(قال لا تخافااننی معکما اسمع و اری ): (فرمود: مترسید که من با شماهستم ، می شنوم و می بینم )، یعنی پروردگار به ایشان فرمود از عقوبت و طغیان فرعون نترسید که من با شما حاضرم و آنچه بگوید می شنوم و آنچه عمل کند می بینم و شما رایاری کرده و تنهایتان نمی گذارم در واقع در این آیه وعده تأمین ونصرت به آن دومی دهد، پس جمله اول (لا تخافا) وعده امان است و جمله دوم تعلیل آن امان است ،یعنی حالا که من حضور دارم و می بینم و می شنوم دیگر موردی برای ترس و بیم شماوجود ندارد که این جمله کنایه از مراقبت و نصرت است . [ نظرات / امتیازها ]

اما خداوند به آنها بطور قاطع «فرمود: شما هرگز نترسید، من خود با شما هستم مى‏شنوم و مى‏بینم» (قالَ لا تَخافا إِنَّنِی مَعَکُما أَسْمَعُ وَ أَرى‏).

بنا بر این با وجود خداوند توانایى که همه جا با شماست و به همین دلیل همه سخنها را مى‏شنود، و همه چیز را مى‏بیند و حامى و پشتیبان شما است، ترس و وحشت معنایى ندارد. [ نظرات / امتیازها ]

خدای سبحان همه چیز را می‌شنود هم غیبت و فحش و سبّ و لعن را می‌شنود این «بکلّ شیء سمیع» است اما اینکه می‌گوییم خدا بعضی از چیزها را می‌شنود بعضی از چیزها را نمی‌شنود این شنیدنهای ترتیب اثر دادن است ما یک شنیدنِ فیزیکی داریم اگر کسی حرف بزند حرفش را می‌شنویم، یک شنیدنِ ترتیب اثر داریم می‌گوییم فلان کس حرف ما را نمی‌شنود یعنی ترتیب اثر نمی‌دهد فلان کس گوش به حرف ما می‌دهد حرف ما را می‌شنود یعنی ترتیب اثر می‌دهد اینکه در بعضی از آیات آمده خدا سمیع الدّعاءست یعنی دعا را گوش می‌دهد یعنی ترتیب اثر می‌دهد یعنی اجابت می‌کند، اگر کسی خدا را خواند خدا گوش به حرفش می‌دهد این سمیع الدّعاء غیر از اینکه او «بکلّ شیء سمیع» است او غیبت هم می‌شنود این طور نیست که نشنود که، پس بنابراین ما یک سمع داریم کارِ فیزیکی است یعنی آهنگ را می‌شنود بله همه چیز را خدا می‌شنود سمیع است بکلّ شیء، یکی سمع اعتباری داریم که ما می‌گوییم فلان بچه حرف‌ناشنوست یا فلان شخص گوش به حرف ما نمی‌دهد حرفِ ما را گوش نمی‌دهد یعنی ترتیب اثر نمی‌دهد اینجا که خدا می‌فرماید: ﴿إِنَّنِی مَعَکُمَا أَسْمَعُ وَأَرَی﴾ نه یعنی حرفهای شما را می‌شنوم، خواسته‌های شما را