینکه بیاید آنها را انذار کننده از خود آنها و گفتند کافرها اینکه انذار کننده ساحر است و بسیار دروغگو.
وَ عَجِبُوا البته کسانی که بوی توحید و رسالت بمشامشان نرسیده و ابا عن حد در شرک و بتپرستی از زمان ولادتشان تا زمان موت بودند ببینند یک نفر از جنس خود و فامیل خود و قوم خود دعوت به توحید میکند و آلهه آنها را باطل میشمارد و از عذاب الهی تخویف میکند تعجب میکنند.
أَن جاءَهُم مُنذِرٌ مِنهُم خداوند برای اینکه که حجت بر خلق تمام شود انبیاء را در هر قومی از آن قوم بدوا قرار داد و بلسان آنها که نشناس نباشند چنانچه میفرماید وَ ما أَرسَلنا مِن رَسُولٍ إِلّا بِلِسانِ قَومِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُم- ابراهیم آیه 4- و اولین وظیفه آنها انذار است پس از آن تبشیر زیرا تخلیه مقدم بر تحلیه است اول باید قلب را از کثافات شرک و کفر و صفات خبیثه و اعمال سیئه پاک کرد سپس باید محلّی کرد به توحید و ایمان و صفات حمیده و اعمال حسنه:
منظر دل نیست جای صحبت اغیار
دیو چه بیرون رود فرشته درآید
و انذار هم مراتبى دارد: اولین مرتبه انذار از امورى است که منشأ خلود در عذاب میشود مثل شرک و کفر و ضلالت و نفاق و آنچه باعث زوال ایمان میشود که امیر المؤمنین در دعاء کمیل عرض میکند
لکنک تقدست اسماؤک اقسمت ان تملأها من الکافرین و ان تخلد فیها المعاندین
و سرتاسر قرآن انذار است به بیانات مختلفه.
وَ قالَ الْکافِرُونَ الکافرون جمع محلّى به الف و لام است مفید عموم است شامل تمام کفّار مىشود از زمان آدم ابو البشر تا دامنه قیامت و کافر هم اعمّ است از طبیعى و مشرک و تکذیب انبیاء و لو یک نفر از آنها و مبدع و منکر ضرورى و منافق.
هذا ساحِرٌ کَذَّابٌ مشار الیه هذا منذر است شامل جمیع پیغمبران میشود که بتمام آنها این نسبت را دادند که ساحر است، در معجزاتى که اقامه میکند به نوح و هود و صالح و ابراهیم و لوط و شعیب و موسى و عیسى و محمّد (ص) و کذّاب است در دعوت بتوحید و ایمان و اعمال صالحه.
[ نظرات / امتیازها ]