(ولئن متم او قتلتم لالی الله تحشرون ):(و اگر در راه خدا بمیرید یاکشته شوید،همانا بسوی خدا محشور خواهیدشد)، پس در هر صورت نهایتامرجع شما همان جوار الهی است . [ نظرات / امتیازها ]

(آیه 158)- سوم: از همه گذشته مرگ به معنى فنا و نابودى نیست که این قدر از آن وحشت دارید بلکه دریچه‏اى است به سوى زندگانى دیگرى در سطحى بسیار وسیعتر و آمیخته با ابدیت «و اگر بمیرید و یا کشته شوید به سوى خدا باز مى‏گردید» (وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللَّهِ تُحْشَرُونَ).
[ نظرات / امتیازها ]

(ولئن متم او قتلتم لالی الله تحشرون ):(و اگر در راه خدا بمیرید یاکشته شوید،همانا بسوی خدا محشور خواهیدشد)، پس در هر صورت نهایتامرجع شما همان جوار الهی است . [ نظرات / امتیازها ]

تفسیر نور
در این آیه عبارت «فى سبیل اللّه» نیامده است، تا بگوید: محشور شدن همه‏ى کسانى که بمیرند یا کشته شوند در هر راهى که باشند، به سوى خداست. اکنون که مرگ براى همه حتمى است و حشرِ همه در محضر خداوند نیز حتمى است، پس چرا بهترین نوع رفتن را با رضایت پذیرا نباشیم؟ اگر مرگ و شهادت، هر دو بازگشت به سوى خداست، پس دیگر نگرانى از شهادت چرا؟ امام حسین علیه السلام مى‏فرمایند: فان تکن الابدان للموت انشئت‏ فقتل امرء فى اللّه بالسّیف افضل‏ اگر بدنها براى مرگ آماده شده‏اند، پس شهادتِ مرد در راه خدا با شمشیر بهترین مرگ است. <166> ندارد
[ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اَللّٰهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اَللّٰهِ وَ رَحْمَةٌ خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اَللّٰهِ تُحْشَرُونَ

چون قتل در راه خدا بیش از مرگ عادى موجب مغفرت و رحمت خاص خداوند است، در این آیه مقدم گردیده این روش قرآن کریم است براى آنکه بینش انسان را از میان پوستۀ تخیلات و اندیشه هاى محدود باز کند و راه شجاعت در تفکر را بر روى او بگشاید این مطلوب حقیقى هر انسان و کمال مطلوب است که علماى اخلاق مورد توجه قرار داده اند ولى طریق چنین بینش و شجاعتى را نیافته اند، در برابر آنها که از ترس مرگ در لاک خود پیچیده اند و پیوسته دچار هراس و حسرتند، بیان مى کند که مرگ و حیات از حساب انسان خارج است و به ارادۀ خداوند است و کسانى که قدم در راه جهاد زندگى گذارند و در این راه کشته شوند یا بمیرند مغفرت و رحمت خاص خداوند را کسب مى کنند و این ارزنده تر و برتر و پایدارتر است از همۀ آنچه از مال و قدرتهاى بى پایه در پیرامون خود جمع مى کنند و در میان آن پوسیده مى شوند: خَیْرٌ مِمّٰا یَجْمَعُونَ

و در واقع زندگى انسان همین دو گونه است: یا در راه خدا فى سبیل اللّٰه و در پرتو هدایت رفتن و از پوست وابستگیها بیرون آمدن تا به سرچشمۀ رحمت و مغفرت رسیدن، یا در میان پیلۀ وابستگیهاى گرداورى شده مِمّٰا یَجْمَعُونَ و به گرد خود تنیده ماندن و خشک شدن به هر صورت، چه به مرگ طبیعى یا به قتل، همه از پوست طبیعت بیرون مى آیند و گسترده مى شوند و به سوى خدا مى روند: وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اَللّٰهِ تُحْشَرُونَ [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اَللّٰهِ تُحْشَرُونَ یعنى چه بمیرید و چه کشته شوید مساوى است و بهر حال بازگشت شما بسوى خداست و همه شما را بر طبق استحقاقى که دارید پاداش خواهند داد محسن را بر نیکیش و بدکار را بر بدیش پس او را برگزینید و بدنیا دل مبندید و بهمین معنى است بیت منسوب بامام حسین (ع): فان تکن الأبدان للموت انشئت فقتل امرئ بالسیف فى اللّٰه افضل یعنى اگر پیکرها براى مرگ خلق شده پس کشته شدن مرد در راه خدا با شمشیر بهتر است

