(ولئن قتلتم فی سبیل الله او متم لمغفره من الله و رحمه خیر ممایجمعون ):(و اگر در راه خدا کشته شوید یا بمیرید،همانا آمرزش خداوند ورحمت او بهتر از همه چیزهایی است که در زندگی دنیا می توانید برای خودفراهم کنید)،قتل را جلوتر از موت ذکر کرد،چون کشته شدن در راه خدا نزدیکتراست به مغفرت خدا تا مردن و مراد از (ما یجمعون )مال و ملحقات آن است که مهم ترین هدف در زندگی دنیاست . [ نظرات / امتیازها ]

خداوند با بیان دو نکته، به شایعات دلسرد کننده‏ى منافقان که در آیه‏ى قبل مطرح شد پاسخ مى‏دهد: الف: مرگ وحیات بدست اوست. جبهه نرفتن، طول عمر را کم نمى‏کند. ب: کسى که در راه خدا گام بردارد، بمیرد یا شهید شود، برنده است. زیرا او عمر داده، ولى مغفرت و رحمت گرفته است، پس چیزى را نباخته است. کسانى که در راه سفر به جبهه، یا در راه تحصیل علم، یا سفر براى حج و زیارت، تبلیغ و ارشاد و سایر اهداف مقدّس از دنیا بروند، مشمول رحمت و مغفرت الهى خواهند بود. [ نظرات / امتیازها ]

(ولئن قتلتم فی سبیل الله او متم لمغفره من الله و رحمه خیر ممایجمعون ):(و اگر در راه خدا کشته شوید یا بمیرید،همانا آمرزش خداوند ورحمت او بهتر از همه چیزهایی است که در زندگی دنیا می توانید برای خودفراهم کنید)،قتل را جلوتر از موت ذکر کرد،چون کشته شدن در راه خدا نزدیکتراست به مغفرت خدا تا مردن و مراد از (ما یجمعون )مال و ملحقات آن است که مهم ترین هدف در زندگی دنیاست . [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر نور
خداوند با بیان دو نکته، به شایعات دلسرد کننده‏ى منافقان که در آیه‏ى قبل مطرح شد پاسخ مى‏دهد: الف: مرگ وحیات بدست اوست. جبهه نرفتن، طول عمر را کم نمى‏کند. ب: کسى که در راه خدا گام بردارد، بمیرد یا شهید شود، برنده است. زیرا او عمر داده، ولى مغفرت و رحمت گرفته است، پس چیزى را نباخته است. کسانى که در راه سفر به جبهه، یا در راه تحصیل علم، یا سفر براى حج و زیارت، تبلیغ و ارشاد و سایر اهداف مقدّس از دنیا بروند، مشمول رحمت و مغفرت الهى خواهند بود. 1- در جهان بینى الهى، مرگ و شهادت در راه خدا، از همه‏ى دنیا و جمع کردنى‏هاى آن بهتر است. «ولئن قتلتم فى سبیل اللّه او متّم...» 2- مهم در راه خدا بودن است، خواه به شهادت بیانجامد یا مرگ. «قتلتم فى سبیل اللّه او متّم...» 3- اوّل باید بخشیده شد، سپس رحمت الهى را دریافت نمود. کلمه‏ى «لمغفرة» قبل از کلمه «رحمة» آمده است. 4- مغفرت و رحمت نتیجه‏اى ابدى دارد، ولى مال و ثروت آثارش موقّت است. «لمغفرة من اللّه و رحمة خیر مما یجمعون»
[ نظرات / امتیازها ]

و هر آینه اگر کشته شدید در راه الهى و ترویج دین یا آنکه در مسافرت براى جهاد اجل شما رسید هر آینه این قتل و موت مورث آمرزش و گذشت از گناهان شما است و موجب نیل بمثوبات و رحمت الهى است و این مغفرت و رحمت براى شما بهتر است از آنچه گرد میکنند از زخارف دنیوى و با هزاران حسرت میگذارند و میروند

وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ اگر چه در مورد مجاهدین وارد شده لکن مورد مخصص نیست و شامل قتل در راه دین میشود و لو مثل قتل میثم تمار که براى دوستى علىّ کشته شد یا رشید حجرى یا شهید اول و ثانى و ثالث یا براى دفع شرّ اعداء و امثال اینها و لو احکام ظاهریه شهید بر آنها جارى نشود

أَوْ مُتُّمْ اینهم در مورد مجاهدین است لکن شامل میشود هر مسافرتى براى دین باشد مثل مسافرت براى تحصیل علوم دینیه یا براى حج یا زیارت و امثال اینها چنانچه میفرماید وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهٰاجِراً إِلَى اَللّٰهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ اَلْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اَللّٰهِ وَ کٰانَ اَللّٰهُ غَفُوراً رَحِیماً نساء آیه 100

لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رَحْمَةٌ دو چیز است که منتهاى آمال انسان مؤمن است یکى نجات از عذاب الهى که در اثر مغفرت از ذنوب و خطایا است و دیگر نیل بجنت و مثوبات الهى که در اثر مشمولیت رحمة است و البته این دو چیز طرف نسبت و قابل مقایسه با این دنیاى دنى فانى زائل که هر نوشى مقرون بهزار نیش و هر نعمتى محفوف بهزار بلاء است لذا میفرماید خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ از مال و منال و جاه و مقام که هیچ ثبات و بقاء ندارد و هر روز بنام کسى است و تمام آن عاریتى است حتى حیات آن [ نظرات / امتیازها ]

«وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رَحْمَةٌ خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ » در این آیه سوگند یاد فرموده که شرکت در جنگ و یا رفتن بسفر هرگز سبب فرارسیدن مرگ نخواهد بود

باین وسیله مسلمانان را بجهاد از حریم اسلام ترغیب نموده چنانچه افرادى بمنظور نشر دین اسلام از هرگونه سعى و کوشش تا آخرین لحظات دریغ ننمایند

و در مساعى طاقت فرساى با پیامبر اسلام شرکت کنند پروردگار به آنان مژده رحمت مخصوص داده است

بدیهى است کشته شدن براى دفاع از اسلام قابل قیاس با مرگ طبیعى نیست

و آیه «بَلْ أَحْیٰاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ » به کشته شدگان راه اسلام نیروى شهود موهبت فرموده که سایر اهل ایمان از آن بى بهره اند

و به پرهیزکاران که در بستر، مرگ آنان فرارسد نیز مژده آمرزش گناهان و رحمت داده است

بهر تقدیر رحمت پروردگار بهتر و قابل قیاس بمال و منال نیست که مورد علاقه بیگانگان مى باشد زیرا این گونه علاقه ها هرگز سبب رهائى از کیفر نخواهد شد [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ و به خدا که اگر شما کشته شوید فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ در جهاد أَوْ مُتُّمْ یا بمیرید در خوشنودى خدا بر فراش لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ هرآئینه آمرزشى از خدا وَ رَحْمَةٌ و بخشش ازو خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ بهترست از آنچه جمع مى کنید از مال دنیا و حفص بغیب مى خواند یعنى آمرزش و بخشایش حق سبحانه شما را خوب ترست از آنچه کافران فراهم مى آرند از متاع غرور [ نظرات / امتیازها ]

«أَوْ مُتُّمْ » 157 در این جمله نیز دو قرائت نقل شده است با کسر میم و ضمّ آن و در معنى تفاوت نمى کند

سخن ما: 1 آیت اوّل جلوگیر از دو اندیشه ى غلط است: یکى فکر محال و دیگر تأسف بر گذشته چون تصوّر اینکه اگر کسى از خانه اش بیرون نرود و نزد خویش و خانواده اش بماند از مرگ محفوظ است اندیشه اى است غلط زیرا حزم و احتیاط در مواظبت از خطر است که از آنچه براى عموم خطرناک است باید احتراز کرد اما حوادث و اتّفاقات غیر منتظر باختیار کسى نیست و خوددارى از کارهاى ضرورى حیاتى وسیله ى جلوگیرى از آنها نیست پس تأسف بر جلوگیرى از این گونه حوادث آنهم پس از گذشتن اندیشه اى است بى خردانه که نباید انسان مغز و اعصاب خود را باین افکار خسته و فرسوده نماید

2 آیت آخر دلدارى است و امیدوارى و نشان دادن یک حقیقت که شما مسلمین اندیشه ى بد نکنید زیرا مرگ در جنگ یا بستر نتیجه اش وصول بحقّ و حقیقت است
[ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رَحْمَةٌ خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ در واقع آیه ارشاد بحکم عقل است که وقتى شما به دلالت ایمانتان دانستید که براى هرکسى وقتى تعیین شده که محققا واقع خواهد گردید عقلتان گواهى مى دهد که موقع اجل حتمى اگر در راه خدا بمیرید و درنتیجه مشمول رحمت و مغفرت الهى گردید براى شما بهتر خواهد بود از آنچه جمع آورى مى کنید
[ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رَحْمَةٌ خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ هرکس از حق و یا از خویش، با شمشیر، یا قلم و یا زبانش دفاع کند و کشته شود، در راه خدا کشته شده است هرکس براى زندگى، یا دانش و یا هر چیزى که به گونه اى به مردم سود مى رساند، مبارزه و فداکارى کند و بمیرد، در راه خدا مرده است هرکس در راه خدا کشته شود و یا بمیرد، گناهانش آمرزیده مى شود و در دنیا و آخرت به مقام هاى بلندى خواهد رسید

«خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ » معناى این سخن خدا آن است که براى انسان مؤمن سزاوار است که چیزى را برگزیند که هرچند [رسیدن به آن موکول به] آینده است؛ امّا همیشگى خواهد بود و آن، مغفرت و رحمت خداست و چیزى را که هرچند نقد است، ولى از بین رفتنى است، ترک کند و آن، همان چیزى است که شیفتگان لذّت و شهوت آن را گرد مى آورند
[ نظرات / امتیازها ]

