1 -معجزه بى نظیر ! این خانه را صاحبى است!
جالب اینکه قرآن مجید این داستان مفصل و طولانى را در چند جمله کوتاه و کوبنده ، در نهایت فصاحت و بلاغت ، آورده است ، و در واقع روى نقطههائى انگشت گذارده که به اهداف قرآن ، یعنى بیدار ساختن گردنکشان مغرور و نشان دادن ضعف انسان در برابر قدرت عظیم خداوند کمک مىکند.
این ماجرا نشان مىدهد که معجزات و خوارق عادات - بر خلاف آنچه بعضى پنداشتهاند - لزومى ندارد که بر دست پیامبر و امامظاهر شود ، بلکه در هر شرائطى که خدا بخواهد و لازم بداند انجام مىگیرد ، هدف آن است که مردم به عظمت خداوند و حقانیت آئین او آشنا شوند.
این مجازات عجیب و اعجازآمیز ، با مجازات اقوام گردنکش دیگر یک فرق روشن دارد ، زیرا مجازاتى همچون طوفان نوح ، زلزله و سنگباران قوم
تفسیر نمونه ج : 27ص :339
لوط ، تندباد قوم عاد ، و صاعقه قوم ثمود ، یک سلسله حوادث طبیعى بودند که فقط وقوع آنها در آن شرائط خاص معجزه بود.
ولى داستان نابودى لشگر ابرهه به وسیله سنگریزههائى که از منقار و پاهاى آن پرندگان کوچک فرو مىافتاد چیزى نیست که شبیه حوادث طبیعى باشد .
برخاستن آن پرندگان کوچک ، و آمدن به سوى آن لشکر مخصوص ، و همراه آوردن سنگریزهها و نشانهگیرى خاص آنها و متلاشى شدن بدنهاى افراد یک لشگر عظیم با آن سنگهاى کوچک همه امورى هستند خارق عادت ، ولى مىدانیم اینها در برابر قدرت خداوند بسیار ناچیز است.
خداوندى که در درون همین سنگریزهها قدرت اتمى آفریده که اگر آزاد شود انفجار عظیمى تولید مىکند ، براى او آسان است که در آنها خاصیتى بیافریند که اندام لشگر ابرهه را همانند عصف ماکول ( کاه درهم کوبیده و خورده شده ) قرار دهد.
هیچ نیازى نیست که مانند بعضى از مفسران مصرى براى توجیه این حادثه بگوئیم که سنگها حامل میکربهاى وبا ، یا حصبه و آبله بودهاند.
و اگر در بعضى از روایات آمده که از بدنهاى مصدومین مانند مبتلایان به آبله خون و چرک مىآمد دلیل بر این نیست که آنها حتما به آبله مبتلا شده بودند.
همچنین نیازى به آن نیست که بگوئیم این سنگریزهها اتمهاى فشردهاى بودند که خلاء موجود در میان آنها را از میان رفته ، و فوق العاده سنگین بودند که ، بطورى که به هر کجا فرود مىآمدند سوراخ مىکردند.
تفسیر نمونه ج : 27ص :340
اینها همه توجیهاتى است که براى طبیعى جلوه دادن این حادثه ذکر شده ، و ما نیازى به اینها نمىبینیم ، همین اندازه مىدانیم که این سنگها داراى چنان خاصیت عجیبى بود که بدنها را متلاشى مىکرد ، بیش از این اطلاعى از آن در دست نیست ، و به هر حال در برابر قدرت خداوند هیچ کارى مشکل نمىباشد.
2 -سختترین مجازات با کمترین وسیله!
قابل توجه اینکه خداوند قدرت خود را در برابر مستکبران و گردنکشان در این ماجرا به عالیترین وجهى نشان داده است ، شاید مجازاتى سختتر از مجازات لشکر ابرهه در دنیا پیدا نشود که جمعى چنان درهم کوبیده شوند که به صورت کاه خرد شده و خورده شده ( عصف ماکول ) درآیند .
