... در این کلام ترتیبی بلیغ است چه اول سؤال کردند از فراغ صبر در قلوب ایشان که ملاک امر است و معظم آن و بعد از آن طلب ثبات قدم نمودند در مداحض حرب که مسبب است از آن، و آنکه نصرت طلبیدند بر دشمنان که مرتب است بر صبر و ثبات در میدان.

افراغ که به معنای پر و لبریز نمودن ظرف از آن است، استعاره از پر کردن ظرف باطن از صبر آمده. آنها که با آزمایش اراده و ایمان قلبی و فکری ظرف روحیه شان برای فرا گرفتن هرچه بیشتر صبر آماده شده بود، برای پر شدن خلاء های درونی خود، از مبدأ فیض افراغ صبر خواستند تا پایدار و پیروز شوند: وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرینَ و همین شرط دعا و استجابت آنست.

در اینجا همراهان طالوت به هنگام دعا میگویند: خداوند ÷یمانه صبر و استقامت را به روی ما بریز، از این جمله استفاده میشود که آنها آخرین درجه صبر و استقامت را از خدا میخواستند همانند پیمانه ای که تمام آب آن را به روی کسی بپاشند و پیمانه خالی شود.
و ثبت اقدامنا یعنی قدمهای ما را ثابت بدار تا زود از جای کنده نشود و هرگز فرا نکنیم. در حقیقت دعای نخست جنبه باطنی و درونی داشت، و این دعا جنبه ظاهری و برونی. مسلما ثبات قدم از نتایج روح استقامت و صبر است.

... در معنای کلمه یظنون سه قول است:
1- یقین دارند ( از اسدی)
2-حدیث نفس میکنند و با خود میگویند و حدیث نفس گاهی با شک و گاهی با یقین است ولی بیشتر مورد استعمال ماده "ظن" در موارد شک است.
3-گمان دارند که در این جنگ، خدا را ملاقات میکنند یعنی کشته میشوند.

... این گروه گزیده و اندک سپاهیان طالوت، مراحلی را گذراندند که در هر مرحله ای دارای نیروی متناسب با آن بودند:
مرحله آزمایش به نهر را با نیروی خلقی و ارادی - مبتلیکم بنهر
مرحله همقدمی با فرمانده و عبور را با نیروی ایمان قلبی - فلما جاوز هو و الذین آمنو معه
مرحله پایداری در برابر دشمن را با نیروی تفکر ایمانی - قال الذین یظنون
آن گروهی که دارای صبر در همه مراتب و دیگر شرایط معنوی و مادی و فرماندهی بصیر و توانا باشند، در مسیر اذن خدایند و خدا با آنها میباشد: باذن الله و الله مع الصابرین.

... پس قشون، طالوت را اطاعت نکردند. از آب آن نهر بیشتر از یک جرعه نوشیدند مگر جماعت قلیلی (تعدادشان 313 نفر بود که به یک جرعه آب قناعت کرده و سیراب شدند. دیگران دهان و صورتشان سیاه شده تشنگی ایشان بیشتر شد. طالوت با 313 نفر به جنگ رفته مابقی کنار نهر ماندند) ...