(یدبر الامر من السماء الی الارض ثم یعرج الیه فی یوم کان مقداره الف سنه مما تعدون ): (تدبیر امر از آسمان تا زمین بدست اوست آنگاه در روزی که اندازه اش هزار سال از سالهایی است که شما آن را می شمارید، همه چیز بسوی او بالامی رود)گفتیم که خداوند کل عالم مشهود را در شش مرحله یا شش دوران از کتم عدم بوجودآوردو آنگاه به مقام تدبیر موجودات پرداخت ، چون عرش کنایه است از مقام تدبیرموجودات و به نظام آوردن آنها تحت نظامی عام و پیوسته که حاکم بر جمیع آنهاست ،و با این کلام توحید الوهیت و ربوبیت پروردگار را اثبات نمود و در ادامه فرمود: برای شما به غیر او سرپرست و شفیعی نیست ، ولی یعنی کسی که مالک تدبیر امری باشد وچون امور ما و شئون حیاتی ما تنها قائم به خداست ، پس فقط اوست که مدبر و ولی ماست و در این امر هیچ شریکی ندارد و (شفیع ) نیز کسی است که به سببی ناقص منضم می شود تا سببیت ناقص را تکمیل کند و به این ترتیب هر یک از اسباب و علل عالم شفیع یکدیگرند و سببیت یکدیگر را در تأثیر تکمیل می کنند همچنان که هر یک از ابر، باد،باران ، آفتاب ، سایه و امثال آن واسطه و شفیع در رویش نباتات هستند بگونه ای که گیاه بدون این شرایط رشد نمی کند. و چون تنها پدید آورنده همه اسباب خدای سبحان است پس شفیع حقیقی فقط خداست و غیر از او شفیعی نیست و آنگاه در مقام توبیخ وسرزنش می فرماید: چرا متذکر نمی شوید و از این همه دلایل عقلی که شما را به ملک وتدبیر خدای سبحان که معبود به حق است تذکر می دهند، روی گردانیده و اعراض می کنید؟آنگاه به شرح تدبیر امر موجودات می پردازد. تدبیر از ماده (دبر) به معنای دنباله وعقب هر چیز است و تدبیر یعنی اینکه چیزی را پشت سر چیز دیگر قرار دهند، تدبیر درمورد خدای متعال به این است که او وجود حوادث را چون سلسله زنجیری که پشت سرهم و متصل ما بین آسمان و زمین باشد، قرار می دهد و او در حالی تدبیر امر را می نمایدکه نازل کننده نیز هست همچنانکه فرمود (وان من شی ء الا عندنا خزائنه وما ننزله الا بقدرمعلوم هیچ چیز نیست جز آنکه گنجینه هایش در نزد ماست و ما آن را جز به اندازه معلوم نازل نمی کنیم )و در نهایت همه چیز بسوی او اوج می گیرد همچنانکه فرمود (واوحی فی کل سماءامرها و در هر آسمانی امرش را وحی نمود) پس منظور از (سماء) مقام قرب وحضوری است که زمام همه امور به آنجا منتهی می شود، نه آسمان به معنای جهت بالا یاقسمتی از عالم مادی ، و معلوم می شود عروج به سوی او یعنی صعود از همان طریقی که از آن نازل شده اند، و خدای تعالی تدبیر مذکور را در مدتی به انجام می رساند که اگر بامقدار حرکت و حوادث زمینی تطبیق شود، با هزار سال برابر می گردد و مراد از روزعروج امر، یکی از پنجاه موقف از مواقف روز قیامت است (الله یعلم ) [ نظرات / امتیازها ]

(دراآخرین آیه مورد بحث)نخست اشاره به توحیدپروردگار،سپس به بیان مساله ((معاد))اشاره می کند،وبه این ترتیب سه شاخه توحیدکه درآیات گذشته بیان شده(توحید خالقیت وحاکمیت وعبودیت)دراینجاباذکر((توحیدربوبیت))یعنی تدبیر جهان هستس تنها به وسیله خداوند تکمیل می گردد.
می فرماید:((خداونداموراین جهان را از مقام قرب خود به سوی زمین تدبیر می کند))(یدبر الامرمن السماءالی الارض)
وبه تعبیر دیگرخداوند تمام عالم هستی را از آسمان گرفته تازمین ،زیر پوشش تدبیر خود قرارداده است،وجزاومدبری در این جهان وجود ندارد.
سپس می افزاید:((تدبیر امور در روزی که مقدارآن هزار سال از ساهایی که شما می شمارید به سوی او باز می گردد))(ثم یعرج الیه فی یوم کان مقداره الف سنه مما تعدون)
منظئر از یوم(روز)،روز قیامت است.
توضیح اینکه..... [ نظرات / امتیازها ]

یُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّماءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ یَعْرُجُ إِلَیْهِ فِی یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ «5»
یُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّماءِ إِلَى الْأَرْضِ‌: تدبیر و تقدیر امور فرماید به تمامه بر حسب اراده خود نسبت به آنچه ما بین آسمان و زمین است، و نازل فرماید آن را با ملک بسوى زمین، ثُمَّ یَعْرُجُ إِلَیْهِ‌: پس عروج کند ملک به مکانى که امر
نموده که صعود نماید بسوى آن، فِی یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ‌: در مقدار زمانى که اگر سیر کند غیر ملک، أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ‌: هزار سال باشد از آنچه شماره مى‌کنید، زیرا از آسمان تا زمین پانصد سال، و آمدن و برگشتن جمعا هزار سال شود. یا تدبیر نماید امر دنیا را، پس نازل فرماید قضا و تدبیرات را از آسمان بسوى زمین مدت ایام دنیا، پس برمى‌گردد و عود کند تدبیرات بسوى او بعد از انقضاء دنیا و فناى آن، تا منقطع شود امر امراء و حکم حکام و منفرد گردد ذات یگانه سبحانى در روزى که مقدار آن هزار سال باشد و آن روز قیامت است، پس مدت مذکوره قیامت باشد، و تفسیر على بن ابراهیم قمى، مؤید این قول است که تدبیر فرماید امور آسمان و زمین را و امر و نهى که فرماید و اعمال بندگان تمام اینها ظاهر شود روز قیامت که مقدار آن روز هزار سال است از سالهاى دنیا «1».
طبرسى فرماید: و اما آیه‌ «فِی یَوْمٍ کانَ مِقْدارُهُ خَمْسِینَ أَلْفَ سَنَةٍ» خداوند اراده فرماید نسبت به کافر و قرار دهد آن روز را پنجاه هزار سال، زیرا مقامات قیامت مختلف است. «2». یا به اعتبار آنکه قیامت پنجاه موقف و هر موقفش هزار سال و مجموع پنجاه هزار سال شود. [ نظرات / امتیازها ]

یُدَبِّرُ الأَمرَ مِن‌َ السَّماءِ إِلَی‌ الأَرض‌ِ ثُم‌َّ یَعرُج‌ُ إِلَیه‌ِ فِی‌ یَوم‌ٍ کان‌َ مِقدارُه‌ُ أَلف‌َ سَنَةٍ مِمّا تَعُدُّون‌َ «5»
تدبیر امر می‌فرماید ‌از‌ آسمان‌ ‌به‌ سوی‌ زمین‌ ‌پس‌ ‌از‌ ‌آن‌ عروج‌، می‌کند ‌به‌ سوی‌ ‌او‌ ‌در‌ ظرف‌ یک‌ روز ‌که‌ مقدار ‌آن‌ هزار سال‌ ‌است‌ ‌از‌ ‌آن‌ چه‌ می‌شمارید.
‌اینکه‌ آیه شریفه‌ ‌را‌ مفسرین‌ ‌هر‌ کدام‌ ‌به‌ وجهی‌ تعبیر کرده‌اند و ‌آن‌ چه‌ ‌به‌ نظر اقرب‌ ‌است‌ و نزدیک‌تر می‌آید «و اللّه‌ العالم‌ ‌بما‌ ‌قال‌» ‌اینکه‌ ‌که‌ تدبیر امور ‌از‌ عالم‌ بالا ‌از‌ آسمان‌ میشود و ‌به‌ توسط ملائکه‌ نازل‌ ‌بر‌ اهل‌ زمین‌ می‌شود و افعال‌ و اعمال‌ بندگان‌ ‌را‌ ملائکه‌ ‌به‌ آسمان‌ می‌برند و دائما ملائکه‌ نزول‌ و صعود دارند و فاصله ‌بین‌ زمین‌ و آسمان‌ پانصد سال‌ راه‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌اگر‌ بشر بتواند صعود و نزول‌ کند هزار سال‌ طول‌ می‌کشد و ملائکه‌ ‌اینکه‌ نزول‌ و صعودشان‌ ‌در‌ یک‌ روز ‌است‌ و دلیل‌ ‌بر‌ ‌اینکه‌ دعوی‌ آیه شریفه‌ ‌است‌ ‌که‌ می‌فرماید: وَ فِی‌ السَّماءِ رِزقُکُم‌ وَ ما تُوعَدُون‌َ (ذاریات‌ آیه 22) إِلَیه‌ِ یَصعَدُ الکَلِم‌ُ الطَّیِّب‌ُ وَ العَمَل‌ُ الصّالِح‌ُ یَرفَعُه‌ُ (فاطر آیه 10) و آیات‌ دیگر و اخبار ‌در‌ نزول‌ ملائکه‌ و صعود ‌آنها‌ بسیار ‌است‌ بناء ‌علی‌ ‌هذا‌ می‌فرماید:
یُدَبِّرُ الأَمرَ مِن‌َ السَّماءِ إِلَی‌ الأَرض‌ِ ‌آن‌ چه‌ وارد می‌شود ‌از‌ مقدرات‌ الهی‌ ملائکه‌ ‌از‌ آسمان‌ نازل‌ می‌شوند و نازل‌ می‌کنند.
ثُم‌َّ یَعرُج‌ُ إِلَیه‌ِ آنچه‌ ‌از‌ اعمال‌ و افعال‌ بندگان‌ صادر می‌شوند می‌برند ‌در‌ آسمان‌ و عروج‌ می‌کنند.
فِی‌ یَوم‌ٍ ‌در‌ ظرف‌ یک‌ روز.
کان‌َ مِقدارُه‌ُ بحسب‌ ‌هر‌ بشری‌.
أَلف‌َ سَنَةٍ مِمّا تَعُدُّون‌َ پانصد سال‌ نزول‌ پانصد سال‌ صعود [ نظرات / امتیازها ]