مهمترین و اساسی ترین چیزی که انسان را آسیب پذیر می کند نداشتنِ شناخت صحیح و کامل او از خود و خدا و هستی است: « قُتِلَ الاِنسانُ ما اَکفَرَهُ مِن اَیِّ شَیءٍ خَلَقَهُ مِن نُطفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ ثُمَّ السَّبیلَ یَسَّرَهُ ثُمَّ اَماتَهُ فَاَقبَرَهُ ثُمَّ اِذا شاءَ اَنشَرَهُ .» (مرگ بر این انسان، چقدر کافر و ناسپاس است. [ خداوند ] او را از چه چیز آفریده است؟ او را از نطفة ناچیزی آفرید، سپس اندازه گیری کرد و موزون ساخت، سپس راه را برای او آسان کرد بعد او را میراند و در قبر پنهان کرد، سپس هر گاه بخواهد او را زنده می کند.) یعنی آنچه انسان را به ورطة کفر و ناسپاسی می کشاند بی توجهی او به خلقتش و زندگی دنیایش و مرگ و قبرش و حشر و نشرش در قیامت است.
این بلا و آسیب آنقدر مهم است که خداوند در آیات متعددی از قرآن کریم آن را گوشزد کرده است و بندگانش را از ابتلا به آن برحذر داشته است.

«از میان مردم کسی هست که خدا را تنها با زبان می پرستد: همین که خیری به او برسد حالت اطمینان پیدا می کند؛ اما اگر مصیبتی برای امتحان به او برسد دگرگون می شود و به کفر رو می آورد. به این ترتیب، هم دنیا را از دست داده است، هم آخرت را؛ و این همان خسران و زیان آشکار است.»
«هنگامی که به انسان زیانی می رسد، ما را می خواند. سپس هنگامی که از جانب خود به او نعمتی دهیم، می گوید: این نعمت را به سبب کاردانی خودم به من داده اند؛ ولی این وسیلة آزمایش است، اما بیشترشان نمی دانند.»
«انسان هرگز از تقاضای نیکی و نعمت خسته نمی شود؛ و هر گاه شرّ و بدی به او برسد، بسیار مأیوس و نومید می گردد؛ و هر گاه او را رحمتی از سوی خود، بعد از ناراحتی که به او رسیده، بچشانیم می گوید: این به سبب شایستگی و استحقاق من بوده است؛ و گمان نمی کنم قیامت برپا شود؛ و به فرض که قیامتی باشد، هر گاه به سوی پروردگارم بازگردانده شوم، برای من در نزد او پاداشهای نیک است. ما کافران را از اعمالشان به زودی آگاه خواهیم کرد و از عذاب شدید به آنها می چشانیم؛ و هر گاه به انسان غافل و بی خبر نعمت دهیم، روی می گرداند و با حال تکبر از حق دور می شود؛ ولی هر گاه مختصر ناراحتی به او رسد، تقاضای فراوان و مستمر برای برطرف شدن آن دارد.»
خوب توجه کنیم که اینجا سخن از کافران منکر خدا نیست، بلکه سخن از اهل ایمان است، لکن مؤمنانی که ایمانشان سطحی است و عمق ندارد و توأم با شناخت و معرفت نیست. از این روست که خداوند خطاب به آنان می فرماید: « یا اَیُّهَا الَّذینَ امَنُوا امِنُوا بِاللّهِ وَ رَسُولِهِ وَالکِتابِ الَّذی نَزَّلَ عَلی رَسُول [ نظرات / امتیازها ]