بعد از آن حث مؤمنان میکند بر جهاد بجهة ترغیب ایشان بر آن و مبین میسازد که شهادت بهتر از اموال دنیویه است بقوله وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ و اگر بخدا که کشته شوید فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ در راه خدا یعنى در جهاد با اهل کفر و عناد ذخر المعاد أَوْ مُتُّمْ یا بمیرید در سفر جهاد یا مطلق سفر یا در حضر با خشنودى خدا از شما لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ هر آینه آمرزش از خدا وَ رَحْمَةٌ و بخشش از جانب او خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ بهترست از آنچه جمع میکنید از مال دنیا و حفص بغیبت خوانده یعنى آمرزش و بخشایش حق تعالى شما را خوشتر است از آنچه کافران فراهم مى آورند از متاع غرور حاصل کلام آنست که سفر و غزا جالب موت و مقدم اجل نیستند و اگر اتفاقا واقع شود در راه خدا که جهاد است مبالات منمائید از آن زیرا که مغفرت و رحمت بعد از موت بهتر از دنیا و منافع آنست که اهل دنیا جمع آن میکنند [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ أَوْ مُتُّمْ الى آخر الآیتین نافع و اکثر اهل کوفه «متنا و متم» و هر چه ازین باب آید بکسر میم خوانند و باقى بضم میم خوانند ایشان که بکسر خوانند فعل «مات، یمات، متّ » نهند چنان که «خاف، یخاف، خفت» و «هاب، یهاب، هبت» و ایشان که بضم خوانند فعل آن «مات، یموت» نهند چنان که کان یکون، قال یقول

قوله مِمّٰا یَجْمَعُونَ حفص تنها بیا خواند بر فعل غائب و دیگران بتاء مخاطبه خوانند رب العالمین درین دو آیت مؤمنان را بمرگ تهنیت کرد، و مرگ ایشان مرگ کرامت کرد و على الجمله مرگ بر دو قسم است: یکى در راه خدا، دیگر در راه شیطان اما آنچه در راه خدا بود یکى مرگ شهیدانست که در سبیل خدا کشته شوند، چنان که اینجا گفت: وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ دیگر مرگ عارفانست که در رضاء خدا و خوشنودى از وى بمیرند، چنان که گفت: «او متّم» یعنى فى سبیل اللّٰه و رضاه من غیر قتل و هم الّذین قال فیهم النبى: «انّ للّٰه عبادا یصونهم عن القتل و الزلازل و الاسقام، یطیل اعمارهم فى حسن العمل، و یحسن ارزاقهم، و یحییهم فى عافیة، و یقبض ارواحهم فى عافیة على الفرش، و یعطیهم منازل الشهداء » این دو گروه ایشانند که مرگ ایشان را تحفه است، چنان که مصطفى (ص) گفت: «تحفة المؤمن الموت» و سر انجام ایشان آنست که اللّٰه گفت: اَلَّذِینَ تَتَوَفّٰاهُمُ اَلْمَلاٰئِکَةُ طَیِّبِینَ یَقُولُونَ سَلاٰمٌ عَلَیْکُمْ اُدْخُلُوا اَلْجَنَّةَ بِمٰا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ اما آن مرگ که در راه شیطان بود نیز بر دو قسم است: یکى آنکه بیگانه زادند او را و بیگانه مرد رب العالمین در وصف ایشان گفت: وَ لَوْ تَرىٰ إِذِ اَلظّٰالِمُونَ فِی غَمَرٰاتِ اَلْمَوْتِ دیگر آنست که: مسلمان زادند او را و کافر مرد آن مسکین چون در سکرات مرگ افتد روى معرفتش بنکرت سیاه شود، جان از تن بر آید، و ایمان از دل بر آید، تن ماند بى جان، و دل ماند بى ایمان ضربت ملک الموت بر تن آید و قطیعت ملک بر دل افتد، بیچاره سالها در مسلمانى رفته و بر کفر مرده! مسلمانان بر وى نماز کرده، و وى خود رانده! سرانجام این دو فرقت آنست که رب العالمین گفت: لاٰ بُشْرىٰ یَوْمَئِذٍ لِلْمُجْرِمِینَ وَ یَقُولُونَ حِجْراً مَحْجُوراً و به قال النبى (ص): «الا انّ بنى آدم خلقوا على طبقات شتّى، فمنهم من یولد مؤمنا، و یحیى مؤمنا، و یموت مؤمنا» و منهم من یولد کافرا، و یحیى کافرا، و یموت کافرا و منهم من یولد مؤمنا، و یحیى مؤمنا و یموت کافرا و منهم من یولد کافرا و یحیى کافرا و یموت مؤمنا [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر: وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ أَوْ مُتُّمْ :اگر در راه خدا کشته شدید یا مردید لَمَغْفِرَةٌ :مغفرت بزرگى است

مِنَ اَللّٰهِ وَ رَحْمَةٌ :رحمت بزرگى است که براى شما حاصل شده است خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ :بهتر است از آنچه که این منافقین،یا کفّار،یا سایر مردم جمع مى کنند از چیزهاى بى ارزش و پست دنیا خود جمله جواب قسم است،و جواب شرط محذوف است،و این دلدارى مؤمنین و تقویت قلوب آنان،و آسان کردن کشته شدن و مردن بر آنهاست و ترغیب آنان به جهاد است [ نظرات / امتیازها ]