15) این آیه تا پایان دوازده آیه اشاره‏اى است به خلاصه‏اى از داستان موسى (علیه‌السلام)، و فرستاده شدنش به سوى فرعون، و اینکه فرعون دعوت آن جناب را رد نموده، و خداى تعالى او را به عذاب دنیا و آخرت گرفتار ساخت.
این آیات در عین حال مشرکین را که منکر قیامتند و با این انکار خود دعوت دینى اسلام را رد کردند -چون بدون معاد، تشریع دین معنا ندارد- اندرز مى‏دهد، و موعظه مى‏کند، و این آیات در عین حال تسلیتى براى رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و تهدیدى براى کفار نیز هست، مؤید این معنا این است که در این آیات رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) را مورد خطاب قرار مى‏دهد، و مى‏فرماید: «هَلْ أَتاکَ».
و در این داستان علاوه بر همه نکات گذشته استدلال بر وقوع قیامت و جزاء نیز هست، چون هلاکت فرعون و لشکریانش با آن وضع هراسناک دلیل روشنى است بر حقانیت رسالت موسى از جانب خداى تعالى بسوى مردم، و این رسالت از جانب خدا تمام نمى‏شود مگر با ربوبیت خداى تعالى نسبت به مردم، و این بر خلاف پندار غلطى است که مشرکین دارند، و معتقدند خداى تعالى تنها خالق است و ربوبیتى براى مردم ندارد، و ارباب مردم کسانى دیگرند و خدا رب آن ارباب است. [ نظرات / امتیازها ]

16) این نداء مربوط به اولین بارى است که خداى تعالى به موسى وحى نموده، و مسئولیت رسالت را به عهده‏اش انداخته. [ نظرات / امتیازها ]

21) معنای آیه این است که فرعون موسى و رسالت او را تکذیب نموده، ساحرش خواند و نافرمانیش کرد. [ نظرات / امتیازها ]

22) آیه مى‏فرماید فرعون پشت کرد در حالى که تصمیم گرفته بود دعوت موسى را باطل نموده، با او به معارضه برخیزد. [ نظرات / امتیازها ]

15) آغاز سخن با سؤال، شوق شنیدن را در افراد زیاد مى‏کند. {هل اتاک} [ نظرات / امتیازها ]

15) نقل سرگذشت پیامبران پیشین براى پیامبران بعدى، عامل تقویت روحیه است. {هل اتاک حدیث موسى‏} [ نظرات / امتیازها ]

16) رهبران الهى قبل از مبارزه با طاغوت‏ها، ارتباط خود را با خداوند محکم مى‏کردند. {اذ ناداه ربّه... اذهب الى فرعون انه طغى} [ نظرات / امتیازها ]

16) برخى سرزمین‏ها، مورد احترام و قداست هستند. {الواد المقدّس طوى} [ نظرات / امتیازها ]

17) انبیاء، سردمداران مبارزه با طاغوتند. {اذهب الى فرعون انه طغى} [ نظرات / امتیازها ]

17) در نهى از منکر به سراغ ریشه‏ها بروید. {اذهب الى فرعون} [ نظرات / امتیازها ]

17) از هدایت هیچ‏کس حتى فرعون مأیوس نباشید و لااقل، سخن حق را به او ابلاغ کنید تا اتمام حجّت شده باشد. {اذهب الى فرعون... فقل هل لک الى ان تزکّى} [ نظرات / امتیازها ]

17) در نهى از منکر، حتى با طاغوت‏ها به نرمى سخن بگویید. {انه طغى فقل هل لک...} [ نظرات / امتیازها ]

18) با سؤال، فطرت‏ها را بیدار کنید. {هل لک الى ان تزکّى} [ نظرات / امتیازها ]

18) در شیوه تبلیغ، لحن عاطفى و نرمش در گفتار را فراموش نکنید. {هل لک} [ نظرات / امتیازها ]

18) جهت دعوت انبیا، تزکیه انسان‏هاست. {هل لک الى ان تزکّى} [ نظرات / امتیازها ]

18) در دعوت و تبلیغ مردم، از کلماتى استفاده کنید که همه انسان‏ها بپذیرند و بپسندند. (دعوت به پاکى و دورى از ناپاکى) {الى ان تزکّى} [ نظرات / امتیازها ]

17) طغیان همراه با بى‏باکى و ناپاکى است. (خداوند مى‏فرماید: به سراغ فرعون طغیانگر برو و درباره تزکیه و خشیت با او سخن بگو، یعنى او ناپاک و جسور است.) {انّه طغى‏... ان تزکّى... فتخشى} [ نظرات / امتیازها ]

17) در مکتب انبیا، براى مبارزه با طاغوت‏ها، ابتدا آنها را موعظه مى‏کنند. {انّه طغى... تزکّى و اهدیک الى ربّک} [ نظرات / امتیازها ]

18) اصلاح افراد، بستگى به اراده و اختیار خود آنان دارد. {هل لک الى ان تزکىّ} [ نظرات / امتیازها ]

18) اگر به تزکیه تمایلى نباشد، تلاش انبیا بى‏ثمر است. {تزکّى و اهدیک الى ربّک} [ نظرات / امتیازها ]

19) نشانه هدایت‏پذیرى، خوف و خشیت است. {اهدیک... فتخشى} [ نظرات / امتیازها ]

19) پیامبران مردم را به سوى خدا دعوت مى‏کردند نه خود. {الى ربّک} [ نظرات / امتیازها ]

