بگو اى محمد «ا رایتکم- خبر دهید مرا» «إِنْ أَتاکُمْ عَذابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْکُمُ السَّاعَةُ» چنین فرض مى‏کند که مساله معاد و عذاب قیامت را انکار ندارند، و فرا رسیدن قیامت را هم طورى قطعى و روشن فرض مى‏کند که اگر هم فرضا آنان انکارش کنند، انکارشان قابل اعتناء نیست. «أَ غَیْرَ اللَّهِ تَدْعُونَ» آیا براى رفع آن غیر خداى را مى‏خوانید؟ خداى تعالى در کلام خود از همین مشرکین نقل کرده که هم در دنیا و هم در آخرت از پروردگار متعال درخواست رفع عذاب کرده‏اند، آرى در مواقع گرفتارى روى آوردن به سوى خدا از فطریات بشر است. «إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ» اگر راستگو مى‏بودید و رعایت انصاف مى‏نمودید آیا یقینا در چنین فرضى غیر او را مى‏خواندید؟
«بَلْ إِیَّاهُ تَدْعُونَ» بلکه یقینا تنها خداى سبحان را مى‏خواندید، نه بت‏هایتان را.«فَیَکْشِفُ ما تَدْعُونَ إِلَیْهِ إِنْ شاءَ» خدا هم آن پریشانى را از شما بر طرف مى‏سازد، هم چنان که از قوم یونس بر طرف کرد.البته این وقتى است که مشیتش تعلق بگیرد، و گر نه مى‏تواند بر طرف نسازد، زیرا که خداوند مجبور و ناچار در قبول دعاى شما نمى‏شود، قدرت او مطلق و ذاتى است. «وَ تَنْسَوْنَ ما تُشْرِکُونَ» و بت‏هاى تراشیده را فراموش مى‏کنید، آرى غریزى انسان است که در مواقع هجوم بلا، غیر از خود، هر چیز دیگرى را فراموش کند، و جز به خود اهتمام نداشته باشد زیرا که مى‏بیند مجال تنگ شده و دیگر وقت آن نیست که خود را گذاشته به چیزهایى بپردازد که برایش فایده‏اى ندارند. [ نظرات / امتیازها ]

این آیه نه تنها برای مشرکان بلکه برای همه کس هنگام بروز شداید و حوادث سخت قابل درک است . ممکن است در حوادث کوچک انسان به غیر خدا متوسل گردد اما هنگامی که حادثه فوق العاده شدید باشد ، انسان همه چیز را فراموش می کند و در همین حال در اعماق دل خود یکنوع امیدواری به نجات که از منبع قدرت مرموز و نامشخصی سرچشمه می گیرد. این همان توجه به خدا و حقیقت توحید است .حتی مشرکان و بت پرستان در چنین لحظاتی سخنی از بتها به میان نمی آورند و همه را به دست فراموشی می سپرند . [ نظرات / امتیازها ]

- یکى از شیوه‏هاى تبلیغ و تربیت، پرسش از مخاطب است. «قل أرایتکم...»
2- تجربه نشان مى‏دهد که در همه‏ى انسان‏ها (گرچه به ظاهر کفر ورزند،) فطرت خداجویى هست و به هنگام حوادث در انسان جلوه مى‏کند و پیامبر اکرم‏صلى الله علیه وآله مأمور است مردم را به این فطرت خفته توجّه دهد. «قل أرایتکم...»
3- هنگام حوادث وسختى‏ها، پرده‏ها کنار رفته وانسان فقط به خدا توجّه مى‏کند و توجّه نکردن به معبودهاى دیگر، نشانه‏ى پوچى آنهاست. «أغیر اللَّه تدعون»

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]