لَوْ أَنْزَلْنَا هَٰذَا الْقُرْآنَ عَلَىٰ جَبَلٍ لَرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُتَصَدِّعًا مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ ۚ وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ
پروردگار در این آیه خبر می دهد از عظمت قرآن و بر سبیل(صراط) مثلاً می‌فرماید اگر ما این قرآن را  برکوهی نازل کرده بودیم و آن کوه از چیزهائی بود که می شنید و تعقل و اندیشه می نمود مشاهده می کردی ای محمد( صلی الله علیه و آله و سلم) که  کوه خاشع (فروتن) و ذلیل شده و از ترس خدا متلاشی و شکافته می شد ولی کفار قسی القلب دل هایشان به مواعظ (پند ها)قرآن نرم نخواهد شد و این مثل ها را در قرآن می زنیم برای مردم تا فکر و اندیشه کنند و پند و عبرت بگیرند پس از آن خبر می دهد به عظمت و ربوبیت خود

(إِنَّ الَّذِینَ یُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ کُبِتُوا کَمَا کُبِتَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ وَقَدْ أَنْزَلْنَا آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ ۚ وَلِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ مُهِینٌ یَوْمَ یَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِیعًا فَیُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا ۚ أَحْصَاهُ اللَّهُ وَنَسُوهُ ۚ وَاللَّهُ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ):
کسانی که باخدا و رسولش مخالفت می‌کنند مانند کافران پیشین به رو در آتش دوزخ می‌افتند و ما آیات روشن خود را فرستادیم و از برای کفار عذاب ذلت و خواری مهیا شده ای رسول ما یاد کن آن روزی را که خدای تعالی تمام خلایق را برای حساب زنده گرداند و خبر دهد ایشان رابه آن چه عمل کرده‌اند یعنی اعمال شان را در مقابل آن ها آورند تا خجل و شرمنده شوند و این شرمندگی نوعی از عقوبت (شکنجه،تنبیه) و عذاب می باشد چنان که یکی از ما به دیگری می گوید تو را آگاه کنم از آنچه کرده ای تمام آن اعمال و معاصی را که به جا آورده‌اند خداوند ضبط فرموده و آن ها فراموش کرده اند پروردگارایشان را آگاه سازد که او بر همه چیز دانا و گواهست.

إِنَّ الْمُصَّدِّقینَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً یُضاعَفُ لَهُمْ وَ لَهُمْ أَجْرٌ کَریمٌ
در کافی ذیل آیه فوق از حضرت صادق (علیه السلام) روایت کرده فرمود: خداوند واجب نموده در اموال اغنیاء فرضیه ای را که ستایش نمی شوند در اثر اداء آن و آن فرضیه زکات است به واسطه زکات خود خون آن ها محفوظ است و به سبب اداء زکات مسلمان نامیده می شوند. و حقوق دیگری برای ایشان واجب فرموده و آیه فوق را تلاوت فرمودند و حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) فرمود آیه نازل شده در حق کسانیست که صله امام به جا می آورند.

(وَذَرْنِی وَالْمُکَذِّبِینَ أُولِی النَّعْمَةِ وَمَهِّلْهُمْ قَلِیلًا إِنَّ لَدَیْنَا أَنْکَالًا وَجَحِیمًا وَطَعَامًا ذَا غُصَّةٍ وَعَذَابًا أَلِیمًا یَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَکَانَتِ الْجِبَالُ کَثِیبًا مَهِیلًا ):
ای رسول به من رها کن این کافران را که تو را تکذیب می کنند چون صاحب مالند آن ها مغرور به نعمت و مال خود شدند مهلت ده ایشان را اندکی از روزگار که آن ها به زودی به شمشیر تو کشته شوند و به آتش من سوخته گردند و این آیه برای تهدید و وعید کفار و منافقین است