برآورده می‌کنم شما هر چه بخواهی من گوش می‌دهم دیگر «إنّک سمیع الدّعاء» ﴿أَرَی﴾ این هم همین طور است خدا ﴿بِکُلِّ شَیءٍ بَصِیر﴾[22] است دیگر مگر چیزی می‌شود خدا نبیند او ﴿بِکُلِّ شَیءٍ بَصِیر﴾ است اما فرمود یک عدّه را نگاه نمی‌کند خب این کدام نگاه است اینکه فرمود: ﴿لاَ یُکَلِّمُهُمُ اللّهُ وَلاَ یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ﴾ با یک عدّه حرف نمی‌زند یک عدّه را نگاه نمی‌کند همین نگاهِ تشریفی و افاضه است دیگر، بنابراین ذات اقدس الهی دو نظر دارد یک نظر عام که همه را می‌بیند بله خدا همه چیز را می‌بیند کافر و ملحد همه را می‌بیند ﴿بِکُلِّ شَیءٍ بَصِیر﴾ است اما یک نظر خاص است که خدا اصلاً یک عدّه را نگاه نمی‌کند ﴿لاَ یُکَلِّمُهُمُ اللّهُ وَلاَ یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ﴾[23] این است اینجا فرمود من شما را نگاه می‌کنم نه اینکه از نظر فیزیکی شما را می‌بینم خب همه را می‌بیند هم کَفره را می‌بیند، فَسَق را می‌بیند، مؤمنین را هم می‌بیند و بالاتر از این دو قِسم، اگر بر اساس قُرب نوافل وجود مبارک موسی و هارون برابر حدیث شریف قرب نوافل محبوب خدا شدند سخن از این است که «کنتُ سمعه الذی یَسمع به و... و لسانه الذی یَنطق به و یده التی یَبطش بها»[24] در مقام سوم نه در مقام اول و دوم که منطقهٴ ممنوعه است مقام اول، فصل اول که هویّت مطلقه است بالکل منطقهٴ ممنوعه است، مقام ثانی که اکتناه صفات ذات است بالکل منطقهٴ ممنوعه است می‌شود وجه الله، فیض خدا، افاضهٴ خدا، کار خدا که خلقت عالَم با این است تجلّی خداست در این مقام ذات اقدس الهی سمع و بصرِ موسی و هارون است آنجا که شما می‌شنوی من شنیدم، آنجا که شما دیدی من دیدم «کنتُ سمعه الذی یَسمع به و بصره الذی یَبصر به» این است که موسای کلیم وقتی که بین دو مرگ قرار گرفت کاملاً آرام بود خب بالأخره کسی جلو دریای روان پشت سر هم یک ارتش جرّار آخر آدم هیچ تکان نخورد فرمود این چه حرفی است می‌زنید ﴿کَلّا إِنَّ مَعِیَ رَبِّی سَیَهْدِینِ﴾[25] این تا انسان به جایی نرسد که ذات اقدس الهی در فصل سوم بشود «کنتُ لسانه، کنت سمعه، کنت بصره» بین دو مرگ انسان این‌قدر آرام می‌شود [ نظرات / امتیازها ]

