● عبدالله عبداللهي -
اطیب البیان
أُولئِکَ الَّذِینَ حَبِطَت أَعمالُهُم فِی الدُّنیا وَ الآخِرَةِ وَ ما لَهُم مِن ناصِرِینَ «22»
اینها کسانی هستند که کلیه اعمالی که بنظرشان خوب میآید از بین میرود نه دنیا برای آنها نتیجه بخش است و نه در آخرت و احدی آنها را یاری نمیکند.
أُولئِکَ الَّذِینَ اشاره بآیه قبل است که مراد کفّار و قاتلین انبیاء و آمرین بقسط بودند.
حَبِطَت أَعمالُهُم حبط مقابل تکفیر است و مسئله احباط و تکفیر یکی از مسائل کلامیّه است و قبلا تذکّر دادیم که عمل اگر صحیحا و مطابق دستور الهی واقع شود احباط ندارد لکن کافر و مخالف و معاند چون عمل صحیح ندارند بواسطه آنکه اسلام و ایمان شرط صحّت کلیّه اعمال است برای آنها همچه عملی نتیجه ندارد چون باطل است و البتّه قاتل انبیاء و قاتل آمر بقسط هم بواسطه همین قتل یا کافر و یا معاند میشود و از ایمان خارج میگردد فاقد شرط میشود و عملش باطل میگردد و اگر هم فرض کنیم که قبل از قتل مؤمن بوده و اعمالی از او سرزده آنها هم باطل میشود زیرا چنان که ایمان شرط صحّت اعمال است موافات که عبارت از بقاء ایمان است تا آخر عمر آن هم شرط صحّت است که اگر مؤمنی هفتاد سال عبادت کند و نزدیک موت کافر شود تمام آنها در واقع باطل بوده و لو تخیّل صحّت میکرده چون موافات نبوده نه اینکه بگوئیم بعد از فرض صحّت باطل میشود بلکه باطل بوده و نمیدانسته فِی الدُّنیا وَ الآخِرَةِ امّا در دنیا باعث رفع بلیّات و نجات از نکبات و خلاصی از مضارّ معاصی نمیگردد و امّا در آخرت باعث رفع عذاب و نجات از جهنّم و خلاصی از عقوبات نمیشود.
وَ ما لَهُم مِن ناصِرِینَ اشاره به اینکه شفاعت شفعاء روز قیامت شامل حال آنها نمیشود و کسانی که اینها برای آنها ظلم و قتل میکردند که متکبّران باشند دست گیری
جلد 3 - صفحه 151
از ضعفاء نمیکنند و خود بعذاب سخت‌تر گرفتارند چنانچه در بسیاری از موارد قرآن بحث مستکبران و ضعفاء را خداوند ذکر فرموده.
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» پرتوی از قرآن
أُولٰئِکَ اَلَّذِینَ حَبِطَتْ أَعْمٰالُهُمْ فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ وَ مٰا لَهُمْ مِنْ نٰاصِرِینَ فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ ظرف حبطت است همان کسان که به آیات خدا کافر شده پیمبران و آمرین به قسط را مى کشند، در دنیا و آخرت و اعمالشان فرو مى ریزد و به باد مى رود و شاید چون کارها و ساخت و سازهایى که براى تأمین بقا و زندگى برتر دارند نه ریشۀ ایمانى دارد و نه دمساز با فضاى دنیا و آخرت است تا رویش یابد و بهره آور گردد، اعمالى که حبط مى شود باید از همانگونه اندیشه ها و نقش ها و ساخت و پرداختها باشد، نه ستم ها و گناهان که مى ماند و تصویر و نمایان مى شود: وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقٰالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ و مبشّرش عذاب الیم است: (بغیشان عذاب الیم و اعمالشان چون گردبادى بر رمیم)، دیگر براى نجاتشان یار و یاورى ندارند: و ما لهم من ناصرین، خرد و اندیشه و کار و کوشش و مال و سلاح و سپاه یاریشان نمى کند
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر گازر