سؤال: اگر بپرسید که چگونه خداوند رحمت بى پایان خود را با حطام و لذات ناچیز دنیا سنجیده و حال آنکه تفاوت ایندو بیش از زمین تا آسمان است و آخرت جاوید هرگز با دنیاى ناچیز قابل سنجش نیست که اولى را بهتر از دومى بدانیم و هیچکس نگوید که شیر گوارا و خالص از پشکل بهتر است و ایندو را با هم نسنجد؟ جواب اینست که مردم دنیا را بر آخرت بر مى گزینند بحدى که جهاد در راه خدا را بخاطر جمع ثروت دنیا و بدست آوردن مقام اینجهان ترک میگویند و به این جهت خداوند این مطلب را فرمود [ نظرات / امتیازها ]

جمله ى: «لَإِلَى اَللّٰهِ تُحْشَرُونَ » یعنى همه را بسوى خدا جمع مى کنند و چون سوى خدا یعنى ارتباط به قدرت بى آغاز و انجام پس در مرگ و حیات تفاوتى نیست و در هر صورت جزء آن قدرت و فراهم شده هاى آن هستیم، لیکن دو مطلب قابل توجّه است: اوّل اینکه انسان چون بواسطه ى نیروى اراده و فکر با دیگر موجودات تفاوت دارد رابطه ى مخصوص با آن قدرت براى او هست که براى دیگر موجودات نیست و همان رابطه ى مخصوص موجب بقاء او است که هرگز فانى نمى شود، و معاد انسان وابسته بهمین رابطه است زیرا موجودات دیگر فقطّ موادّى هستند که از قدرت پیدا شده اند و البتّه از آن قدرت هم جدا نیستند و پس از آنکه از این صورت خارج شدند به هزاران صورتهاى دیگر تجزیه و ترکیب مى شوند، امّا انسان طورى پیدا شده است که از آن قدرت فکر و اراده به او عنایت شده است و این خاصیّتش قابل نابودى و زوال نیست و بااینکه مثل دیگران از صورت خود خارج و به هزاران صورت تبدیل مى شود این رابطه ى مخصوص که فکر و اراده است قابل تجزیه و تبدیل نیست

مطلب دوّم آنکه: معنى این جمله را با توجّه بمطلب اوّل چنین مى فهمیم که چون شما مسلمین علاوه بر رابطه ى مادى که با خداوند دارید بواسطه ى ایمان رابطه ى معنوى هم براى خود ایجاد کرده اید

حشر و فراهم شدن شما بسوى خدا با دیگران تفاوت دارد که آنها بموجب نهاد و طبیعت اصلى مربوط هستند و لیکن شما علاوه بر طبیعت به ارادۀ خود هم به آنجا مربوط شده اید پس خود بسنجید ارزش حشر خود را با دیگران، که آنها اجنبى و بیگانه هستند و شما اهل آن هستید مانند دو دسته که به جائى وارد شوند یکى با سابقه و دوست و دیگرى ناشناس که قابل نیست در آینده به آنجا آشنا شود

بدیهى است سعادت و بهره مندى براى دسته ى اوّل است و محرومیّت و سرگردانى براى دسته ى دوم چه خوب گفته است صفى علیشاه در خطاب به دستۀ اوّل: جان عاریت یکى دادى بدوست چون بر او وارد شوى جان تو او است [ نظرات / امتیازها ]