قالَ لا تَخافا إِنَّنِی مَعَکُما أَسْمَعُ وَ أَرى‌ (46)
قالَ لا تَخافا: فرمود خداى تعالى مترسید از سرکشى و هتاکى فرعون.
إِنَّنِی مَعَکُما: بدرستى که من با شما هستم به حفظ و نصرت، و من ناصر و حافظ شما هستم. أَسْمَعُ وَ أَرى‌: مى‌شنوم آنچه سؤال کند از شما، پس وحى نمایم جوابش را و مى‌بینم آنچه بخواهد بجا آورد به شما، پس دفع فرمایم آن را از شما. حاصل آنکه: خاطر جمع باشید که من شنوا و بینایم و نگذارم که ضررى به شما رساند. [ نظرات / امتیازها ]

قال‌َ لا تَخافا إِنَّنِی‌ مَعَکُما أَسمَع‌ُ وَ أَری‌ (46)
خداوند فرمود بموسی‌ و هارون‌ نترسید هیچگونه‌ اذیّتی‌ بشما نمیتواند برساند محقّقا ‌من‌ ‌با‌ ‌شما‌ هستم‌ ‌هم‌ گفتار شماها ‌را‌ میشنوم‌ و ‌هم‌ کردار ‌شما‌ ‌را‌ مشاهده‌ میکنم‌.
(قال‌َ لا تَخافا) خداوند مقلّب‌ القلوب‌ ‌است‌ قلب‌ ‌آن‌ ‌را‌ منصرف‌ میکند ‌از‌
ایذاء بشما و قدرت‌ ‌او‌ ‌را‌ میگیرد نمیتواند کوچکترین‌ اذیّتی‌ بکند چنانچه‌ مشورت‌ کرد ‌با‌ جلساء ‌خود‌ ‌در‌ امر موسی‌ و هارون‌ گفتند بفرست‌ سحره‌ بیایند ‌تا‌ سحر موسی‌ ‌را‌ باطل‌ کنند (قال‌َ لِلمَلَإِ حَولَه‌ُ إِن‌َّ هذا لَساحِرٌ عَلِیم‌ٌ یُرِیدُ أَن‌ یُخرِجَکُم‌ مِن‌ أَرضِکُم‌ بِسِحرِه‌ِ فَما ذا تَأمُرُون‌َ قالُوا أَرجِه‌ وَ أَخاه‌ُ وَ ابعَث‌ فِی‌ المَدائِن‌ِ حاشِرِین‌َ یَأتُوک‌َ بِکُل‌ِّ سَحّارٍ عَلِیم‌ٍ) شعراء آیه 33‌-‌ 36 و نگفتند باو ‌که‌ ‌آنها‌ ‌را‌ بقتل‌ برسان‌ ‌ یا ‌ حبس‌ کن‌ ‌ یا ‌ ‌در‌ شکنجه‌ بینداز و ‌از‌ ‌اینکه‌ جهت‌ ‌بود‌ ‌که‌ حضرت‌ باقر (ع‌) ‌با‌ اینکه‌ طفل‌ چهار ساله‌ ‌بود‌ ‌در‌ مجلس‌ یزید موقعی‌ ‌که‌ یزید ‌از‌ جلساء پرسید و مشورت‌ کرد ‌در‌ حق‌ زین‌ العابدین‌ ‌علیه‌ ‌السلام‌ گفتند ‌او‌ ‌را‌ بقتل‌ برسان‌ فرمود جلساء مجلس‌ تو ‌از‌ جلساء مجلس‌ فرعون‌ بدتر و خبیث‌ترند چون‌ فرعون‌ ‌با‌ ‌آنها‌ مشورت‌ کرد حکم‌ بقتل‌ موسی‌ نکردند و جلساء مجلس‌ تو حکم‌ بقتل‌ ‌علی‌ ‌بن‌ الحسین‌ کردند و سرّش‌ اینست‌ ‌که‌ تمام‌ حرامزاده‌ هستند.
(إِنَّنِی‌ مَعَکُما) خداوند ‌مع‌ کل‌ّ شی‌ء ‌است‌ (نَحن‌ُ أَقرَب‌ُ إِلَیه‌ِ مِن‌ حَبل‌ِ الوَرِیدِ) ق‌ آیه 15 احاطه‌ قیومیّه‌ بجمیع‌ ممکنات‌ دارد و ‌شما‌ ‌را‌ ‌از‌ شرّ ‌او‌ حفظ میفرماید.
(أَسمَع‌ُ) علم‌ بجمیع‌ مسموعات‌ دارم‌.
(وَ أَری‌) علم‌ بجمیع‌ مبصرات‌ دارم‌ (وَ هُوَ السَّمِیع‌ُ البَصِیرُ) شوری‌ آیه 9 و تمام‌ موجودات‌ مقهور تحت‌ قدرت‌ ‌او‌ هستند (‌اگر‌ نازی‌ کند ‌از‌ ‌هم‌ فرو ریزند قالبها) بلکه‌ مکرّر بیان‌ ‌شده‌ ‌که‌ تمام‌ ممکنات‌ همین‌ نحوی‌ ‌که‌ ‌در‌ وجود احتیاج‌ بموجد دارند ‌در‌ بقاء ‌هم‌ احتیاج‌ بمبقی‌ دارند و حکماء ‌در‌ اقسام‌ حرکت‌ قائل‌ بحرکت‌ جوهری‌ هستند ‌که‌ باین‌ ممکنات‌ ‌آن‌ بآن‌ افاضه‌ وجود میشود و چون‌ ‌اینکه‌ وجودات‌ متّصل‌ بیک‌ دیگر هستند تصوّر میشود یک‌ وجود ‌است‌.
[ نظرات / امتیازها ]

