( هو یحیی و یمیت و الیه ترجعون ):( اوست که زنده می کند و می میراندو بسوی او بازگردانده می شوید)، در این آیه بر مالکیت خداوند نسبت به نوع انسان استدلال شده است و می فرماید، تمامی امور شما انسانها، از مرگ و زندگی و معادتان همه بسوی خدای تعالی و مربوط و متوجه اوست ، و اوست که خالق ورازق ومدبر امر شماست و در نهایت هم بازگشتتان به سوی اوست ، پس چگونه تصور می شود که ملک خدای تعالی نباشید؟ [ نظرات / امتیازها ]

هُوَ یُحْیى وَیُمیتُ وَاِلَیْهِ تُرْجَعُونَ.

خداست که مردم را پس از اینکه به صورت مردگانى بودند، زنده مى سازد و اوست که پس از زندگى آنان را مى میراند و در روز رستاخیز نیز همه به سوى او باز مى گردند و او پاداش و کیفر عملکرد آنان را مى دهد.

نظم و پیوند آیات

در آیات پیش سخن از شرک گرایان و این پرسش آنان بود که: روز رستاخیز وعذاب سهمگین آن کى خواهد آمد؟ (66) و به شتاب آمدن آن را مى خواستند و آیه شریفه و یستنبؤنک...(67) از پى آن وعطف به آن مى باشد و مى پرسند که آیا آنچه مى گویى حق است و سرانجام خواهد آمد؟

و نیز پیوند آیه أَلا انّ للّه ما فى السّموات...(68) به آیات پیش، بسان پیوند اثبات به نفى است و مفهوم آیه شریفه این است که: انسان بیداد پیشه چیزى ندارد تا آن را در برابر نجات و رهایى خویش از عذاب بدهد، بلکه هرچه هست از آن خداست.

و نیز پیوند جمله ألا انّ وعداللَّه حق... به آیات پیش این گونه است که: در آیات پیش سخن از آفرینش آسمانها و زمین و هدفدارى آفرینش بود و از پى آن این واقعیت ترسیم مى گردد که چنین آفریدگار و گرداننده اى آنچه وعده دهد براساس حق و عدل خواهد بود و او بر تر و بالا تر از این است که کارى بیهوده و بى هدف انجام دهد و یا در وعده اش تخلف ورزد. [ نظرات / امتیازها ]

ثم أتبع ذلک الاعلام بأن له الملک کله ، وأنه المثیب المعاقب ، وما وعده من الثواب والعقاب فهو حق . وهو القادر علی الاحیاء والاماتة ، لایقدر علیهما غیره ، وإلی حسابه وجزائه المرجع ، لیعلم أن الامر کذلک ، فیخاف ویرجی ، ولا یغتر به المغترون . [ نظرات / امتیازها ]

هُوَ یُحیِی وَ یُمِیتُ :ذات خالق عالم و عالمیان، ذاتى است که به قدرت کامله زنده مى گرداند مرده را و مى میراند زنده را، یعنى زنده فرمود خلق را بعد ازآن که مرده بودند، و مى میراند ایشان را بعد ازآن که زنده اند وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ : و بسوى جزاى الهى برمى گردید در روز قیامت، و عاقبت شما بدان جاست، و کسى را در آن روز حکمى نیست الّا ذات احدیّت احکم الحاکمین

برهان آیۀ شریفه برهانى است بر اثبات مبدأ و معاد، زیرا این مطلب حسّى است که موجودات، زمانى در دائرۀ وجود نبودند، و محقق باشد که شیء به خودى خود موجود نگردد، زیرا ترجیح بلا مرجح لازم، و آن باطل؛ و نمى تواند خودش معطى وجود شود، زیرا فاقد شىء معطى شىء نشود

ذات نایافته از هستى بخش کى تواند که شود هستى بخش پس ایجاد اشیاء، برهان محکمى است بر وجود ذات احدیّت محیى، که به قدرت کامله آنها را از کتم عدم به عرصۀ شهود آورد، و اعطاء حیات و بقاء به آنها مرحمت فرمود، و بعد از اثبات مبدأ، به تلازم عقلیه، حکم شود بر ثبوت معاد؛ زیرا مرحلۀ اولى که انسان هیچ وجودى نداشت، خلاّق عالم و مصور بنى آدم، اعطاء وجود، و او را به جلوۀ ظهور در عرصه عالم امکان درآورد البته در مرحلۀ ثانیه که وجودش باقى و تبدل صورى پیدا نموده، قدرت مطلقۀ الهیه احاطه خواهد داشت بر اعطاء صورت اولیه به انسان و حشر در قیامت و جزاى اعمال، و هیچ استبعادى عقلا نخواهد بود بنابراین مبدأ آیۀ مبارکه، دلیل بر منتهاى آن باشد، چنانچه ثبوت مبدأ، برهان معاد باشد

نکات ادبیه «الا» کلمه اى است که عرب به آن استفتاح کلام، و معنى آن تنبیه و اصل آن «لا» باشد، همزۀ استفهام داخل براى تقریر و تأکید؛ و بعد او «انّ » مکسوره آید تا ما بعدش مبتداء؛ و اظهار اسم جلاله براى تفخیم شأن؛ وعد و اشعار به علت حکم است یا به معنى موعود یعنى آنچه وعده داده شده، یا به معنى مصدرى یعنى وعده دادن الهى به مذکورات ثابت و حق است؛ و تصدیر جملتین به حرف تنبیه، براى مسجل نمودن تحقق مضمون مقررۀ آیات سابقه [ نظرات / امتیازها ]

