- هر انسانى، داراى نگاهبان و مراقبت کننده اى مخصوص خویش است.
إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ
«إن» حرف نفى و «لمّا» به معناى إلاّ است; یعنى، «ما کلّ نفس إلاّ علیها حافظ». مراد از «حافظ»، مأموران الهى اند که مراقبت از انسان را بر عهده داشته، اعمال و کردار او را حفظ و ثبت مى کنند.
2 - افکار و کردار انسان ها، محفوظ مانده و محاسبه خواهد شد.
إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ
خبر از حفاظت و مراقبت بر انسان ها، هشدارى است به آنان که نپندارند آنچه انجام مى دهند، فانى گشته و پیامدى نخواهد داشت.
3 - خداوند، با سوگند به آسمان و ستارگان، بر مراقبت از انسان و افکار و کردار او، تأکید ورزیده است.
و السماء و الطارق ... إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ
4 - انسان، موجودى جاودانه است.
إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ
«نفس» یا به معناى روح است و یا شخص (مصباح). حفاظت از روح انسان، بلکه حتى شخص او، بر پیشگیرى از نابودى او توقف دارد که مستلزم جاودانگى انسان است، گرچه در قالبى غیر از این جسم به حیات خود ادامه دهد.
[ نظرات / امتیازها ] [4] هنگامی که شخص به استواری ساختمان آسمان مینگرد، و اینکه که چگونه خدا آن را سقفی محفوظ آفریده، و در اطراف آن محلهای پرتاب کردن تیرهایی برای دور کردن نیروهای شیطانی که میکوشند تا نظام آن را تباه سازند، قرار داده است، از اینکه امر اطمینان پیدا میکند که دست بزرگی آسمانها و زمین را گرفته و از نابود شدن آنها جلوگیری به عمل میآورد، و میداند که در پناه حمایتپروردگاری بزرگ قرار دارد که او را از طوارق بد محفوظ میدارد.
«إِن کُلُّ نَفسٍ لَمّا عَلَیها حافِظٌ- هیچ نفسی نیست که بر او نگاهبانی گماشته نشده باشد.»
دهها هزار نگاهبان تو را از خطرهایی که گرداگرد تواند پاسداری میکنند، و به تو چیزی نمیرسد جز آنچه استحقاق آن را داری یا حکمت پروردگار مقتضی آن است.
به نظام حمایت و نگاهبانی از بدن نگاه کن که از دستگاههای متعدد فراهم شده است:
الف: جهاز شناختن محیط فراهم آمده از چشم و گوش و چشایی و دیگر حواس، که برجستهترین عامل در آن شبکه شگفت انگیز اعصاب است.
ب: جهاز دفاع در برابر خطرها که آشکارترین آن دست و پا است.
ج: و جهاز حمایت در مقابل میکروبها، که در طلیعه آن خودداری بدن از پذیرفتن خوراک و نوشاکی است که با آن، به جهت گندناک یا تلخ بودن، سازگار نیست.
د: و جهاز ایمنی ذاتی علیه جرثومهها، که اگر اینکه نمیبود، ویروسها و میکروبها به آسانی بر همه جای بدن ما استیلا پیدا میکردند. آن که چنین ایمنی را از دست میدهد و، مثلا، به بیماری «ایدز» مبتلا میشود، از آن روی که دیگر بدن او نمیتواند در برابر میکروب یا ویروس مقاومت کند، جان خود را از دست میدهد.
ه: و عواطف و شهواتی که انسان را سخت به نگاهداری از بدن خود وامیدارد.
و: و عقلی که بدن را در مبارزه تلخ خود علیه طبیعت و بر ضد خطرهای دیگر راهنمایی میکند.
دهها جهاز محیط بر جسم که نوشتن شرح آنها کتابهایی بزرگ میشود.
همانند نظام حمایت از بدن، دهها نظام دیگر پراکنده در طبیعت است که انسان را از متلاشی شدن حمایت میکند، که بعضی از آنها را میشناسیم و از بیشترآنها آگاهی نداریم، و اینکه همه گواه بر آن است که خداوند متعال حافظی است که انسان را در پناه خود حمایت میکند، چنان که گفته است: لَهُ مُعَقِّباتٌ مِن بَینِ یَدَیهِ وَ مِن خَلفِهِ یَحفَظُونَهُ مِن أَمرِ اللّهِ،«6» و درباره اینکه آیه از امام باقر- علیه السلام- روایت شده است که گفت: «میگوید: دو فرشته در شب، و در پی آنها دو فرشته در روز آدمی را از افتادن در چاه یا فرو افتادن دیوار بر سر او یا رسیدن مصیبت دیگری به او حفظ میکنند، تا آن گاه که مرگ مقدر باشد که راه را برای رسیدن قضای تقدیر شده به او باز میگذارند و او را به طرف آن هدایت میکنند».«7» و از پیامبر- صلی اللّه علیه و آله- روایت شده است که گفت: «بر مؤمن صد و شصت فرشته موکلند که آنچه را که بر دفع آن توانایی ندارد از او دور کنند، و از جمله هفت فرشته بر چشم نگاهبانی دارند و آفات را از آن همچون دور کردن مگس از کاسه عسل دور میکنند، و اگر آدمی یک لحظه به حال خود واگذاشته شود، شیاطین او را خواهند ربود».«8»
از اینکه حدیث چنان برمیآید که: فرشتگان شیاطین را از مؤمن به دور میرانند تا از لحاظ مادّی و معنوی تأثیری بر او نتوانند کرد، و فرشتگان محافظ به نگاهداری و حفظ اعمال بندگان و آنچه از ایشان صادر میشود، از نیت و کلمه و فعل، مأمورند و خدای متعال گفت: وَ إِنَّ عَلَیکُم لَحافِظِینَ کِراماً کاتِبِینَ یَعلَمُونَ ما تَفعَلُونَ.«9»
بدین گونه به آدمی مصیبت یا آزاری جز به فرمان خدا نمیرسد، که اگر چنین فرمانی نباشد، فرشتگان از رسیدن مصیبت جلوگیری میکنند. و خداوند سبحانه و تعالی گفته است: إِنَّ اللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّی یُغَیِّرُوا ما بِأَنفُسِهِم.«10»
[ نظرات / امتیازها ]