(افامنوا ان تاتیهم غاشیه من عذاب الله او تاتیهم الساعه بغته و هم لایشعرون ):( مگر ایمن شده اند از اینکه پوششی از عذاب خدا به آنان برسد و یاناگهان ، قیامت در حالیکه بی خبرند برایشان فرا رسد؟)، یعنی مردم که اکثرشان کافر بوده و مؤمنان هم ایمانشان آمیخته با شرک است ، آیا از عقوبتی که از عذاب خدا به آنان برسد و آنان را فرا بگیرد و یا از آمدن ناگهانی و بی خبر، قیامت ،ایمن شده اند؟ چون آمدن قیامت مسبوق به علامتی که وقت آن را معین کند نیست . و استفهام موجود در آیه ، استفهام تعجبی است ، یعنی امر این مردم بسیارعجیب است که چنین در حالت اعراض و غفلت بسر می برند، مگر از عذاب خدا یا آمدن قیامت ایمن شده اند که چنین اعمالی از آنها سر می زند؟ [ نظرات / امتیازها ]

أَ فَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِیَهُمْ غاشِیَةٌ مِنْ عَذابِ اللَّهِ أَوْ تَأْتِیَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ (107)
بعد از آن تهدید و توعید فرماید:
أَ فَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِیَهُمْ غاشِیَةٌ مِنْ عَذابِ اللَّهِ‌: آیا پس این جماعت کفار ایمن شده‌اند اینکه بیاید ایشان را پوششى از عذاب الهى، یعنى عذاب عامى که فراگیرد و احاطه کند ایشان را تماما. أَوْ تَأْتِیَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً: یا بیاید ایشان را قیامت ناگهانى و غفلتا. وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ‌: در حالى که ایشان آگاهى ندارند و ندانند.
ابن عباس گوید: «1» قیامت بر پا شود در حالى که مردم در بازارها مشغول به کسب باشند.
انوار نعمانیه: نفخه اماته ناگهانى واقع شود در حالى که مردم در بازارها مشغول طلب معاش باشند، به شنیدن صوت صور از شدت وحشت قلبها و جگرها پاره پاره و یکمرتبه همه بمیرند. به امر الهى باد عاصفه وزیده کوهها را کنده و به دریا اندازد، آبها فرو رفته، پستى و بلندى هموار و زمین مسطح به طورى که اگر تخم مرغى در مشرق گذارند مغرب دیده شود. وقتى اراده الهیه تعلق یابد به بعث خلایق به مضمون فرمایش حضرت صادق علیه السّلام چهل روز باران آید، اوصال جمع و گوشت روئیده، و باد را فرماید تا گوشتهاى خاک شده متفرقه در صحرا و دریا و شکم سباع را مجتمع نماید در محل قبر، و اسرافیل صور احیاء را دمیده ترکّب یابد، گوشتها و اعضاء و ارواح اعاده یابد به ابدان، و قبور شکافته مردم بیرون آیند ترسان از آن صیحه و خاک از سرشان ریزان، با هر نفرى دو ملک موکل گویند: اجابت کن امر سبحانى را. خلایق حیران و هراسان به حدى که در آن ساعت سفید شود مو و بدن بعد از سیاهى، و زلزله بسیار واقع و تمام جسدها خارج و از شدت وحشت اطفال پیر و زنان آبستن، بچه اندازند، و مردم را مست بینى و حال آنکه مست نیستند و لکن عذاب الهى شدید باشد. [ نظرات / امتیازها ]

أَ فَأَمِنُوا أَن‌ تَأتِیَهُم‌ غاشِیَةٌ مِن‌ عَذاب‌ِ اللّه‌ِ أَو تَأتِیَهُم‌ُ السّاعَةُ بَغتَةً وَ هُم‌ لا یَشعُرُون‌َ (107)
آیا ‌پس‌ ‌اینکه‌ کفار و مشرکین‌ و اهل‌ ضلال‌ ایمن‌ هستند اینکه‌ بیاید ‌آنها‌ ‌را‌ عذابی‌ ‌از‌ جانب‌ خداوند ‌که‌ فرو گیرد تمام‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ‌ یا ‌ بیاید ‌آنها‌ ‌را‌ قیامت‌ بناگاهی‌ و ‌آنها‌ هیچ‌ متوجه‌ نباشند و ملتفت‌ نشوند.
