تِلْکَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَها ما کَسَبَتْ وَ لَکُمْ ما کَسَبْتُمْ وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا کانُوا یَعْمَلُونَ (141)
تِلْکَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ: آن جماعت مذکوره قومى بودند که رفتند و درگذشتند، لَها ما کَسَبَتْ: مر ایشان راست آنچه کسب نمودند و بجا آوردند ازاعمال، وَ لَکُمْ ما کَسَبْتُمْ: و براى شما است آنچه کسب نمودهاید، یعنى جزاى کردار هر یک از آنها و شما از ثواب و عقاب محقق خواهد بود. وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا کانُوا یَعْمَلُونَ: و پرسیده نشوید از آنچه ایشان کردهاند، یعنى شما مسئوولیت ندارید از عملیات آنان.
تبصره: در تکرار آیه شریفه چند وجه ذکر شده: 1- به جهت مبالغه است در تحذیر و زجر از آنچه در طباع آنان مستحکم شده از افتخار به پدران و اعتماد بر آنها. 2- خطاب آیه سابقه به اهل کتاب، و در این آیه به جهت تحذیر امت حضرت خاتم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم باشد از اقتداى به ایشان. 3- مراد «امة» در اول انبیاء هستند، و در دوم اسلاف یهود و نصارى. یا اول راجع به امت ابراهیم، و دوم راجع به امت یهود مىباشد. 4- تکرار براى اهمیت مطلب خارج از فصاحت نیست، بلکه لازم و واجب مىباشد.
[ نظرات / امتیازها ]
تِلْکَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَها ما کَسَبَتْ وَ لَکُمْ ما کَسَبْتُمْ وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا کانُوا یَعْمَلُونَ (141)
بیان
ترجمه و تفسیر این آیه بفاصله چند آیه قبل از این گذشت و گفتهاند نکته تکرار مبالغه در منع است از آنچه مرتکز در اذهان شده است که افتخار و مباهات بآباء و اجداد مینمایند و اتکال بعمل آنها میکنند و خطاب در آیه سابقه باهل کتاب است و در این آیه بمسلمانان است و مراد بامت آنجا انبیا هستند و اینجا پیشینیان یهود و نصارى میباشند و بنظر حقیر چون آیات بترتیب نزول ثبت نشده آنچه از این قبیل مناسبات براى تکرار آیات یا ربط آنها بیکدیگر ذکر شود لازم و مورد اعتماد نیست بلى چون امر بارجاع بقرآن مرتب باین ترتیب از ائمه اطهار صادر شده است احتمال خلاف مانع از حجیت ظواهرى که از ترتیب استفاده میشود نیست اگرچه شیخ استاد ما علیه الرحمه در حجیت این قبیل ظواهر تأمل داشتند و سابقا اشاره بآن شد در هر حال ما در وسعت از بیان ربط آیات و تحمل تکلفات آن و ذکر این قبیل نکاتیم و اگر اشاره شود بمجرد احتمال و رجاء اصابت با واقع است.
[ نظرات / امتیازها ]