20) براى امثال فرعون باید بزرگترین معجزه‏ها را آورد. {الآیة الکبرى‏} [ نظرات / امتیازها ]

20) ادّعاى نبوّت و انتظار تسلیم شدن دیگران، به معجزه آوردن نیاز دارد. {اهدیک... فاراه الآیة الکبرى} [ نظرات / امتیازها ]

20) در برخى متکبران، حتى بزرگ‏ترین معجزات کارساز نیست. {الآیة الکبرى فکذّب} [ نظرات / امتیازها ]

20) معجزات انبیا یکسان نیست. {الآیة الکبرى‏} [ نظرات / امتیازها ]

21) تکذیب انبیا، براى نافرمانى از تعالیم آنان و آزاد بودن از قید و بندهاى دینى است. {فکذّب و عصى} [ نظرات / امتیازها ]

21) کسانى که از استدلال و گفتگوى مستقیم عاجزند، پشت پرده تلاش مى‏کنند. {فکذّب... ثمّ ادبر یسعى} [ نظرات / امتیازها ]

23) جوّ سازى و شعار و هیاهو، از ابزار فرعون‏هاست. {فحشر فنادى} [ نظرات / امتیازها ]

23) طاغوت‏ها براى حفظ کیان خود از منحرفان استمداد مى‏کنند. {فحشر فنادى‏} [ نظرات / امتیازها ]

24) مردم داراى فطرت خداجویى هستند. طاغوت‏ها مسیر آن را متوجه خود مى‏کنند. {انا ربّکم} [ نظرات / امتیازها ]

24) مستکبران، روزى به زانو در خواهند آمد. {انا ربّکم... فاَخَذَه اللّه} [ نظرات / امتیازها ]

26) تاریخ وسیله عبرت است، نه سرگرمى و پرکردن ایام فراغت. {لعبرةً} [ نظرات / امتیازها ]

26) از تاریخ آن قسمتى را بازگو کنید که سازنده و عبرت‏آموز باشد. {لعبرةً} [ نظرات / امتیازها ]

26) عبرت‏ها بسیار است، عبرت گرفتن مهم است که به آمادگى روحى نیاز دارد. «لعبرةً لمن یخشى‏» [ نظرات / امتیازها ]

16) رهبران الهی قبل از مبارزه با طاغوت ها، ارتباط خود با خداوند را محکم می کردند. {اذ ناداه ربه... اذهب الی فرعون انه طغی} [ نظرات / امتیازها ]

24) در این آیه فرعون خود را ربّ و پروردگار خطاب می کند و نه اله؛ زیرا تمام مشرکین اعتقاد دارند که خالق الله است و کسی را در خالقیت شریک خداوند نمی دانند اما در ربوبیت برای خداوند شریک قائل می شوند. از اینرو فرعون نیز گفت که من ربّ شما هستم و به این اکتفا نکرد و گفت که از بین ربّ هایی که شماها دارید من از همه برتر و عالی مقام تر هستم. (این مطلب اوج تکبر و غرور و عناد را می رساند) [ نظرات / امتیازها ]

24) مولای متقیان حضرت علی (ع)به کرات تکبر و اخلاق جاهلی را نکوهش و ممت کرده اند که یک مورد آن ذکر میشود: آگاه باشید در سرکشی و ستم زیاده روی کردیدو در زمین در دشمنی با خداوند فساد به راه انداختید و آشکارا با بندگان خدا به نبرد پرداختید. خدارا خدا را از تکبرو خودپسندی و از تفاخر جاهلی بر حذر باشید که جایگاه بغض و کینه و رشد وسوسه های شیطانی است که ملتهای گذشته و امتهای پیشین را فریب داده است تا آنجا که در تاریکی ها ی جهالت فرو رفتند و در پرتگاه هلاکت سقوط کردندو به آسانی به همان جایی که شیطان می خواست کشانده شدند.کبر و خودپسندی چیزی است که قلب های متکبران را همانند کرده تا قرنها به تضاد و خونریزی گذراندند و سینه ها از کینه ها تنگی گرفت. [ نظرات / امتیازها ]

17) با توجه به اینکه در هر آیه از قرآن کریم درسی برای هر انسان هست، می توان چنین برداشت کرد که خداوند در این آیات به هر یک از مخاطبان خود می گوید: به سراغ فرعون ِ درونت برو، همان نفسی که طغیان کرده است و از دستورات پروردگارش سرپیچی کرده است. این تفرعن هرچند کوچک باشد در تمام قلمرو وجود تو گسترده می شود و با بزرگ شدن ِ "من" ِ تو ، بزرگتر می شود.. تا جاییکه مثل فرعون تاریخ، پا از حدود خود فراتر گذاشته و ادعای ربوبیت می کند.(أنا ربُّکُمُ الأعلی)
خدا به وجدان بیدار انسان الهام می کند که به مبارزه ی با این نفس بپردازد. و او را از آلودگی بر حذر دارد ( فَقُل هَل لَکَ إلی أن تَزَکّی؟) چرا که تا وقتی که آلوده به این تکبر و تفرعن باشد بویی از هدایت نبرده است.؛ "و أهدیَکَ إلی رَبِّکَ.." (حال آنکه نیاز اصلی و کلیدی تمام انسان ها هدایت است که در نخستین دعای قرآنی آن را از خدا طلب می کنیم.)

[ برای مشاهده توضیحات کلیک کنید. ]

[ نظرات / امتیازها ]