أَ فَأَمِنُوا یکی‌ ‌از‌ معاصی‌ کبار امن‌ ‌من‌ مکر اللّه‌ ‌است‌ چنانچه‌ یأس‌ ‌من‌ روح‌ اللّه‌ ‌هم‌ گناه‌ بزرگی‌ ‌است‌ أَن‌ تَأتِیَهُم‌ عذاب‌ دنیوی‌ اثر طغیان‌ و سرکشی‌ مثل‌ غرق‌، خسف‌، صیحه‌، صاعقه‌، امطار حجاره‌ و امراض‌ مثل‌ وباء، طاعون‌.زلزله‌، ریح‌ ‌که‌ بسیار اتفاق‌ افتاده‌.
غاشیة ‌از‌ غشاء بمعنی‌ احاطه‌ ‌که‌ تمام‌ اطراف‌ ‌را‌ بگیرد و مستور کند چون‌ عذاب‌ الهی‌ دو قسم‌ ‌است‌ خصوصی‌ و عمومی‌ ‌در‌ اثر معاصی‌ ‌هر‌ کسی‌ باندازه‌ استحقاق‌ مبتلا میشود ‌اینکه‌ خصوصیت‌ ‌بر‌ شخص‌ عاصی‌ ‌است‌ و اما ‌اگر‌ معاصی‌ شایع‌ شد و عمومیت‌ پیدا کرد و رواج‌ گرفت‌ عذاب‌ ‌هم‌ عمومیت‌ پیدا میکند سرتاسر ‌را‌ فرو میگیرد و یک‌ مرتبه‌ تمام‌ ‌را‌ هلاک‌ میکند مثل‌ غشاوت‌ بصر ‌که‌ تمام‌ نور ‌او‌ ‌را‌ میگیرد و مثل‌ شب‌ ‌که‌ تمام‌ نور روز ‌را‌ ‌از‌ ‌بین‌ میبرد یُغشِی‌ اللَّیل‌َ النَّهارَ مِن‌ عَذاب‌ِ اللّه‌ِ عذاب‌ عالم‌ گیر ‌که‌ یک‌ مرتبه‌ تمام‌ ‌را‌ هلاک‌ کند و ‌از‌ آیات‌ بسیار استفاده‌ میشود ‌که‌ اهل‌ ایمان‌ ‌را‌ خداوند نجات‌ میدهد و ‌ما بقی‌ ‌را‌ هلاک‌ میکند مگر اینکه‌ ‌آنها‌ ‌هم‌ مقصر باشند ‌در‌ مداهنه‌ ‌با‌ اهل‌ معاصی‌ و ترک‌ امر بمعروف‌ و نهی‌ ‌از‌ منکر مثل‌ قوم‌ شعیب‌ ‌که‌ ‌در‌ خبر دارد صد هزار بودند چهل‌ هزار اشرار بقیه‌ ابرار تمام‌ هلاک‌ شدند راوی‌ سؤال‌ کرد ‌گفت‌ (‌هذا‌ للاشرار فما بال‌ الأبرار) حضرت‌ فرمود ‌از‌ جهت‌ مداهنه‌ ‌با‌ ‌آنها‌ و ترک‌ امر بمعروف‌ و نهی‌ ‌از‌ منکر
أَو تَأتِیَهُم‌ُ السّاعَةُ بَغتَةً ‌که‌ دارد میفرماید وَ ما أَمرُ السّاعَةِ إِلّا کَلَمح‌ِ البَصَرِ أَو هُوَ أَقرَب‌ُ نحل‌ ‌آیه‌ 79 آنی‌ الحصول‌ ‌است‌.