توضیح : درکافی ذیل ( دنباله) آیه فوق از حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) روایت کرد فرمود معنای آیه آنست: ای محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) صبر کن بر آن چه درباره شما می گویند و رها کن کفار را و وا گذر مرا با کسانی که تکذیب می‌کنند امیرالمومنین وصی تو را- محمد بن فضل می گوید ‏ سوال نمودم از آن حضرت این معنی تنزیل(نازل شدن) آیه است؟ فرمود بلی و این حدیث را ابن شهر آشوب نیز روایت کرده پس از آن تهدید دیگری می کند و می فرماید نزد ما غل(قلاده) و زنجیر، عذاب و آتش دوزخ برای کیفر(مجازات) کافران آماده است
و غل زنجیر دوزخیان برای آن نیست تا ایشان
نگریزند بلکه عادت اهل زندان است و نوعی دیگر از عذاب باشد و طعامی باشد از برای دوزخیان که از فرط (فراوانی) غصه و اندوه گلو گیر آن ها می شود و عذاب دردناک برای ایشان آماده است
یک روز امیرالمومنین دندانش درد گرفت و از آن متالم (دردمند)شد گفت پروردگارا شما که درباره استخوان این همه درد و رنج می‌توانی بیا فرینی پس ما را آیه إِنَّ لَدَیْنَا أَنْکَالًا وَجَحِیمًاچه احتیاج است آن روز که زمین و کوه هابه لرزه درآید و کوه ها مانند تل ریگی شود و چون موج روان گردد

(أَأَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَاتٍ ۚ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَتَابَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ فَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ وَاللَّهُ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ):
آیا ترسیدید از آن که پیش از راز گفتن با رسول خدا صدقه دهید فقیر شوید؟ حال آن که صدقه ندادید خدا هم شما را بخشید اینک نماز به پا دارید و زکات بدهید و خدا و رسولش را اطاعت کنید پروردگار به هرچه عمل کنید آگاه هست.-
عمر گفت امیرالمومنین (علیه السلام )دارای سه چیز بود که کسی دیگر آن ها را دارا نبود و اگر من یکی از آن ها را داشتم بهتر بود برایم از داشتن شتران سرخ موی اول همسری با حضرت فاطمه، تمام صحابه حضرت فاطمه(علیه السلام)را از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خواستگاری کردند آن حضرت همه را رد کرد به جز امیرالمومنین (علیه السلام) دوم در روز خیبر رسول خدا فرمود فردا پرچم را به دست کسی خواهم داد که خدا و رسولش او را دوست دارند و او نیز خدا و رسولش را دوست می دارد حمله می کند بر دشمنان و هرگز فرار نخواهد کرد، پرچم را به دست امیرالمومنین (علیه السلام )داد سوم آیه نجوا است که فرمود آمد و منسوخ(باطل،لغو) شد و کسی به جز امیرالمومنین (علیه السلام) به آن عمل ننمود و خود آن حضرت در مقام احتجاج(دلیل،برهان) بر مهاجر و انصار نسبت به غصب(به دست آوردن) خلافت و فدک آیه فوق را یکی از مناقب(فضایل،محاسن) خود به شمار آورده.-

توضیح : عبدالله هارون خراسانی گفت از حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) سوال کردم چرا صدقه بر آل محمد( صلی الله علیه و آله و سلم) حرام است فرمود از مطلب بزرگی پرسش نمودی بدان که چون ما خویشتن را به دادن صدقه پاکیزه کرده‌ایم خدای تعالی نخواست که به گرفتن صدقه ما را مدنس(آلوده،ناپاک) کند آن گاه فرمود میدانی این موضوع در کجای قرآن است؟ عرض کردم در آیه
و یطعمون الطعام می‌باشد فرمود این آیه نیست آیهء نجوا است ک یک روز بیش نبود روز دیگر آیه رخصت نازل شد که خداوند در آن آیه می فرماید ذالک خیر لکم و اطهر، صدقه دادن برای شما بهتر و پاکیزه تر است زیرا مصلحتی به آن تعلق دارد آن گاه عذر خواست برای کسانی که ندارند تا بدانند خدا تکلیف مالایطاق نکند

(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نَاجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَةً ۚ ذَٰلِکَ خَیْرٌ لَکُمْ وَأَطْهَرُ ۚ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ):
سبب نزول آیه آن بود که چون مردم بسیار حضور رسول خدا می رسیدند و سوالات بی شمار می کردند و خاطر پیغمبر اکرم را افسرده و رنجور می نمودند و اغنیا و توانگران حضورش بسیار توقف می کردند و سوالات بسیار می نمودند و مانع از حضور فقراء در محضرش بودند آن حضرت هم شرم و کراهت(بیزاری،تنفر) داشت از آن که چیزی به آن ها بگوید و برگرداند ایشان را