آنان که کافر شدند بآیات خداى تعالى و پیغمبران را به ناحق مى کشتند و با کسانى که بداد و عدل مى فرمودند از مردمان با ایشان قتال مى کردند ایشان را بعذابى دردناک و رنجاننده بشارت ده ابو عبیده روایت کرد از رسول صلّى اللّه علیه و آله و سلّم که:ازو پرسیدند که اىّ النّاس أشدّ عذابا یوم القیامة ؟ روز قیامت عذاب که را سخت تر بود؟ گفت:من قتل نبیّا،آن کس را که پیغمبرى را بکشد پس از آن کسى که او کسى را بکشد که امربه معروف کند و نهى از منکر کند آنگه این آیت برخواند و گفت که:بنى اسرائیل چهل و سه پیغمبر را بکشتند در اوّل روز پس از آن صد و دوازده مرد برخاستند از عبّاد بنى اسرائیل بأمر معروف و نهى منکر،آنان که ایشان را کشتند ایشان را نیز در آخر روز بکشتند و ایشان آنانند که خداى تعالى ایشان را وصف کرد درین آیت و این آیت در حقّ ایشان فرستاد و عبد الله مسعود از پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم روایت کرد که او گفت:بد قومى اند قومى که کسى را که امربه معروف و نهى از منکر کند او را بکشند و بد قومى باشند که امربه معروف و نهى از منکر نکنند و بد قومى باشند آنکه مؤمن در میان ایشان بتقیّه زندگانى کند
آنگه حق تعالى گفت:ایشان آنانند که اعمال و کردارهاى ایشان باطل شد در دنیا و آخرت براى آنکه نه بر وجه مأمور به کرده باشند و ایشان را در قیامت یارى و شفیعى نباشد و گفته اند که:مراد بآیات درین آیت کتاب قرآنست و آیت را بر عموم حمل توان کرد
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.
» تفسیر کاشف
أُولٰئِکَ اَلَّذِینَ حَبِطَتْ أَعْمٰالُهُمْ فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ تباه شدن اعمال آنان در دنیا بدان سبب است که هرکسى به آنها لعن مى فرستد، زیرا آنان آثار بدى از خود بر جاى گذارده اند، و تباه شدن اعمالشان در آخرت نیز ازآن روست که آنان مجازات مى شوند
امربه معروف با بیم از ضرر فقها براى امربه معروف و نهى از منکر شرایطى بیان کرده اند از جملۀ این شرایط آن است که فرد امرکننده، از وارد آمدن ضرر بر خود و خانواده و مالش بیمى نداشته باشد برخى از فقها این شرط را انکار کرده و گفته اند: امربه معروف واجب است، حتّى اگر به کشته شدن فرد امرکننده منجر شود و براى اثبات مدّعاى خود به آیه اى که پیش تر ذکر شد، استدلال کرده اند، بدین ترتیب که انبیا امربه معروف و نهى از منکر کردند و به گواهى قرآن کریم، در همین راه کشته شدند
به نظر من، شأن انبیا در تبلیغ غیر از شأن علماست؛ زیرا انبیا برطبق وحى الهى کارها را انجام مى دهند یا انجام نمى دهند بنابراین، اگر آنها در راه تبلیغ کشته شوند برحسب دستور خداوند متعال دست به چنین اقدامى زده اند؛ امّا علما تنها بر آنچه از اسناد و منابع احکام مى فهمند اعتماد مى کنند آنچه ما از این دلایل و منابع مى فهمیم آن است که براى هر انسانى که گمان مى کند نهى از منکر، هیچ گونه فایدۀ دینى ندارد و در عین حال به ضرر و مفسده نیز مى انجامد، جایز است که در برابر منکر سکوت اختیار کند
امّا اگر انسان گمان کند که امربه معروف و نهى از منکر، هم منفعت دینى دارد و هم ضرر [جانى و مالى] در این صورت باید منفعت دینى، که بر امربه معروف و نهى از منکر مترتب است، و دفع ضرر از جان خود را با یکدیگر بسنجد؛ که اگر منفعت دینى مهم تر باشد چنان که این کار سبب شود کفر و ظلم و تباهى در زمین از بین برود، در این صورت، تحمّل ضرر جایز، و گاه واجب است و اگر دفع ضرر مهم تر از نهى از منکر باشد، همانند نهى از خوردن چیزى آلوده، در این صورت خوددارى از آن براى دفع ضرر، جایز و گاه واجب است بنابراین، مسئله با اختلاف مورد، تفاوت پیدا مى کند بر این اساس، روشن شد که مقایسۀ غیر انبیا با انبیا در این مورد، قیاس مع الفارق است ما دربارۀ این موضوع به یک مناسبت دیگر سخن خواهیم گفت
[ نظرات / امتیازها ]
نظری ثبت نشده است.
نظر شما ثبت شد و بعد از تائید داوران بر روی سایت قرار می گیرد.