● حاجيه تقي زاده فانيد -
تفسیر راهنما
1 - سوگند خداوند، به شب، هنگام سیطره کامل تاریکى آن بر موجودات
و الّیل إذا سجى
«سجى الّیل»; یعنى، شب با تاریکى خود ساتر شد و پوشاند(مصباح). اصل این کلمه، بر آرامش یافتن و انطباق کامل دلالت دارد. (مقاییس اللغة)
2 - شب و سیطره افکندن تاریکى آن بر موجودات، از نعمت هاى بزرگ الهى و داراى عظمتى درخور سوگند خداوند
و الّیل إذا سجى
3 - آرامش موجودات در شب، نعمتى بزرگ و داراى عظمتى درخور سوگند خداوند
و الّیل إذا سجى
«آرامش یافتن» (یکى از معانى ذکر شده براى «سَجْو») در آیه شریفه به شب اسناد یافته است. این اسناد یا حقیقى است; یعنى، با سیطره کامل تاریکى، گویا شب از پیشروى باز ایستاده است و یا اسناد مجازى است و شب آرام به معناى بى تحرّک بودن موجودات در شب است.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر منهج الصادقین
(2)- وَ اللَّیل‌ِ إِذا سَجی و سوگند بشب آن گاه که بیارامد تاریکی او، یا ساکن شوند اهل آن و اصوات ایشان در آن، و اینکه مأخوذ است از سجی البحر سجوا اذا سکنت أمواجه، و تقدیم لیل در سوره متقدمه باعتبار اصل است و تقدیم نهار در اینکه سوره باعتبار شرف سید عالم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و گویند که اینکه قسم است بشب معراج، و صاحب کشف الاسرار آورده که مراد از روز و شب کشف و حجابست که شاهد نسیم لطف و سموم قهر است و علامت انوار جمال و آثار جلال یا اشارتست بروشنی روی حضرت رسالت صلّی اللّه علیه و آله و کنایه از سیاهی موی وی آورده‌اند که چون سید عالم صلّی اللّه علیه و آله که در مبدء حال اظهار دعوت کرد و مردمان را بدین اسلام خواند اهل مکه رسولی بمدینه فرستادند که شخصی در میان ما پدید آمده است اسم وی محمّد بن عبد اللّه و در کمال عقل و فطانتست و بحسب و نسب از همه در پیش و حسن خلق و خلق او بنهایت مرتبه رسیده و لیکن دعوی دینی میکند که آبای ما بر آن دین نبوده‌اند و مردمان را بر آن میخواند و ما جماعتی هستیم امی حقیت و بطلان آن بر ما مشتبه است و شما کتابها خوانده‌اید و حقیقت احوال او را دانسته‌اید ما را خبر دهید که در هیچ کتاب نام و نشان وی هست شاید که آن مرد موعود اینکه شخص باشد ایشان جواب فرستادند که ما در جمیع کتابهای خود نام نبی امی مکرر دیده‌ایم و خوانده‌ایم و پیغمبران سابق بوجود او خبر داده‌اند و اکنون وقت ظهور ویست وی را بسه مسئله تجربه کنید یکی قصه اصحاب کهف دوم حکایت ذو القرنین سوم حقیقت روح اگر اینکه هر سه را جوابدهد یا هیچکدام را جواب ندهد وی رسول خدا نیست و اگر دو را جوابدهد و یکی را ندهد رسول خداست و آنچه میگوید حق و صدقست و او است که در کتب موصوف و منعوتست چون رسول آن پیغام را باهل مکه آورد اشراف ایشان برخاستند و نزد پیغمبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم آمدند و آن سه مسئله را از او سؤال کردند آن حضرت فرمود إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثلُکُم من آدمم مانند شما تا وحی بمن نیاید علم بچیزی پیدا نمیکنم امروز بروید و فردا بیائید تا بطریق وحی آن را معلوم کنم و جواب شما بگویم و بجهت آنکه کلمه مشیت که انشاء اللّه است در عقب آن ذکر نفرموده پانزده یا دوازده و بروایتی دیگر چهل روز وحی بوی نیامد«1» آن حضرت دلتنگ شد و کفار زبان تعرض دراز کرده گفتند: إن محمّدا و دعه ربه و قلاه خدا محمّد را واگذاشت و او را دشمن گرفت
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر نمونه
و سوگند به شب در آن زمان که آرام گیرد و همه جا را در آرامش فرو برد (و اللیل اذا سجى ).
((سجى )) از ماده ((سجو)) (بر وزن سرد، و بر وزن غلو) در اصل به معنى سکون و آرامش است ، و به معنى پوشاندن و تاریک شدن نیز آمده است و لذا هنگامى که میت در کفن مى پیچند ((مسجى )) به او گفته مى شود، ولى در اینجا همان معنى اصلى را مى بخشد که سکون و آرامش است ، به همین جهت شبهائى که باد نمى وزد لیلة ساجیة (شب آرام ) مى گویند و به دریاى خالى از طوفان و امواج خروشان ((بحر ساج )) (دریاى آرام ) گفته مى شود.