توضیح : خدای تعالی آیه مزبور (نام برده )را فرستاد و ادب آموخت آن ها را و فرمود چون خواهید بارسول من حدیث کنید و مسئله پرسید و سّر گوئید پیش از آن صدقه بدهید، تمام مردم به جز امیرالمومنین (علیه السلام) از سوال و گفت و گو کردند با پیغمبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) باز ایستادند توانگران بخل(مال پرستی) کردند از صدقه دادن و فقراء چیزی نداشتند که صدقه بدهند و به ادعای عامه و خاصه امیرالمومنین دینار داشت فروخت به ده درهم و ده مرتبه صدقه داد و با رسول خدا نجوا (صحبت،گفت و گو)کرد و بر اسرار علوم واقف(آگاه) شد و دیگران پیغمبر را رها کرده و رفتند و آن زحمت به خلوت(پنهانی،تنهایی) مبدل(تبدیل ،تغییریافته) شد و به سبب وجود مقدس امیرالمومنین(علیه السلام) خدای تعالی این حکم را از امت برداشت و به آیه ذیل منسوخ (باطل ،لغو کردند)فرمود.

آن گاه نوح گفت پروردگارا من و پدر و مادرم  و هر کس داخل خانه من می شود با ایمان و مردان و زنان و مومنین و مومنات را ببخش و بیامرز و ستمکاران را جز بر هلاک و عذاب شان میفزای

اگر از آن ها باقی بگذاری بندگانت را گمراه کنند و جز بدکاری و کافرفرزندی نیفزایند

نوح گفت پروردگارا تو در روی زمین هیچ کس از این کافرین را باقی مگذار

رَبِّ اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَیْتِیَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِینَ إِلَّا تَبَارًا:
پس از آن نوح برای خود و پدر و مادر و مومنین دعای خیر نمود و گفت پروردگارا من و پدر و مادرم را و هر کس که در خانه من آید و مومن باشد  و مردان و زنان با ایمان را بیامرز و ببخش و ستمکاران را جز بر هلاک و عذاب شان میفزای.
در کافی ذیل(پایین) آیه فوق از حضرت صادق (علیه السلام)  روایت کرده فرمود مقصود از بیت در این جا ولایت است و هر کس داخل در ولایت شد  در خانه پیغمبران وارد شده است و مراد از مومنین امیرالمومنین (علیه السلام) و مومنات حضرت فاطمه( علیه السلام)است و قصد نموده از ظالمین در آیه آخر ستمکاران  آل محمد ( صلی الله علیه و آل و سلم) را و کسانی که بر اهل بیت ظلم و ستم نموده و حقوق آن بزرگواران را غضب کردند.

وَقَالَ نُوحٌ رَّبِّ لَا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْکَافِرِینَ دَیَّاراً إِنَّکَ إِن تَذَرْهُمْ یُضِلُّواْ عِبَادَکَ وَلَا یَلِدُواْ إِلَّا فَاجِراً کَفَّاراً:
نوح گفت پروردگار رها مکن بر روی زمین از کافران کسی را یعنی هیچ کس را باقی مگذار که اگر باقی گذاری بندگان با ایمان را گمراه می کنند و فرزندی هم جز بد کار کافر نزایند و جمله اخیر خبر دادن از غیب است که خدای تعالی خبر داد نوح را که ایمان نیاوردند هرگز قومت
علی ابن  ابراهیم  ذیل(پایین) آیه فوق از صالح بن مبلم روایت کرده گفت حضور حضرت باقر (علیه السلام) عرض کردم نوح از کجا دانست که آن مردم جز فاجر(فاسد) و کافر فرزند نزایند فرمود مگر نشنیدی قول خداوند را  که می فرماید از برای نوح ان یومن قومک الا من قد آمن.

