(فمهل الکافرین امهلهم رویدا):(پس در هلاکت آنها عجله نکن ، مدتی منتظر باش و اندکی به ایشان مهلت بده )می فرماید: قسم به آسمان دارای تحولات عجیب یا قسم به آسمانی که نزولات جوی از آن می بارد و قسم به زمین که شکافته شده و گیاهان از آن می رویند، که همانااین قرآن سخنی جدا کننده میان حق و باطل است ، و کلامی خالی از جد و گفتاری شوخی نیست ،بلکه آنچه قرآن ثابت می کند، حق محض است که هیچ شکی در آن نیست و هیچ باطلی هم در آن نیست ،بنابراین خبری هم که قرآن در باره قیامت می دهد حق است .سپس خطاب به رسولخدا ص می فرماید: کفار با کفر و انکار خود نسبت به معاد،در این اندیشه اند که با حیله و مکر خود نور خدا را خاموش کرده و دعوت تو را باطل سازند و من هم بر علیه ایشان حیله می کنم ، و حیله خداوند همان امهال و استدراج آنهاست که به آنها مال و اولاد بیشتری می دهد و بر دلهایشان مهر می زند تا ابداروزنه ای برای نجات نداشته باشند و در آخرت بسوی عذاب قیامت روانه شوند، در ادامه خطاب به آنحضرت می فرماید: بنابراین که می بینی من بر آنها قاهر و مسلط هستم ، پس تو منتظرعذاب آنان باش و در باره آنها عجله نکن و کمی مهلتشان بده ، چون بزودی تهدید من در باره آنان محقق خواهد شد و عذاب قریب الوقوع قیامت را ملاقات خواهندکرد. [ نظرات / امتیازها ]

- پیامبر(ص)، مأمور فرصت دادن به کافران عصر بعثت و پرهیز از نفرین و درخواست عذاب سریع براى آنان

فمهّل الکـفرین أمهلهم رویدًا

«مَهِّل» و «أمهِل» به یک معنا است; گرچه برخى گفته اند: «مَهِّل» فرمان به مهلت لحظه به لحظه و تدریجى است و «أمهل» فرمان به یک مهلت. تکرار فرمان با دو لفظ متفاوت ـ به گونه اى که دو فرمان مستقل به نظر آید ـ تأکید بیشترى به همراه دارد. کلمه «رویداً» ممکن است، تصغیر «رَوْد» (مهلت دادن) باشد; یعنى، مهلت کوتاه و نیز مى تواند اسم فعل و به معناى «أمهل» باشد که براى سومین بار فرمان مهلت را تکرار کرده است.

2 - خداوند، در صورت درخواست پیامبر(ص) از او، بى درنگ کافران را عذاب کرده و خواسته آن حضرت را اجابت مى کرد.

فمهّل الکـفرین

چنانچه بر خواسته پیامبر(ص) اثرى مترتب نمى شد، فرمان به مهلت دادن لغو مى نمود.

3 - وعده خداوند بر مقابله به مثل با مکر کافران، کافى براى شتاب نورزیدن پیامبر(ص) در مورد درخواست کیفر براى آنان

و أکید کیدًا . فمهّل

برداشت یاد شده، از حرف «فاء» در «فمهّل» استفاده شده است; یعنى، حال که از مکر خداوند درباره کافران آگاه شدى، با خاطرى آسوده به کافران فرصت ده; زیرا آنان هر چند در هر فرصت به مکر خود ادامه دهند، ولى مکر آنان مقهور مکر خداوند است.

4 - خداوند در کیفر کافران، شتاب نمىورزد و به آنان مهلت مى دهد.

و أکید کیدًا . فمهّل الکـفرین

5 - مهلت دادن به کافران، نمونه اى از مکر خداوند با آنان است.

و أکید کیدًا . فمهّل الکـفرین

6 - خداوند، کافران عصر بعثت را به عذابى نزدیک تهدید کرد.

فمهّل ... رویدًا

دادن مهلت کوتاه به منزله تهدید به عذاب، پس از انقضاى مهلت است.

7 - وجود شرایط مساعد براى اقدام سریع پیامبر(ص) به رویارویى با توطئه هاى کافران، در عصر بعثت

فمهّل الکـفرین

فرمان مهلت دادن، در صورتى به پیامبر(ص) داده مى شود که شرایط براى انجام عملى شتابزده علیه کافران فراهم باشد.

8 - جدّى نگرفتن آیات قرآن و شوخى پنداشتن آن، از نشانه هاى کفر است.

و ما هو بالهزل ... فمهّل الکـفرین
[ نظرات / امتیازها ]

[17] ولی‌ ‌در‌ ‌اینکه‌ برنامه‌ریزی‌ عامل‌ زمان‌ ‌به‌ حساب‌ می‌آید، و ‌به‌ همین‌ سبب‌ ‌آن‌ کس‌ ‌که‌ ‌به‌ کید کردن‌ می‌پردازد، نمی‌تواند زمان‌ ‌را‌ حذف‌ کند، و شایسته‌ ‌است‌ ‌که‌ مؤمنان‌ ‌اینکه‌ ‌را‌ بدانند، و ‌در‌ اجرای‌ برنامه رسالت‌ شتاب‌ نورزند، و ‌از‌ دیر شدن‌ پیروزی‌ نگران‌ نشوند، بدان‌ سبب‌ ‌که‌ باید مدت‌ معینی‌ بگذرد و ‌آن‌ گاه‌ کافران‌ گرفتار شوند.