در هر حال آنچه در شب مهم است همان آرامشى است که بر آن حکم فرما است ، و طبعا اعصاب و روح انسان را در آرامش فرو مى برد، و براى تلاش و کوشش فردا و فرداها آماده مى سازد، و از این نظر نعمت بسیار مهمى است که شایسته است سوگند به آن یاد شود.
میان این دو قسم و محتواى آیه شباهت و رابطه نزدیکى وجود دارد، روز همچون نزول نور وحى بر قلب پاک پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) است و شب همچون انقطاع موقت وحى که آن نیز در بعضى از مقاطع لازم است .
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیرهدایت
[2] چیزی نمی‌گذرد که روز به پایان می‌رسد، و یاخته‌های بدن آدمی تلف می‌شود، و اعصاب او گرفتار رنج و تعب، و به آسایش و خوابی نیاز پیدا میکند، پس شب با تاریکی فراگیر خود و آرامش و خاموشی آرامبخش خود فرا می‌رسد:
«وَ اللَّیل‌ِ إِذا سَجی- و به شب آرامبخش.»
گفتند: سجی یعنی آرام شد، و اذا ساج البحر یعنی هنگامی که دریا ساکن شد، و در شعر چنین آمده است:
فما ذنبنا ان جاش بحر إبن عمکم و بحرک ساج لا یواری الدّعامصا
پس گناه ما چیست که دریای پسر عموی شما متلاطم است، و دریای تو آرام است و کفچلیزها را پنهان نمی‌کند![3] و به همان گونه که بدن آدمی به خواب شبانه نیازمند است، روح او عطش دست یافتن به وحی دارد، مگر جانها و نفوس را خوشبختی و بدبختی نیست، و به همان گونه که شب دلیل بر پایان یافتن نور نیست، به همان گونه هم دیر کردن وحی از پایان یافتن آن خبر نمی‌دهد، بلکه وحی بنا بر نیاز نازل می‌شده، و از آن روی یکباره صورت نمی‌گرفته که بهتر در قلوب پیامبر و مؤمنان جایگزین شود، وخداوند متعال گفته است: وَ قال‌َ الَّذِین‌َ کَفَرُوا لَو لا نُزِّل‌َ عَلَیه‌ِ القُرآن‌ُ جُملَةً واحِدَةً کَذلِک‌َ لِنُثَبِّت‌َ بِه‌ِ فُؤادَک‌َ وَ رَتَّلناه‌ُ تَرتِیلًا.«2»
بدین گونه رسیدن وحی به رسول اللّه- صلی اللّه علیه و آله- مدتی به تأخیر افتاد، تا مردمان بدانند که قرآن شعری سروده او نیست، و نیز رونویسی از کتابهای پیشینیان هم نیست، و پیامبر آن را از خود ابداع نکرده، بلکه وحیی است که از جانب خدا، هر وقت و به هر صورت که او بخواهد، نازل می‌شود، و تأخیر برای آن بوده است که اراجیف قریش پراکنده و انباشته شود، به همان گونه که ریسمانهای جادوگران فرعون روی هم انباشته شد و مردمان چنان پنداشتند که سحری عظیم صورت خواهد گرفت، و در اینکه هنگام خدا به موسی- علیه السلام- فرمان داد تا عصایش را بیفکند تا همه آنچه را که جادوگران فرو ریخته‌اند یکباره ببلعد. اینکه گونه عمل کردن بهتر و اثر آن بیشتر بود، و به همین گونه هنگامی که وحی تأخیر کرده به کوه‌های مکه به همان صورت رسید که روز روشن پس از شب تاریک فرا می‌رسد، تاریکی شایعات را از پیرامون خانه خدا از میان برد، و شکهایی را که به دلهای ضعفای مسلمانان راه یافته بود زدود، و روز رسالت با نشاط و حرکت آغاز شد.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» محمد حسینی همدانی
وَ اللَّیل‌ِ إِذا سَجی:
و نیز سوگند یاد نموده به تیره‌گی و ظلمت شب که جو و فضا را فرا میگیرد که پس از اندک زمانی اشعه خورشید فضا و موجودات را فراگرفته چگونه روشنائی ناگهان بظلمت و تیره‌گی درآید و هوا و فضاء و موجودات را تیره‌گی فرا گرفته و همه را به خمودی و خاموشی درآورده است.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
● نيره تقي زاده فايند -
مجمع البیان
و سوگند به شب آنگاه که تاریکى آن سایهگستر گردد و آرامش و سکوت همه جا را فراگیرد.
از دیدگاه پارهاى از مفسران واژه «ضحى» به معنى ساعت اوّل روز آمده است.
و از دیدگاه پارهاى دیگر به معنى آغاز روز و آنگاهى است که خورشید بالا آمده و نور آن همه جارا فراگرفته و هنگامه اعتدال روز در گرما وسرما در تابستان و زمستان است.
«جبایى» مىگوید: منظور این است که سوگند به پروردگار چاشتگاه و پروردگار شب، آنگاه که تاریکى شب همه جارا فراگیرد.
در تفسیر آیه مورد بحث «عطاء» و «ضحاک» مىگویند: منظور این است که: سوگند به شب، آنگاه که تاریکى آن همه جا را فراگیرد.
و به باور «حسن» سوگند به شب، آنگاه که تاریکى آن روى آورد.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.