وَ هُم‌ لا یَشعُرُون‌َ بمجرد نفخ‌ صور اول‌ تمام‌ روحها ‌از‌ قالب‌ تهی‌ میشود و دوم‌ تمام‌ قیام‌ میکنند چنانچه‌ میفرماید وَ نُفِخ‌َ فِی‌ الصُّورِ فَصَعِق‌َ مَن‌ فِی‌ السَّماوات‌ِ وَ مَن‌ فِی‌ الأَرض‌ِ إِلّا مَن‌ شاءَ اللّه‌ُ ثُم‌َّ نُفِخ‌َ فِیه‌ِ أُخری‌ فَإِذا هُم‌ قِیام‌ٌ یَنظُرُون‌َ زمر ‌آیه‌ 68 و ‌در‌ خبر ‌است‌ ‌که‌ مردم‌ ‌در‌ بازار مشغول‌ کار هستند ‌که‌ یک‌ مرتبه‌ صور دمیده‌ میشود و تمام‌ میمیرند. [ نظرات / امتیازها ]

هى ایمن شده اند اینان از آنکه به ایشان آید عذابى که بازپوشد ایشان را از عذاب خداى تعالى یعنى عذاب استیصال چنانکه همه را فرارسد، یا خود همى ناگاه قیامت به ایشان رسد و ایشان را از آن خبر نباشد و ندانند و خداى تعالى قیامت را ساعت خوانده است تا مبنى باشد از قرب و سرعت او در آمدن چنانکه گفت: وَ مٰا أَمْرُ اَلسّٰاعَةِ إِلاّٰ کَلَمْحِ اَلْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ آنگه خطاب کرد رسول صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را و گفت: [قُلْ هٰذِهِ سَبِیلِی] بگو اى محمّد که: این راه من است یعنى این دین که شما را به آن دعوت مى کنم راه من است آنگه بیان کرد و گفت: [أَدْعُوا إِلَى اَللّٰهِ ] دعوت مى کنم با خداى تعالى و با دین او بر بصیرت و حجّت و برهان [أَنَا وَ مَنِ اِتَّبَعَنِی] من دعوت مى کنم و آنکه بر دین منست همچنین دعوت مى کند ابن عبّاس گفت: مراد صحابۀ رسول اند که ایشان بر نیکوترین طریقى بودند معدن علم بودند و گنج ایمان و لشکر خداى رحمان [وَ سُبْحٰانَ اَللّٰهِ ] منزّه است خداى از آنکه با وى شرک آرند آن خدائى که خالق و رازق خلقانست، و اگر شما مشرکید من از جملۀ مشرکان نیستم آنگه حقّ تعالى بر ایشان ردّ کرد آنچه ایشان گفتند که: خداى تعالى چرا پیغمبر از جنس آدمى فرستاد و چرا پیغمبران او فریشتگان نبودند به آنکه گفت: [وَ مٰا أَرْسَلْنٰا] و ما نفرستادیم از پیش تو اى محمّد الّا مردانى را از جملۀ آدمیان دون فریشتگان از أهل شهرها نه از اهل بادیه که مردمان شهرها عاقل تر و حلیم تر باشند اگر این مشرکان نمى دانند چرا نروند و در زمین و سفر نکنند تا بدانند که ما پیغمبران که فرستادیم چگونه بودند؟ و کسانى که به ایشان ایمان نیاوردند حال ایشان چگونه شد؟ و بنگرند تا عاقبت و سرانجام کسانى که پیش از ایشان بودند [ نظرات / امتیازها ]