براى نابودى جمعیتى با آنهمه قدرت و شوکت از سنگریزههائى سست ، و از پرندهاى ضعیف و کوچکى همانند پرستو استفاده شود ، این هشدارى است به همه گردنکشان و مستکبران جهان ، تا بدانند در برابر قدرت او تا چه حد ناتوانند ؟ ! حتى گاه مىشود خداوند این ماموریتهاى بزرگ را به دست موجودات کوچکترى مىسپرد ، مثلا میکربى را که هرگز با چشم دیده نمىشود ماموریت مىدهد در یک مدت کوتاه به سرعت توالد و تناسل کند ، و اقوام نیرومندى را به یک بیمارى خطرناک مسرى مانند وبا و طاعون مبتلا سازد و در مدتى کوتاه همه را مانند برگ خزان بر زمین ریزد .
سد عظیم مارب در یمن - چنانکه در تفسیر سوره سبا گفتیم - وسیله
تفسیر نمونه ج : 27ص :341
پیدایش عمران و آبادى فراوان و تمدن عظیم و نیرومندى شد ، و به دنبال آن طغیان این قوم فزون گشت ، ولى فرمان نابودى آن به طورى که در بعضى از روایات آمده است به یک یا چند موش صحرائى سپرده شد ! تا در آن سد عظیم نفوذ کنند و سوراخى در آن به وجود آوردند.
بر اثر نفوذ آب تدریجا این سوراخ بزرگ و بزرگتر شد ، سرانجام سد عظیم درهم شکست ، و آبى که پشت آن متراکم بود تمام آن آبادیها و خانهها و کاخها را ویران ساخت ، و آن جمعیت عظیم نابود یا در مناطق دیگر پراکنده و سرگردان شدند ، و این است قدرت نمائى خداوند بزرگ .
3 -اهداف داستان فیل
از سوره آینده ( سوره لایلاف ) به خوبى استفاده مىشود که یکى از اهداف سوره فیل یادآورى خاطره بزرگ نعمتهاى عظیم خداوند به قریش است تا به آنها نشان دهد که اگر لطف پروردگار نبود نه آثارى از این کانون مقدس یعنى مکه و کعبه وجود داشت ، و نه از قریش ، شاید از مرکب کبر و غرور فرود آیند ، و به دعوت پیغمبر اکرم (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) گردن نهند .
از سوى دیگر این ماجرا که مقارن میلاد مسعود پیغمبر اکرم (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) واقع شد در حقیقت زمینهساز آن ظهور بزرگ بود ، و پیامآور عظمت این قیام ، و این همان چیزى است که مفسران از آن تعبیر به ارهاص کردهاند.
و از سوى سوم تهدیدى است که به همه گردنکشان جهان اعم از قریش
تفسیر نمونه ج : 27ص :342
و غیر آنها که بدانند هرگز نمىتوانند در برابر قدرت پروردگار بایستند ، چه بهتر که پندار خام را از سر بدر کنند و سر بر فرمان او نهند و تسلیم حق و عدالت گردند.
و از سوى چهارم اهمیت این خانه بزرگ را نشان مىدهد که وقتى دشمنان کعبه توطئه نابودى آن را در سر مىپروراندند ، و مىخواستند مرکزیت این سرزمین ابراهیمى را به جاى دیگر منتقل کنند خداوند چنان گوشمالى به آنها داد که براى همگان مایه عبرت شد و بر اهمیت این کانون مقدس افزود .
و از سوى پنجم خداوندى که دعاى ابراهیم خلیل را در باره امنیت این سرزمین مقدس اجابت فرمود و آن را تضمین نمود ، در این ماجرا نشان داد که مشیتش بر این قرار گرفته که این کانون توحید و عبادت همیشه مرکز أمنى باشد.
4 -یک رویداد مسلم تاریخى
جالب توجه اینکه ماجراى اصحاب فیل چنان در میان عرب مسلم بود که سرآغاز تاریخى براى آنها شد ، و همانگونه که گفتیم قرآن مجید با تعبیر زیباى ا لم تر ( آیا ندیدى ؟ ) آن هم خطاب به پیغمبر اکرم (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) که در آن زمان نبود و ندید از آن یاد مىکند که نشانه دیگرى بر مسلم بودن این ماجرا است .
از اینها گذشته هنگامى که پیغمبر اکرم (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) این آیات را براى مشرکان مکه خواند احدى آن را انکار نکرد ، هر گاه مطلب مشکوکى بود لا اقل گروهى اعتراض مىکردند ، و اعتراض آنها مانند سایر اعتراضهایشان در تاریخ ثبت مىشد ، به خصوص اینکه قرآن با جمله ا لم تر مطلب را ادا کرده .
