خسران - چنانکه راغب در مفردات مى گوید در اصل به معنى از دست دادن سرمایه و کمبود آن است که گاه به انسان نسبت داده مى شود و گفته مى شود فلانکس زیان کرد و گاه به خود عمل نسبت مى دهند و مى گویند تجارتش زیان کرد.
از سوى دیگر گاه ((خسران )) در مورد سرمایه هاى ظاهر به کار مى رود مانند مال و مقام دنیوى ، و گاه در سرمایه هاى معنوى مانند صحت و سلامت و عقل و ایمان و ثواب ، و این همان چیزى است که خداوند آن را ((خسران مبین )) نام نهاده است ... و هر خسرانى که خداوند در قرآن بیان کرده اشاره به معنى دوم است نه آنچه مربوط به سرمایه هاى دنیوى و تجارتهاى معمولى است .
قرآن در حقیقت انسانها را به تجارت پیشگانى تشبیه کرده که با سرمایه هاى سنگین قدم به تجارتخانه این جهان مى گذارند، بعضى سود کلانى مى برند، و گروهى سخت زیان مى بینند.
آیات زیادى در قرآن مجید است که این تعبیر و تشبیه در آن منعکس ‍ مى باشد، و در واقع بیانگر این حقیقت است که براى نجات در قیامت نباید در انتظار این و آن نشست تنها راه آن ، بهره گیرى از سرمایه هاى موجود، و تلاش و کوشش در این تجارت بزرگ است که در آنجا ((همه چیز را به بها مى دهند، به بهانه نمى دهند!))
و اما چرا زیان مشرکان و گنهکاران را ((خسران مبین )) توصیف کرده ؟ براى اینکه اولا آنها برترین سرمایه یعنى سرمایه عمر و عقل و خرد و عواطف و زندگانى را از دست داده اند بى آنکه در مقابل آن چیزى به دست آورند.
ثانیا: اگر فقط این سرمایه را از دست داده بودند بى آنکه عذاب و مجازاتى خریدارى کنند باز مطلبى بود، بدبختى اینجاست که در برابر از دست دادن این سرمایه هاى عظیم سختترین و دردناکترین عذاب را براى خود فراهم ساخته اند.
ثالثا: این خسرانى است که قابل جبران نمى باشد، و این از همه دردناکتر است ، آرى این است ((خسران مبین )).
2 - جمله ((فاعبدوا ما شئتم )) (هر چه را مى خواهید بپرستید) به اصطلاح امرى است که براى تهدید بیان شده است و این در مقامى گفته مى شود که نصیحت و اندرز در شخص مجرم و گنهکار اثر نمى بخشد، آخرین سخنى که به او گفته مى شود این است : ((هر چه مى خواهى بکن ، اما منتظر مجازات باش یعنى بجائى رسیده اى که دیگر ارزش ‍ تکلیف و نصیحت و اندرز را ندارى ، و جز عذاب دردناک سرنوشت و درمان دیگرى ندارى .)) [ نظرات / امتیازها ]

«خسارت»، از دست دادن اصل سرمایه است. یخ فروشى که مشترى نداشته، نه تنها سود نبرده بلکه اصل سرمایه‏اش آب شده است. خُسرانِ نفس، به معناى هلاکت آن است، به گونه‏اى که استعدادها از دست برود.
کلمه‏ى «خسارت»، سه مرتبه در این آیه تکرار شده است تا انسان را نسبت به خسارتِ نفس در قیامت بیدار کند.
به سراغ غیر خدا رفتن، هرچه باشد وهرکه باشد خودفروشى وخسارت است. انسان باید در معامله یا سود کند یا ضرر نکند و یا لااقل ضرر کمى بدهد ولى مشرکان، آخرت را مى‏بازند و لذا خسران آنان مبین وآشکار است، به علاوه خسارتِ نفس، در آخرت قابل جبران نیست.
[ نظرات / امتیازها ]