هُوَ یُحیِی وَ یُمِیتُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ آیه شاید اشاره به این باشد که اگر اینها بعلم الیقین مى دانستند و متذکر بودند که خدا آن کسى است که زنده مى کند و مى میراند یعنى جان مى دهد و جان مى گیرد و بازگشت آنها بسوى او است اگر چنین دانشى داشتند مى دانستند که وعده خدا حق است و هرکسى را به پاداش عملش مى رساند(ان خیرا فخیرا و ان شرا فشرا)و علامت چنین دانشى تسلیم گردیدن باوامر و نواهى است چگونه ممکن است کسى که داراى ایمان کامل گردید مرتکب معاصى گردد و هیچ باک از مخالفت فرمان حق تعالى نداشته باشد یا اهانت باوامر مولى نماید و به وظیفه خود عمل ننماید هرگز ممکن نیست [ نظرات / امتیازها ]

پیام ها:
1 دانستن کافى نیست، تذکّر و توجّه به دانسته ها و باورها مهمّ است «أَلاٰ»

2 چون مالک همه ى هستى خداست، کفّار از خود چیزى ندارند که براى نجات خویش فدیه بدهند (با توجّه به آیه قبل) 3 مالکیّت او بر هستى، نشانه ى توانمندى او بر تحقّق وعده هاست لِلّٰهِ مٰا فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ إِنَّ وَعْدَ اَللّٰهِ حَقٌّ

4 همان کسى که هستى از اوست، مى تواند زنده کند و بمیراند لِلّٰهِ مٰا فِی اَلسَّمٰاوٰاتِ یُحیِی وَ یُمِیتُ

5 حیات و مرگ و سرانجام کار همه به دست خدا و به سوى اوست «یُحیِی وَ یُمِیتُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ » [ نظرات / امتیازها ]

هُوَ یُحیِی وَ یُمِیتُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ او کسى را که مى داند و عمل نمى کند بیشتر و سخت تر از کسى که در جستجوى شناخت به منظور عمل کردن برطبق آن کوتاهى کرده است، عذاب مى کند، کسى که به دنبال آگاهى و شناخت نرفته، بدون تردید مسئول است، لکن مسئولیت کسى که برطبق آگاهى خود عمل نکرده، به مراتب بیشتر است مثلا تلاش براى اداى دین واجب است و کسى که تلاش نکند گناهکار است، لکن گناه کسى که ثروت دارد، امّا براى اداى دین نمى کوشد، بسیار بیشتر و سنگین تر است [ نظرات / امتیازها ]

کفّار بر سبیل استهزاء یا استفهام حقیقى سؤال مى نمودند از پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم که آیا وعدۀ عذاب و دعاوى تو از قبیل نبوّت خود و امامت على علیه السّلام و غیره حقّ است یا باطل لذا آن حضرت مأمور شد قسم یاد کند بذات احدیّت که حق است و ضمنا اشاره فرماید که تدبیر شما در برابر تقدیر الهى تأثیر ندارد و نمى توانید جلوگیرى از ارادۀ حق و وقوع مراد او نمائید چون عجز در ساحت ربوبى راه ندارد هروقت بخواهد عذاب را بر شما نازل و حق را بمن له الحقّ و اصل خواهد فرمود چنانچه در کافى از امام صادق علیه السّلام و در مجالس و عیاشى ره از امام باقر علیه السّلام نقل نموده که سؤال از امامت على علیه السّلام شده بود که پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم قسم به حق بودن آن یاد فرمود و اگر از براى هرکس که ظلم نموده دربارۀ خود بشرک و کفر یا دربارۀ آل محمد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم به انکار حقّ ایشان تمام خزائن و اموال و زخارف دنیا باشد فدیه خواهد داد براى دفع عذاب از هول و وحشت آن و قبول نخواهد شد در قیامت یا در وقت رجعت چنانچه قمّى ره فرموده در تفسیر ظلمت یعنى آل محمد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم و در تفسیر لافتدت یعنى در رحمت و در آن وقت از شدّت خوف و هراس به طورى مبهوت و متحیّر مى شوند که قادر بر اظهار ندامت و پشیمانى هم نیستند و در مجمع و قمّى و عیاشى از امام صادق علیه السّلام نقل نموده که جهت اخفاء آنها ندامت خودشان را کراهت از شماتت دشمنان است و در آن روز بین ظالمان و مظلومان به عدالت حکم شود و حاکم خداوند است که به کسى ظلم نمى کند خواه ظالم باشد خواه مظلوم چون هرچه در آسمانها و زمین است مملوک او است پس احتیاج ندارد که ظلم کند و خلف وعده فرماید ولى بیشتر مردم بمعارف حقّه جاهل و از براهین عقلیّه غافلند و نمى دانند که فعل قبیح از مصدر حسن و خیر صادر نمى شود و اختیار احیاء و اماته با او است کسى نمى تواند از مملکت او خارج و از تحت قدرت او بیرون رود و همه باید در یک روز به اصل خود و حکم او و حساب و ثواب و عقابش رجوع نمایند [ نظرات / امتیازها ]