آیه شریفه اشعار دارد بر اینکه مکان اهل جنت بلندتر از مکان دوزخیان است. و اگر ابتدا از میان همه نعمتها آب را ذکر کرد و آن گاه بقیه نعمتها را بر آن عطف نمود، از این جهت است که براى دوزخیان و مبتلایان به حرارت دوزخ آب از هر چیز دیگرى ضرورىتر است.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : در آیه مورد بحث سایر نعمتهایى را که خداوند به اهل بهشت روزى کرده عطف بر آب نموده، و از اینجا معلوم مىشود که اهل دوزخ از اهل بهشت تنها انتظار آب ندارند، بلکه تقاضاى همه انواع نعمتها را مىکنند، چیزى که هست به طور عموم مجاز از همه آنها به افاضه تعبیر شده. ممکن هم هست کسى بگوید: «افاضه» تنها به معناى فرو ریختن آب نیست تا اطلاقش در غیر آب مجاز باشد، بلکه به معناى دادن نعمت فراوان است. بنا بر این، این اطلاق به طور حقیقت خواهد بود نه عموم مجاز.
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]
1 از سیاق آیات قرآن استفاده مى شود که این گفت وگوى بهشتیان و دوزخیان و درخواست هاى آنان، پس از استقرار کامل آنها در بهشت و دوزخ صورت گرفته است، که کاملاً از هم دور شده و دوزخیان طعم عذاب سوزان جهنّم را چشیده، و بهشتیان هم به نعمت هاى فردوس رسیده اند
2 نخستین تقاضاى دوزخیان آب است طبیعى است که هرکس در آتش مى سوزد، قبل از هر چیز آب مى طلبد، تا عطش سوزان خود را تسکین دهد
3 جمله ى «یا از آنچه خدا به شما روزى داده به ما ببخشید »، به صورت مبهم آمده است تا نشان دهد که دوزخیان از ماهیت نعمت هاى بهشتى اطلاع کامل ندارند این جمله با «یا» عطف شده تا نشان دهد که نعمت هاى دیگر بهشتى، به ویژه میوه ها، مى تواند جانشین آب شوند و عطش سوزان انسان را تسکین بخشند
4 تعبیر «خدا آنها را بر کافران ممنوع ساخته است »، نشان مى دهد که بهشتیان مضایقه اى ندارند که از نعمت هاى بهشتى به دوزخیان ببخشند؛ زیرا نه چیزى از آنان کم مى شود و نه در سینه کینه اى نسبت به کسى دارند، اما ممنوعیت این نعمت هاى بهشتى بر دوزخیان تکوینى است؛ یعنى مثل محرومیت بیماران از غذاهاى لذیذ است
[ نظرات / امتیازها ]