قَالَ نُوحٌ رَّبِّ إِنَّهُمْ عَصَوْنِى وَاتَّبَعُواْ مَن لَّمْ یَزِدْهُ مَالُهُ وَ وَلَدُهُ إِلَّا خَسَاراً وَمَکَرُواْ مَکْراً کُبَّاراً وَقَالُواْ لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَکُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدّاً وَلَا سُوَاعاً وَلَا یَغُوثَ وَ یَعُوقَ وَ نَسْراً:
نوح گفت پروردگارا این قوم مخالفت کردند با من و پیرو کسانی شدند از ارباب دنیا که مال و فرزندان آن ها را جز زیان کاری  نیفزاید و بر ضد من بزرگترین مکر و حیله را به کار بردند.
مکر بزرگ آن بود که مردم دست فرزندان خود را می گرفتند و آن ها را نزدنوح می بردند و می گفتند به فرزندان خود این مرد پس از مرگ ما شما را فریب ندهد فرمان او را نبرید که جادوگر و دیوانه است سخنی نمی‌گوید که در آن خیر و صلاح باشد روسای امت نوح به اتباع خود گفتند هرگز دست از خدایان خود برندارید و بت ود-و سواع- و یغوث-و یعوق و نسر را رها نکنید.
ابن بابویه ذیل (پایین)آیه فوق از حضرت صادق( علیه السلام) روایت کرده فرمود پیش از نوح  طائفه ای از مومنین بودند که بسیار عبادت به جا می آوردند وفات کردند برادران ایشان سخت برای آن ها  اندوهناک شدند شیطان نزد ایشان آمد گفت محزون نشوید من تمثال(مجسمه) آنها را برای شما میسازم تا انس با آن صورت ها پیدا کنید چند بت به صورت آن ها ساخت و نام آن مومنین را بر آن بت ها گذاشت مردم به آن صورت ها انس پیدا کردند و مشغول عبادت پروردگار شدند چون زمستان شد آن صورت ها را داخل خانه کردند قرنی گذشت و آن مردم وفات نمودند شیطان نزد فرزندان آن ها آمد به ایشان گفت اینان خدایانی هستند که پدران شما آن ها را پرستش می نمودند آن ها آن صورت ها را پرستش کردند و گمراه شدند ابتدا بت پرستی از آن زمان شروع شد خدای تعالی نوح را فرستاد تا آن ها را به خداپرستی دعوت کند نوح هرچه ایشان را دعوت نمود نپذیرفتند لذا از خداوند  هلاک آن ها را خواست.
چون طوفان شد بت ها در زیر خاک و گل پنهان شدند  شیطان آن ها را برای مشرکین عرب بیرون آورد حضرت باقر (علیه السلام) فرمود:ود بت طایفه کلاب و سواع بت قبیله هذیل و بغوث بت طایفه مراد و یعوق بت قبیله حمدان و نسر بت طایفه حصین بود.
در کافی از حضرت صادق( علیه السلام )روایت کرده فرمود قریش بت های خود را اطراف خانه کعبه  گذاشته بودند یغوث محاذی در خانه و یعوق طرف راست و نسر طرف چپ قرار داشت آن ها را به مشک و عنبر  خوش بو می کردند و اطراف آن بت ها طواف می نمودند و می گفتند اللهم لبیک لبیک لا شریک لک الا شریک لک الا شریک هو لک تملکه و ما لک خداوند زنبورهای سبزی فرستاد تا آن  مشک و عنبر  بت ها را بخورند و آیه ذیل را نازل کرد.(یَا أَیُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ ۚ إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ یَخْلُقُوا ذُبَابًا وَلَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ ۖ وَإِنْ یَسْلُبْهُمُ الذُّبَابُ شَیْئًا لَا یَسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ ۚ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَالْمَطْلُوبُ) سوره حج آیه ۷۳ ای مردم مشرک به این مثل که زده شده برای شما گوش فرا دارید آن بت ها که بدون خدا می خوانید هرگز بر خلقت مگسی هرچند همه اجتماع کنند قادر نیستند و اگر مگس ناتوان چیزی از آن ها بگیرد قدرت برای بازگرفتن آن را ندارند طالب و مطلوب که عبارت از عابد و معبود است هردو ناتوانند.