«فَمَهِّل‌ِ الکافِرِین‌َ‌-‌ ‌پس‌ کافران‌ ‌را‌ مهلت‌ ده‌.»مهلتی‌ ‌بعد‌ ‌از‌ مهلتی‌، و فاصله‌ای‌ ‌پس‌ ‌از‌ فاصله‌ای‌، چه‌ شاید تغییری‌ ‌در‌ اجرای‌ برنامه‌ صورت‌ گرفته‌ ‌باشد‌، ‌که‌ ‌در‌ نتیجه‌ مهلت‌ طولانی‌ نخواهد ‌بود‌.

«أَمهِلهُم‌ رُوَیداً‌-‌ اندکی‌ مهلتشان‌ ده‌.»

مهلتی‌ کوتاه‌ و لطیف‌ و بی‌ سر و صدا، ولی‌ ‌خدا‌ ‌به‌ چه‌ سبب‌ ‌به‌ کافران‌ مهلت‌ می‌دهد!

نخست‌: بدان‌ سبب‌ ‌که‌ آنان‌ نیز آفریدگان‌ خدایند و خداوند متعال‌ می‌خواهد آنان‌ ‌را‌ بیازماید ‌به‌ همان‌ گونه‌ ‌که‌ دیگران‌ ‌به‌ وسیله ‌ایشان‌ ‌در‌ معرض‌ آزمایش‌ قرار می‌گیرند، ‌تا‌ شاید ‌از‌ راه‌ نادرست‌ ‌خود‌ بازگردند.

دوم‌: بدان‌ سبب‌ ‌که‌ مبارزه میان‌ حق‌ و باطل‌ فایده‌های‌ چندی‌ ‌در‌ متبلور کردن‌ دید مؤمنان‌ و پاکیزه‌ کردن‌ دلهای‌ ‌ایشان‌ و آماده‌ کردن‌ جانها و پاک‌ کردن‌ صفهای‌ آنان‌ ‌از‌ منافقان‌ دارد. [ نظرات / امتیازها ]

فمهل الکافرین امهلهم رویدا کلمه تمهیل مصدر باب تفعیل است که فعل امر مهل مشتق از آن است ، به
معنای امهال ، یعنی مهلت دادن ، و خلاصه هر دو لفظ به یک معنا است ، اما اولی که باب تفعیل است تدریج را می‏رساند ، و دومی که از باب افعال است یکبارگی را .و کلمه روید به معنای اندک است .
و معنای آیه این است که : وقتی می‏بینی آنها کید و حیله‏گریهایی دارند ، و من نیز حیله‏هایی دارم به عین آنچه آنها حیله‏اش می‏خوانند ، و با در نظر داشتن اینکه خدای تعالی بر کار خود غالب و مسلط است ، پس تو منتظر عذاب آنان باش ، و در باره آنان عجله مکن ، کمی مهلتشان بده که به زودی آنچه در تهدیدشان وعده دادم خواهد آمد ، چون هر آینده‏ای نزدیک است .
و در اینکه اول تعبیر فرمود به مهل - مهلت بده که چون باب تفعیل است تدریج را می‏رساند ، و در نوبت دوم تعبیر کرد به امهل که گفتیم یک‏بارگی را می‏رساند ، و امهل را مقید به قید رویدا کرد ، لطافتی است که بر کسی پوشیده نیست .

[ نظرات / امتیازها ]

هان اى محمد(ص)! اینک که چنین است به این کفرگرایان و ظالمان مهلت ده، و در نابودى آنان شتاب مورز، و به تدبیر خدا در کیفر آنان راضى باش، و اندکى آنان را به حال خود واگذار.
به باور پاره‏اى منظور مهلت دادن تا روز رستاخیز است و قرآن آن را مهلتى اندک مى‏شمارد؛ چرا که آنچه قطعى و آمدنى است در حقیقت زمان آمدنش اندک و ناچیز است و آنان نمى‏توانند از آن فرار کنند.
امّا به باور پاره ‏اى دیگر منظور نه کیفرِ روز رستاخیز، بلکه کیفر روز «بدر» براى سردمداران کفر و استبداد است و خدا به پیامبرش پیام مى‏دهد که: هان اى محمد(ص)! در درخواست نابودى آنان شتاب مورز و اندکى مهلت ده که خدا آنان را با ذلت و خوارى در این جهان و آتش و عذاب سهمگین در سراى آخرت کیفر خواهد کرد... [ نظرات / امتیازها ]

بسم الله الرحمن الرحیم
تکرار «مهل و امهل» تأکید بصبر در راه بیان و اعلام حق است. مهل «از باب تفعیل» امر به مهلت پى در پى، و «أَمْهِلْهُمْ رُوَیْداً» فرمان مهلت نهایى است. این مهلت‏ها و بردباریها، بر طبق سنت و در مدت معین، در راه خدا، باید انجام گیرد تا در موقع مقدر یارى خداوند برسد. چنان که روش آن حضرت (ص) در سالهاى نخست بعثت و هجرت به مدینه، همین صبر و امهال بود، تا قرآن بر نفوس قابلى پرتو افکند و نفوذ نمود و قلوب و نیروى مؤمنان جمع و متمرکز گردید، آن گاه یارى خداوند در کارزار بدر و دیگر کارزارها رسید و کار کافران زار و زندگیشان دشوار و جمعشان تار و مار شد و حق پایدار گردید. [ نظرات / امتیازها ]