قٰالَ لاٰ تَخٰافٰا إِنَّنِی مَعَکُمٰا أَسْمَعُ وَ أَرىٰ تأمین است از جانب خدا که نترسید من با شما هستم و در تکمیل آن فرموده: مى شنوم آنچه گفته مى شود و مى بینم آنچه کرده مى شود، به شما یارى مى کنم، تا نتواند ضررى بزند [ نظرات / امتیازها ]

قٰالَ لاٰ تَخٰافٰا إِنَّنِی مَعَکُمٰا أَسْمَعُ وَ أَرىٰ در پاسخ اظهار خوف و ترس موسى و هارون از طغیان و تعدّى فرعون براى اطمینان خاطر آنها و اینکه نظر لطف پروردگار با شما است فرمود خدا مکالمه شما با فرعون را مى شنود و کوشش شما را مى بیند و شما را یارى مى نماید متذکر گردانیدن موسى و هارون را که من با شما مى باشم و مى بینم و مى شنوم درصورتى که البته آنها علم یقینى داشتند که او سبحانه و تعالى علمش به همه چیز احاطه دارد و سمیع و بصیر است قوله تعالى هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ مٰا کُنْتُمْ شاید مقصود چنین بوده که آنها مطمئن گردند که اراده خدا بر غلبه و فیروزى آنها تعلّق گرفته چنانچه خود این داستان رفتن موسى و هارون دو نفر بصورت راعى و چوپان نزد چنان سلطان مقتدرى که بنى اسرائیلیان را به بندگى گرفته و دعوى خدایى مى کرد و به اضافه جنایتى که قبلا موسى در مملکت فرعون کرده بود و حکم اعدام او را صادر نموده و نیز حقّ تربیت او را نگاه نداشته و چند سال از مملکت او فرار کرده بااین حال اذن بورود او بدهد و با او سخن گوید و سؤال و جواب بین آنها مطرح گردد این خود یک امر خارق العاده اى بشمار مى آید و ظاهرا موسى و هارون از کشته شدنشان نمى ترسیدند بلکه از طغیان و سرکشى فرعون مى ترسیدند و گمان مى کردند بمجرد اینکه فرعون بفهمد که آنها چه مقصدى در نظر دارند آنها را حبس کند یا اعدام نماید این بود که خداوند خبر مى دهد که چنین نیست که شما گمان کرده اید من با شما هستم و شما را یارى مى کنم [ نظرات / امتیازها ]

قٰالَ لاٰ تَخٰافٰا إِنَّنِی مَعَکُمٰا أَسْمَعُ وَ أَرىٰ من خود ضامن حفظ سلامتى شما در برابر نیرنگ و بدى هاى او هستم و همین بس که خدا نگهبان و یاور انسان باشد سؤال: ضمیر «قالا» مثنّاست و به موسى و هارون برمى گردد، بااینکه مى دانیم هارون در هنگام مناجات با موسى نبوده است بنابراین، چگونه مى توان آوردن ضمیر مثنّا در آیه را توجیه کرد؟ پاسخ: برخى از مفسّران گفته اند که این سخن از سوى موسى علیه السّلام با زبان گفتار و از سوى هارون با زبان حال بوده است؛ زیرا هارون پیرو موسى علیه السّلام بود نیز احتمال دارد که این سخن از سوى هر دو آنها، پس از رفتن موسى علیه السّلام به مصر و دیدار او با برادرش و پیش از رفتن آنان نزد فرعون باشد عادت قرآن این است که سخنى را که قرینۀ حالى و یا گفتارى برآن دلالت داشته باشد، حذف کند [ نظرات / امتیازها ]