أَ فَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِیَهُمْ غٰاشِیَةٌ مِنْ عَذٰابِ اَللّٰهِ أَوْ تَأْتِیَهُمُ اَلسّٰاعَةُ بَغْتَةً وَ هُمْ لاٰ یَشْعُرُونَ در مقام تهدید و توبیخ مشرکین برآمده و گویا فرموده چگونه اینها با ایمان بخدا شرک مى آورند و غیر را در عبادت شریک مى گردانند و نمى ترسند که مبادا غاشیه یعنى فروگیرنده و نقمت بلا و آفات یک دفعه آنها را فراگیرد و فریاد رس براى آنها نباشد چنانچه در جاهاى دیگر گفته شد همان طورى که توحید مراتبى دارد: توحید در مقام ذات،توحید در مقام صفات،توحید در مقام افعال،توحید در مقام عبادت در مقابل آن شرک نیز مراتبى دارد:شرک در مقام ذات و انکار وحدت صانع و تعدد مبدأ و شرک در مقام صفات که در صفات مخصوصه حق تعالى دیگرى را شریک گرداند مثل اینکه در قدم ذاتى یا در وجوب وجود یا در وحدت حقیقیه و غیر اینها از صفاتى که مخصوص به آن ذات متعال است دیگرى را سهیم گرداند، و شرک در مقام افعال که گمان شود در تدبیر عالم دیگرى شریک است یا اینکه خداوند تدبیر امور عالم را محول به دیگرى کرده و بیشتر مشرکین شرکشان راجع بهمین قسم بوده یا شرک در عبادت که ریاء و سمعه و ارائه بغیر را داخل در عبادت گرداند،از امام محمد باقر ع روایت شد که مقصود شرک طاعت است نه شرک عبادت یعنى در معاصى اطاعت شیطان نماید و شرک در آثار که در(لا مؤثر فى الوجود الاّ اللّه)شرک بیاورد یعنى انکار نماید [ نظرات / امتیازها ]

أَ فَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِیَهُمْ غٰاشِیَةٌ مِنْ عَذٰابِ اَللّٰهِ أَوْ تَأْتِیَهُمُ اَلسّٰاعَةُ بَغْتَةً وَ هُمْ لاٰ یَشْعُرُونَ در آیۀ 103 خدا به پیامبرش فرمود: «آنان به تو ایمان نمى آورند» و در آیۀ 105 فرمود: «آنان به من کافر شدند، در حالى که من آفریننده و روزى دهنده هستم» همچنین در آیۀ 106 فرمود: «حتّى بیشتر اعتراف کنندگان به من، برایم شریک قرار داده اند» بنابراین، طبیعى بود که به دنبال سخنان مزبور [مشرکان را] به عذاب دردناک تهدید کند پرسش: با توجّه به ذکر جملۀ: «و هم لا یشعرون»، نیاز به آوردن واژۀ «بغتة» نبود پس هدف از تکرار چیست ؟ پاسخ: واژۀ «بغتة» به وقوع عذاب در حال بیدارى حواس اشاره دارد امّا توجّه نداشتن به آمدن عذاب، گاه در بیدارى و زمانى که مردم به کارهایشان مشغولند، اتفاق مى افتد و گاه در خواب، و از این قبیل است سخن خداوند: «بگو: چه مى کنید اگر عذاب او به ناگاه شب هنگام یا به روز فرارسد؟» بگو این راه من است [ نظرات / امتیازها ]

(آیه 107)- در این آیه به آنها که ایمان نیاورده‌اند و از کنار آیات روشن الهی بی‌خبر می‌گذرند و در اعمال خود مشرکند، هشدار می‌دهد که: «آیا اینها خود را از این موضوع ایمن می‌دانند که عذاب فراگیر الهی (ناگهان و بدون مقدمه بر آنها نازل شود» و همه آنها را در بر گیرد (أَ فَأَمِنُوا أَنْ تَأْتِیَهُمْ غاشِیَةٌ مِنْ عَذابِ اللَّهِ).
و «یا این که قیامت ناگهان فرا رسد (و دادگاه بزرگ الهی تشکیل گردد و به حساب آنها برسند) در حالی که آنها بی‌خبر و غافلند» (أَوْ تَأْتِیَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ). [ نظرات / امتیازها ]