92 وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اَللّٰهِ تُحْشَرُونَ

اگر در راه خدا بمیرید و یا کشته شوید، براستى که بسوى خداوند محشور خواهید شد

عارفى که مى داند خویشتن حقیقى او آن مَنیّت و اَنانیّت ازلى است که در نهاد او بوده، و این خویشتن مجازى که امروز در او ظهور پیدا کرده، جز سایه اى از آن اَنانیّت نیست، نباید به خود مغرور گردد پس باید از فنا به بام بقاى باللّه درآید و نور حقیقت را بر افق جهان هستى بگستراند گر تو ترکِ این نَجِس خرقه کنى نیل را در نیلِ جان غرقه کنى هین بِدار از مصر، اى فرعون دست در میانِ مصرِ جان صد مصر هست تو اَنَا رَبٌّ همى گویى به عام غافل از ماهیّتِ این هر دو نام رَب، برِ مربوب، کَى لرزان بود؟ کَى أَنا دان بندِ جسم و جان بود نک أَنَا ماییم رَسته از اَنا از اَناى پُر بلاى پُر عَنا آن اَنایى بر تو، اى سگ شوم بود در حقِ ما دولتِ مَحْتوم بود گر نبودیت این اَنایى کینه کَش کَى زدى بر ما چنین اقبال خوش ؟ شکرِ آنک از دارِ فانى مى رهیم بر سرِ این دار، پندت مى دهیم دارِ قتلِ ما بُراقِ رحلت است دارِ مُلکِ تو غرور و غفلت است این حیاتى خُفیه در نقشِ ممات وآن مماتى خُفیه در قشر حیات مى نماید نور نار و نار نور وَرْنَه دنیا کَى بُدى دارُ الْغُرور؟ هین مکن تعجیل اوّل نیست شَو چون غروب آرى بر آ از شرقِ ضَو از اَنایىِّ ازل دل دنگ شد این اَنایى سرد گشت و ننگ شد زآن اَناى بى اَنا خوش گشت جان شد جهان او از اَنایىِّ جهان از اَنا چون رَست اکنون شد اَنا آفرینها بر اَناى بى عنا کاو گریزان و اَنایى در پَىَ اش مى دود چون دید، وى را بى وَى اَش طالبِ اویى نگردد طالبت چون بمُردى، طالبت شد مَطْلَبت زنده اى کَى مُرده شُو، شوید ترا طالبى کَى مَطْلبت جوید ترا؟ اندر این بحث اَرْ خِرَد رَه بین بُدى فخْر رازى راز دانِ دین بُدى لیک چون مَنْ لَمْ یَذُقْ لَمْ یَدْرِ بود عقل و تخییلاتِ او حیرت فزود کَى شود کشف از تفکّر این اَنا؟ آن اَنا مکشوف شد بعد از فنا مى فتد این عقلها در اِفتقاد در مغاکىِّ حُلول و اتّحاد اى ایازِ گشته فانى ز اِقْتِراب همچو اختر در شعاعِ آفتاب بلکه چون نطفه مُبدَّل تو بتن نَه ازْ حلول و اتّحادى مُفْتَتَن عفو کن، اى عفو، در صندوقِ تو سابقِ لطفى، همه مسبوقِ تو من که باشم که بگویم عفو کن ؟ اى تو سلطان و خلاصۀ امرِ کُن من که باشم که بُوَم من با مَنت ؟ اى گرفته جمله مَنها دامنت [ نظرات / امتیازها ]

حقّ تعالى ردّ کرد بر منافقان که گفتند: «لَوْ کٰانُوا عِنْدَنٰا مٰا مٰاتُوا وَ مٰا قُتِلُوا» گفت: اگر شما را در راه خدا بکشند یا در سفر بمیرید آمرزش و رحمت خداى شما را بهتر بود از آنچه منافقان جمع مى کنند از حطام دنیا

و در آیت دلیل است از روى تقسیم که:مرگ در غربت شهادت است چنانکه رسول صلّى اللّه علیه و آله و سلّم گفت:من مات غریبا فقد مات شهیدا،و اگر بمیرید یا شما را بکشند مرجع شما با خداست و محشر به نزدیک اوست اگر بنکشتند مرد را بمیرد بهر حال از مرگ چاره نیست اگر بقتل و شهادت رود زنده باشد؛بل احیاء عند ربّهم،و اگر به مرگ رود این پایه نیابد و اگر به جوانى نمیرد لابد به پیرى بمیرد