[ نظرات / امتیازها ]
خدای متعالی اصحاب فیل را نابود میکند ولی در کنار این نابودی آنها را تحقیر هم میکند. یکبار هست که بگوییم تو فیل به میدان آوردهای؟ من هم مثلاً دایناسور میآورم! شما اصحاب فیل را برای نابودی خانه خدا میآوری؟ من هم دایناسوری را برای نابودی شما میآورم که فیلهای شما را له کنند! و اگر شما تیر و شمشیر به میدان میآوری، من هم شهاب سنگهای بزرگ آسمانی میآورم! نه! اینجا خدا فرموده شما فیل میآوری؟ من هم پرندگان کوچک با سنگ ریزه کوچک میآورم! تا به تو بگویم که چیزی نیستی! و عددی نیستی! و به این قدرت خود دل خوش ندار، نتیجهای نمیگیری. طرف منم. «ربک». با این نمیشود طرف شد.
مثلا ما میگوییم که آمریکا بمب اتم دارد و کلاهک هستهای دارد و هواپیماهای پیشرفته غیر قابل نفوذ دارد و با او نمیشود طرف شد! ولی خدا همین هواپیمای پیشرفته او را با بیارزشترین چیز در عالم نابود کرد، نمونهاش در طبس. که این همه کید را برای اینکه بتوانند انقلاب را نابود کنند! چگونه خدا با یک طوفان شن نابود میکند؟ و خلاصه به ابرقدرت بودن نیست.
این به مخاطب سوره چه کمکی میکند؟ به پیامبر این کمک را میکند که به این که دست خالی هستی و جبهه مقابل ابرقدرت هست، نگاه نکن. سوره به پیامبر که جایگاهش به عنوان رهبر جامعه اسلامی روشن است، دلداری میدهد و آنچه که از ایشان به پیروان دیگر تسری میکند روشن هست و آن که به رهبران دیگر در جوامع اسلامی که در جبهه حق دارند رهبری میکنند، تسری میکند، روشن هست.
این سوره برای تقویت جبهه حق است از رهبر و پیرو و تمام کسانی که جبهه حق در طول تاریخ دارد، در مقابل جبهه باطل و اینکه جبهه باطل هر چه قدر هم ابر قدرت باشد، اگر خدا بخواهد نابود کند کاری نمیتواند بکند.
[ نظرات / امتیازها ]
1 - معجزه بى نظیر! این خانه را صاحبى است !
جالب اینکه قرآن مجید این داستان مفصل و طولانى را در چند جمله کوتاه و کوبنده ، در نهایت فصاحت و بلاغت ، آورده است ، و در واقع روى نقطه هائى انگشت گذارده که به اهداف قرآن ، یعنى بیدار ساختن گردنکشان مغرور و نشان دادن ضعف انسان در برابر قدرت عظیم خداوند کمک مى کن
2 - سختترین مجازات با کمترین وسیله !
قابل توجه اینکه خداوند قدرت خود را در برابر مستکبران و گردنکشان در این ماجرا به عالیترین وجهى نشان داده است ، شاید مجازاتى سختتر از مجازات لشکر ابرهه در دنیا پیدا نشود که جمعى چنان درهم کوبیده شوند که به صورت کاه خرد شده و خورده شده (عصف ماکول ) درآیند
3 - یک رویداد مسلم تاریخى
جالب توجه اینکه ماجراى اصحاب فیل چنان در میان عرب مسلم بود که سرآغاز تاریخى براى آنها شد، و همانگونه که گفتیم قرآن مجید با تعبیر زیباى ((الم تر)) (آیا ندیدى ؟) آن هم خطاب به پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) که در آن زمان نبود و ندید از آن یاد مى کند که نشانه دیگرى بر مسلم بودن این ماجرا است .
4 - اهداف داستان فیل
یکى از اهداف سوره فیل یادآورى خاطره بزرگ نعمتهاى عظیم خداوند به قریش است تا به آنها نشان دهد که اگر لطف پروردگار نبود نه آثارى از این کانون مقدس یعنى مکه و کعبه وجود داشت ، و نه از قریش ، شاید از مرکب کبر و غرور فرود آیند، و به دعوت پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) گردن نهند.
[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]توضیح : یاد آوری داستان اصحاب فیل سوراران وانحدام ونابودی انان بوسیله معجزه الهی
[ بستن توضیحات ] [ نظرات / امتیازها ]