من لم یمت عبطة یمت هرما للموت کأس فالمرء ذائقها پس رفتن با اعزاز و اکرام اولى تر [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اَللّٰهِ تُحْشَرُونَ سرنوشت انسان، همین است؛ خواه زندگى خویش را به سبب کشته شدن از دست دهد و یا هر سبب دیگرى همچنین انسان به سبب کارهایى که در قبل انجام داده است، پاداش داده مى شود؛ اگر عمل او خیر باشد پاداش او خیر و اگر شر باشد پاداش او شر خواهد بود شخص خردمند خود را براى آن روز آماده مى کند و به باطل و گفتن «اگر و مگر» سرگرم نمى شود [ نظرات / امتیازها ]

وَ لَئِنْ مُتُّمْ و اگر بمیرید اى مومنان با خشنودى خدا أَوْ قُتِلْتُمْ یا کشته شوید در کارزار کفار یعنى بر وجهى که هلاک شما اتفاق افتد لَإِلَى اَللّٰهِ هر آینه بسوى خداى بحق که معبود شما است و همه توجه باو نموده اید و بذل مهج خود میکنید از براى رضاى او تُحْشَرُونَ حشر کرده شوید نه بسوى غیر او پس لا محاله توفیۀ جزاى شما خواهد کرد و شما را بمثوبات جلیله و درجات عالیه خواهد رسانید چون البته موت لازمۀ حال انسان است پس اولى آنست که آن بعنوان شهادة باشد که متضمن رضاى او سبحانه است و وسیله رسیدن بغایت مراتب رفیعه و نهایت درجات سمیه و لهذا حضرت سید الشهدا امام حسین بن على بن ابى طالب (ع) فرموده اند که فان یکن الا بدان للموت انشئت فقتل امرء فى اللّٰه بالسیف افضل اگر گویند چگونه حقتعالى مغفرت و رحمت خود را که در مرتبۀ علیاست معادله فرمود بحطام دنیا که در غایت پستى است و نهایت دنائت و هیچکس نمى گوید که (الدرة خیر من البعرة) جواب آنست که مردمان چون که ایثار دنیا میکنند بر آخرت تا آنکه ترک جهاد میکنند در راه خدا بجهت استکثار دنیا و ایثار مکث در آن پس باین اعتبار جایز باشد که دنیا مفضل علیه مغفرت و رحمت واقع شود عرفا گفته که اگر مرگ دریابد شما را اى مخالفت کنندگان با نفس و هوا یا شهید گردید بتیغ ریاضت در طریق طلب رضا پس شما را حشر با آن کسى خواهد بود که جان و دل در راه او بذل کرده اید نه بغیر او و از این جا گفته اند که (اذا کان المصیر الى اللّٰه طالب المسیر الى اللّٰه) [ نظرات / امتیازها ]

علاوه بر آنچه ذکر شد در آیه سابق مؤمن نباید از مرگ و قتل خوف داشته باشد زیراکه مردن انتقال از نشئه است به نشئه که براى مؤمن موجب قرب بخدا و نعیم ابد است خواه شهید شده باشد یا در مهاجرت بخدا از قبیل سفر مکه یا زیارت اعتاب عالیه یا طلب علم فوت کرده باشد خواه هیچ کدام نباشد همین قدر مؤمن باشد بالاخره و اصل ببساط قرب الهى خواهد شد و با موالیان خود محشور مى گردد انشا اللّه تعالى علاوه بر آنکه در علم الهى مفصلا حشر تمام موجودات الى اللّه ثابت شده است
[ نظرات / امتیازها ]

تفسیر: وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اَللّٰهِ :خدایى که مولاى شما و ولىّ امر شما و محبوب دلها و منتهاى طلب و درخواست شماست

تُحْشَرُونَ :وقتى به سوى خدا محشور مى شوید پس چرا مرگ یا کشته شدن در راه خدا را ناپسند مى دانید

خداى تعالى در آیۀ اوّل کشته شدن را به علّت اهمیّتى که در ترتیب پاداش موجود است،مقدّم داشت به خلاف آیۀ دوّم که کشته شدن ویژگى خاصّى در ترتیب پاداش نداشت،و مرگ فرد از شرط خاصّ آن گسترش بیشترى داشت لذا اهتمام به تقدیم مرگ بر قتل بوده است [ نظرات / امتیازها ]